Η προστατευόμενη περιοχή έκτασης 1.413 εκταρίων αφορά το βουνό της Πάρνηθας (1.413 μ., Καραμπόλα), που βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Αττικής, πολύ κοντά (40 χλμ.) στο κέντρο της Αθήνας. Το ορεινό κομμάτι της Πάρνηθας αποτελείται κυρίως από μάρμαρα και σχιστόλιθους. Το κλίμα είναι τυπικό μεσογειακό με μέση ετήσια βροχόπτωση που υπερβαίνει τα 650 mm. Η περιοχή είναι μια καλά δασωμένη περιοχή, η οποία χαρακτηρίζεται κυρίως από δάση της ενδημικής ελληνικής ελάτης, Abies cephalonica, σε αρκετά φτωχό και ξηρό έδαφος (τύπος οικοτόπου που δεν περιλαμβάνεται στο παράρτημα I, με κωδικό CORINE 91 42.18), εύκρατα κωνοφόρα δάση (κυρίως Pinus halepensis), σκληρόφυλλοι θαμνώνες/μακία, ορεινοί λειμώνες, βραχώδεις γκρεμοί, πηγές και ρυάκια. Όσον αφορά τη ζωνική βλάστηση της περιοχής, υπάρχουν δύο κύριες ζώνες: 1. Η ζώνη Abies cephalonica στα ανώτερα τμήματα (ξεκινώντας από 600 – 800 m και άνω), με δάσος A. cephalonica, που χαρακτηρίζεται επίσης από σχηματισμούς Quercus ilex, καθώς και από την παρουσία Quercus pubescence, Fraxinus ornus και άλλων μεσογειακών θάμνων μεγάλου υψομέτρου και 2. Η ζώνη της Pinus halepensis και των αειθαλών, σκληρόφυλλων θάμνων (Quercus coccifera, Arbutus unedo, Phillyrea media, Myrtus communis, Olea europea, Ceratonia siliqua, Pistacia lentiscus κ.ά.) που απαντώνται σε αμιγείς κοινότητες ή σε υποβαθμισμένη βλάστηση των πευκοδασών. Η περιοχή έχει χαρακτηριστεί ως εθνικός δρυμός από το 1961. Ο πυρήνας του Εθνικού Πάρκου βρίσκεται στο κέντρο της περιοχής και περιλαμβάνει την περιοχή της κορυφής του βουνού. Πρέπει να αναφερθεί ότι ο τύπος οικοτόπου 9540 αφορά δάση Pinus halepensis.
Ο Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα περιοχή βιοποικιλότητας, κατάλληλη να λειτουργήσει ως καταφύγιο για την προστασία και τη διατήρηση της χλωρίδας και πανίδας της νότιας Ελλάδας. Επιπλέον, έχει ήδη χαρακτηριστεί ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) για τα πουλιά. Πρόκειται για μια σημαντική περιοχή για είδη που σχετίζονται με δασικά είδη κωνοφόρων και ορεινών θάμνων. Τα είδη που προκαλούν ανησυχία περιλαμβάνουν Emberiza caesia. Η χλωρίδα της Πάρνηθας είναι από τις πλουσιότερες στην Ελλάδα. Έχουν καταγραφεί εκατοντάδες είδη φυτών, πολλά από τα οποία είναι ενδημικά ή απειλούνται με εξαφάνιση. Φιλοξενεί επίσης μια ποικιλία ζωικών ειδών, σπονδυλωτών και ασπόνδυλων, πολλά από τα οποία προστατεύονται νόμιμα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Επιπλέον, είναι η μοναδική περιοχή στη νότια Ελλάδα όπου επιβιώνει το κόκκινο ελάφι (Cervus elaphus). Η γειτνίαση του χώρου με την πόλη της Αθήνας σε συνδυασμό με τη μεγάλη οικολογική και αισθητική του αξία συμβάλλουν στη σημασία του ως περιοχής που χρήζει μελέτης και προστασίας
Προστατεύονται βάσει των οδηγιών της Ε.Ε. για τους οικοτόπους και τα πτηνά, 15 είδη και 6 ενδιαιτήματα.
Είδη
Αετοπούλα – Bubo bubo, Γερακίνα – Buteo buteo, Κρητικός Αίγαγρος – Capra aegagrus, Νυχτολούλουδο – Caprimulgus europaeus, Σπιζαετός – Circaetus gallicus, Cretzschmar’s Bunting – Emberiza caesia, Κοκκινολαίμης – Erithacus rubecula, Πετρίτης – Falco peregrinus, Χελιδόνι – Hirundo rustica, Αετομάχος – Lanius collurio, Woodlark – Lullula arborea, Γκρίζα Ουρά – Motacilla cinerea, Μυγοχάφτης – Muscicapa striata,Whitethroat – Sylvia communis, Ο Τσιροβάκος του Ρούπελ – Sylvia ruppeli
Ενδιαιτήματα
Δενδρώδες matorral με Juniperus spp., Ασβεστολιθικές βραχώδεις πλαγιές με χασμοφυτική βλάστηση, Σπήλαια μη επισκέψιμα, Μεσογειακά πευκοδάση με ενδημικά πεύκα της Μεσογείας, Δάση Olea και Ceratonia, Δάση Platanus orientalis και Liquidambar orientalis (Platanion orientalis).