Ελένη Φωτίου: «Η Αττική είναι ιδανικός προορισμός για οικογένειες γιατί μπορεί να συνδυάσει τα πάντα και… σχεδόν ταυτόχρονα!»
Συνέντευξη με την συνιδρύτρια του ταξιδιωτικού γραφείου οικογενειακού τουρισμού στην Eλλάδα mamakita.gr , κα Ελένη Φωτίου:
«Η Αττική είναι ιδανικός προορισμός για οικογένειες γιατί μπορεί να συνδυάσει τα πάντα και… σχεδόν ταυτόχρονα!»
1. Θα χαρακτηρίζατε τους προορισμούς που συνθέτουν την Αττική ως δημοφιλείς για οικογενειακές διακοπές και ποια είναι τα πλεονεκτήματα της Αττικής για όσους ταξιδεύουν με παιδιά;
Μπορεί η Αθήνα να έχει ήδη καταταχθεί στις δημοφιλείς ευρωπαϊκές πρωτεύουσες-προορισμούς για city break όλο το χρόνο και να θεωρείται απαραίτητος σταθμός ενός ταξιδιού στην Ελλάδα, όμως η Αττική ως σύνολο έχει πολλά περισσότερα να προσφέρει. Χάρη στη συνδεσιμότητά της με πολλές πτήσεις είναι προσβάσιμη όλο το χρόνο, μία απαραίτητη συνθήκη για την ανάπτυξη ενός προορισμού, πολύ περισσότερο δε για οικογένειες που εν γένει επιθυμούν να δαπανούν όσο το δυνατόν λιγότερο χρόνο και χρήμα στις μετακινήσεις.
Επίσης με αφορμή τα παιδιά, οι οικογένειες αναζητούν -ίσως περισσότερο από άλλου τύπου ταξιδιώτες- να είναι το ταξίδι τους «εκπαιδευτικό» και «επιμορφωτικό» και η Αττική είναι γεμάτη «ερεθίσματα» που μπορούν να εγείρουν το ενδιαφέρον των παιδιών για την ιστορία και να απαντήσουν σε ερωτήματα που συνδέονται με το παρελθόν της ανθρωπότητας, τις Επιστήμες, τη Δημοκρατία. Στα παιδιά αρέσει πολύ να συζητούν για το πόσο «παλιό» είναι αυτό που βλέπουν και να προσπαθούν να αντιληφθούν πώς ήταν ο κόσμος πριν γεννηθούν. Τους αρέσει επίσης πολύ η ελληνική μυθολογία, που διηγείται το παρελθόν κι άλλες δυσνόητες έννοιες με πολύ άμεσο και «παραστατικό» τρόπο! Και στις αρχαιότητες της Αττικής, όλα αυτά μπορούν να ζωντανέψουν μπροστά στα μάτια τους αν ο ξεναγός τους είναι σωστά εκπαιδευμένος για να απευθύνεται σε παιδιά.
Επίσης, το ήπιο κλίμα της και η ποικιλομορφία του τοπίου καθιστούν την Αττική ιδανικό προορισμό για οικογένειες, μιας και συνδυάζει πολλές και διαφορετικού τύπου εμπειρίες: δραστηριότητες στο βουνό και τη θάλασσα, πολιτιστικές περιηγήσεις και ιστορικού ενδιαφέροντος επισκέψεις, πεζοπορικό τουρισμό, αγροτουρισμό, οινοτουρισμό, οικοτουρισμό κ.ά. Εξάλλου, η ιδιαιτερότητα που έχουν οι οικογένειες ως ταξιδιώτες, όπως την αντιλαμβανόμαστε στη ΜΑΜΑΚΙΤΑ, δεν επικεντρώνεται στα παιδιά, αλλά στο γεγονός ότι ταξιδεύει ένα σύνολο διαφορετικών ηλικιών, ενδιαφερόντων και προσδοκιών, με κοινή συνισταμένη την ανάγκη να μοιραστούν ποιοτικό χρόνο, να δημιουργήσουν κοινές εμπειρίες και αναμνήσεις. Κι εμείς, ως ταξιδιωτικοί σύμβουλοι, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα είναι όλοι ευχαριστημένοι. Η Αττική ως προορισμός μπορεί να συνδυάσει τα πάντα και… σχεδόν ταυτόχρονα!
