Ακρόπολη-Αρχαία Αγορά-Λόφοι Νυμφών-Μουσών και Πνύκας

Τέσσερις βραχώδεις λόφοι δεμένοι με την ιστορία της Αθήνας, με θέα σε όλο το λεκανοπέδιο της Αττικής: Ο βραχώδης λόφος της Ακρόπολης με τα προπύλαια, τον ναό της Απτέρου Νίκης του Παρθενώνα και το Ερέχθειο, τα πιο γνωστά μνημεία της κλασικής αρχαιότητας. Το θέατρο του Διονύσου στη νότια πλευρά του λόφου της Ακρόπολης, που θεωρείται η κοιτίδα στην οποία διαμορφώθηκε το υψηλότερο είδος ποιητικού λόγου, η αρχαία τραγωδία, και λειτούργησε για αιώνες. Το Ωδείο του Ηρώδη του Αττικού (2ος μ.Χ. αιώνας) επίκεντρο καλλιτεχνικών εκδηλώσεων μέχρι και σήμερα. Η Αρχαία Αγορά με τον Ναό του Ηφαίστου (Θησείο) του 5ου π.Χ. αι., τη Στοά του Αττάλου (ελληνιστικής εποχής) και την ενδιάμεση περιοχή με τα ερείπια του Πρυτανείου του Μητρώου, του Βουλευτηρίου, του δικαστηρίου της Ιλιαίας, καθώς και άλλων βωμών, ιερών και ναών. Η περιοχή αποτελούσε το πολιτικό, διοικητικό, δικαστικό, θρησκευτικό και οικονομικό κέντρο της κλασικής εποχής που γεννήθηκε και λειτούργησε το δημοκρατικό πολίτευμα της Αρχαίας Αθήνας. Ο Άρειος Πάγος που λειτούργησε η Βουλή του Αρείου Πάγου ή Άνω Βουλή είναι και ο τόπος στον οποίο ο Απόστολος Παύλος δίδαξε το Χριστιανισμό. Ο λόφος των Μουσών (Φιλοπάππου), άλλοτε Μουσείο, αφιερωμένος στις Μούσες, θεωρείται από τους ωραιότερους χώρους του κόσμου. Το μνημείο το Φιλοπάππου ανεγέρθη προς τιμήν ευεργέτη της Αθήνας το 114 μ.Χ. Η διαμόρφωση του λόφου έγινε με μελέτη και επίβλεψη του Δ. Πικιώνη. Είναι μία μοναδική σύνθεση που υποδεικνύει τη συνέχεια από την αρχαία ελληνική έως τη λαϊκή αρχιτεκτονική της Αττικής. Το θέατρο των λαϊκών χορών της Δόρας Στράτου, στη δυτική πλευρά, διαμορφωμένο από τον ζωγράφο Σπύρο Βασιλείου. Ο Λόφος της Πνύκας: Ο τόπος που λαμβάνονταν οι αποφάσεις της Εκκλησίας του Δήμου και το βήμα στο οποίο εκφωνούσαν τους λόγους τους οι μεγάλοι ρήτορες αλλά και κάθε πολίτης ανεβασμένοι στον κυβικό βράχο-βήμα που ακόμα υπάρχει. Η καλύτερη θέα προς την Ακρόπολη, έως την Αγορά. Ο Λόφος των Νυμφών με το νεοκλασικό κτίριο του Αστεροσκοπείου. Κοντά στον λόφο των Νυμφών στο φαράγγι ανάμεσα στους τρεις λόφους απλώνονταν οι Δήμοι Κοίλη και Πελίτη που τον 5ο αι. π.