Μεταλλευτικό Κέντρο Καμάριζας

Η Καμάριζα (από τις καμάρες των μεταλλευτικών στοών) βρίσκεται στα βορειοδυτικά του Λαυρίου, σε απόσταση 5 χλμ. και σήμερα ονομάζεται Άγιος Κωνσταντίνος. Ήταν το κέντρο των μεταλλευτικών έργων, όχι μόνο στα αρχαία, αλλά και στα νεότερα χρόνια, οπότε και αποτέλεσε την αιχμή της εκβιομηχάνισης της χώρας. Στην αρχαιότητα είναι γνωστή με το όνομα Μαρώνεια. Ο πολεμικός στόλος τριηρών που νίκησε τους Πέρσες στη ναυμαχία της Σαλαμίνας το 480 π.Χ. κατασκευάστηκε από τους Αθηναίους χάρη στο ασήμι που βρέθηκε στην περιοχή. Αυτός ο μικρός, αλλά υπάργυρος, τόπος υπήρξε η βάση της άμυνας και του πολιτισμού της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Οι υπόγειες στοές της Καμάριζας έχουν μήκος 50 χλμ. Η ανακάλυψη καλαμίνας (ανθρακικός ψευδάργυρος) στην περιοχή το 1870 από τον Ανδρέα Κορδέλα βοήθησε πολύ στην ανάπτυξη της εταιρείας. Είναι ένας από τους πρώτους βιομηχανικούς οικισμούς. Σήμερα διατηρούνται τα περισσότερα κτίρια, χαρακτηριστικά δείγματα της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα. Βρίσκεται στη θέση του αντίστοιχου συγκροτήματος της κλασικής περιόδου (5ος αιώνας π.Χ.). Έχει χαρακτηρισθεί, από το 1987 ιστορικό διατηρητέο μνημείο, καθώς και ο περιβάλλων χώρος. Χτίστηκε από τη Γαλλική Εταιρεία Εκμετάλλευσης των μεταλλείων Λαυρίου τον 19ο αιώνα. Από το συγκρότημα διατηρείται το φρέαρ εξόρυξης, το τροχαλιοστάσιο και οι δύο ανελκυστήρες. Επίσης η εγκατάσταση διαθέτει μηχανοστάσιο, μηχανουργείο, γέφυρες όπου μεταφερόταν το μετάλλευμα στις χοάνες και προς τα βαγόνια του τρένου για το Λαύριο. Για ολόκληρο το συγκρότημα προγραμματίζεται στο μέλλον να αναστηλωθεί και να μετατραπούν τα κτίσματα σε θεματικό μουσείο. Η τοπική κοινότητα του Αγίου Κωνσταντίνου (νυν Δήμος Λαυρεωτικής) τιμώντας τη μεταλλεία ανέγειρε το άγαλμα του μεταλλωρύχου στο κέντρο της Καμάριζας, ως ένα μνημείο της ανθρώπινης μεταλλευτικής εργασίας, η οποία χρήζει σεβασμού και στις μέρες μας. Πηγή: Επικαιροποιημένος κατάλογος Γεωτόπων, ΙΓΜΕ, Αθήνα 2016