Χ. περιστοιχίζονταν από τον περίβολο του Θεμιστοκλή. Έχει ανασκαφεί ο κατά πολλούς τάφος του Κίμωνα. Η μεταξύ της Ακρόπολης και των ανωτέρω λόφων περιοχή με τον Άγιο Δημήτριο τον Λουμπαρδιάρη και τα έργα διαμόρφωσης του χώρου από τον μεγάλο αρχιτέκτονα Δημ. Πικιώνη που κατάφερε να συνδυάσει την Αρχαία, τη Βυζαντινή και τη Λαϊκή αρχιτεκτονική. Ο λόφος της Ακρόπολης είναι απόκρημνος από την ανατολική και κυρίως από τη βόρεια πλευρά, όπου σχηματίζεται μία σειρά από μικρά σπήλαια (το Σπήλαιο του Πανός, το Σπήλαιο (ιερό) του Απόλλωνα του Υπακραίου, το Σπήλαιο (ιερό) της Αγλαύρου και η Κλεψύδρα). Στο σπήλαιο της Κλεψύδρας υπήρχε πηγή με συνεχή ροή, από την οποία μπορούσαν να υδρεύονται οι πολιορκημένοι στην Ακρόπολη. Μία μυστική σκάλα συνέδεε τη Σπηλιά με την Ακρόπολη. Οι Λόφοι του Φιλοπάπου, της Πνύκας, του Αστεροσκοπείου και ο Άρειος Πάγος αναδασώθηκαν με πεύκα και κυπαρίσσια στο τέλος του περασμένου αιώνα. Στην περιοχή της Αρχαίας Αγοράς και στην είσοδο της Ακρόπολης με επιμονή του Δημήτριου Πικιώνη φυτεύτηκαν αυτοφυή δέντρα και θάμνοι του αττικού τοπίου (χαρουπιές, ελιές κ.λπ.) και εκτοπίσθηκαν τα ξενικά είδη. Η θέα από τους λόφους και την Ακρόπολη είναι πανοραμική για το λεκανοπέδιο της Αττικής. Εκτός από το μέγιστο αρχαιολογικό και πολιτιστικό ενδιαφέρον που έχει η περιοχή, είναι και τόπος περιπάτου και αναψυχής για τους κατοίκους της σημερινής Αθήνας. Τα μνημεία της Ακρόπολης διαμορφώθηκαν στην κλασική τους μορφή σε μεγάλο χρονικό διάστημα (13ος π.Χ αιώνας-5ος π.Χ αιώνας). Ο Παρθενώνας έμεινε σχεδόν άθικτος έως την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Οι Έρουλοι έκαψαν τον Παρθενώνα το 267 μ.Χ. Επισκευάσθηκε από τον Ιουλιανό το 361 μ.Χ. Τον 3ο αιώνα μετατράπηκε σε χριστιανική εκκλησία. Ο Θεοδόσιος Β' μετέφερε το άγαλμα της Αθηνάς Παρθένου στην Κωνσταντινούπολη. Ακολούθως μετατράπηκε σε ναό της Παναγίας. Οι σταυροφόροι μετέτρεψαν την εκκλησία σε καθολικό ναό το 1208 και οι Τούρκοι σε τζαμί το 1460. Ο Έλγιν πήρε τα μάρμαρα του Παρθενώνα το 1687. Αναστηλωτικές και σωστικές εργασίες έγιναν τον προηγούμενο αιώνα και στις αρχές του 20ού αιώνα και σήμερα συνεχίζονται. Η Αρχαία αγορά αποκαλύφθηκε στη δεκαετία του 1930. Η συνοικία της Βλασαρούς που κάλυπτε την Αρχαία Αγορά κατεδαφίστηκε. Το λατομείο στη νότια πλευρά του Φιλοπάππου λειτούργησε τις τελευταίες δεκαετίες του προπερασμένου αιώνα. Η εξόρυξη σταμάτησε ύστερα από διαμαρτυρίες των αρχαιολόγων. Το ενιαίο σύνολο έχει τεράστια κοινωνικοοικονομική, πολιτιστική και αισθητική αξία, αφού συγκεντρώνει το αρχαιολογικό, καλλιτεχνικό, τεχνολογικό και τουριστικό ενδιαφέρον λόγω της συνύπαρξης των πλέον ακαλαίσθητων ανθρωπογενών στοιχείων με τα φυσικά στοιχεία, την πανοραμική θέα, προβάλλει δε τη σχέση της Αθηναϊκής Δημοκρατίας με τη λιτή αττική γη, στη μέση μιας μεγαλούπολης.