2. Ποιες δραστηριότητες θα προτείνατε σε μία οικογένεια που θέλει να επισκεφτεί την Αττική και τι κατά τη γνώμη σας δεν πρέπει να χάσει;
Πρωτίστως, το ιστορικό κέντρο της Αθήνας που κατοικείται ανελλιπώς για πάνω από 3.000 χρόνια. Εκτός από τις κλασικές αρχαιότητες, τις οποίες προτείνουμε να ανακαλύψει συνοδεία ξεναγών ειδικά εκπαιδευμένων για παιδιά, μέσω βιωματικών εμπειριών και των -πολύ αγαπητών στις οικογένειες- μυθολογικών περιηγήσεων, θεωρώ ότι ταξίδι στην πόλη μας χωρίς την Ελευσίνα και το Λαύριο δεν νοείται ως ολοκληρωμένο.
Μία ημερήσια διαδρομή στην «Αττική Ριβιέρα» ως το Σούνιο τους συγκινεί όλους, αλλά μένουν άναυδοι στη θέα του Χάους και των ορυχείων του Λαυρίου, όπου πραγματοποιήθηκε η πρώτη «καινή τομή», που αποτέλεσε τη βασική «πηγή» πλούτου της Αθηναϊκής Δημοκρατίας και μας κληροδότησε την έννοια της «καινοτομίας».
Επίσης, μία διαδρομή κατά μήκος της Ιεράς Οδού ακολουθώντας νοερά την πομπή των Ελευσίνιων Μυστηρίων, ξεκινώντας από τον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού προς την Ελευσίνα με μια στάση στον Βοτανικό Κήπο Διομήδους, ένα «διαμαντάκι» της αττικής φύσης για πικνίκ -και στη Μονή Δαφνίου-, είναι μία περιήγηση στον αρχαιότερο δρόμο της Ευρώπης που είναι ακόμα σε χρήση.
Ο Μαραθώνας φέρει τη φήμη του Μαραθωνίου δρόμου, αλλά η ευρύτερη περιοχή είναι ανεξερεύνητη για τους περισσότερους. Υπάρχουν περιβόλια, αμπέλια και οινοποιεία που δημιουργούν ευκαιρίες για αγροτουρισμό και οινοτουρισμό, τόσο κοντά στην Αθήνα.
Η Πάρνηθα και ο Υμηττός, μοναδικά μονοπάτια στη φύση, ιδανικά για πεζοπορία με παιδιά, βυζαντινά μοναστήρια και βλάστηση που είναι μικρογραφία όλης της Ελλάδας. Η Ραφήνα είναι επίσης ένας πολλά υποσχόμενος προορισμός για οικοτουρισμό. Με συνεργάτες μας παιδαγωγούς και γεωπεριβαλλοντολόγους παρέχουμε μία οικοπεριήγηση με θεατρικό παιχνίδι στη Ραφήνα, και την επομένη οι επισκέπτες μας αναχωρούν για τα νησιά από το λιμάνι της.
Ένα τρίγωνο Φωτός που συνιστούν ο Παρθενώνας, ο Ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο και ο ναός της Αφαίας στην Αίγινα. Ο Αργοσαρωνικός είναι από μόνος του ιδανικός προορισμός για διακοπές με παιδιά και με ιστιοπλοϊκό, χωρίς ταλαιπωρία.
Ταξιδιωτικά γραφεία σαν κι εμάς που απευθυνόμαστε στην αγορά των εξατομικευμένων ταξιδιών, εκτός από την παροχή υπηρεσιών προς τους ταξιδιώτες, επενδύουμε πολύ χρόνο, κόπο και χρήμα στην έρευνα για την ανάπτυξη νέων προορισμών σχεδιάζοντας εμπειρίες και δραστηριότητες που επεκτείνουν τη διάρκεια και προσθέτουν αξία στη διαμονή του επισκέπτη με υψηλού επιπέδου υπηρεσίες. Η Αττική έχει μεγάλη δυναμική -ακόμα αναξιοποίητη- και ως προορισμός και ως ορμητήριο για μονοήμερες εκδρομές π.χ. στην Πελοπόννησο, τους Δελφούς, την Εύβοια κλπ.
3. Ποια είναι τα κριτήρια με τα οποία μία οικογένεια επιλέγει έναν προορισμό διακοπών και κατά πόσο η Αττική πληροί αυτά τα κριτήρια; Θεωρείτε ότι καλύπτονται στον ίδιο βαθμό οι ανάγκες των Ελλήνων και των ξένων ταξιδιωτών;
Μια οικογένεια κοιτάει κυρίως τρεις παραμέτρους για να επιλέξει προορισμό για τις διακοπές της: τη φιλική στα παιδιά διαμονή, την προσβασιμότητα -μία παράμετρος που σχετίζεται με την άνεση και την ασφάλεια- και τις δραστηριότητες για τα παιδιά από φερέγγυους παρόχους.
Πέραν όμως αυτών των γενικών παραμέτρων, κάθε αγορά είναι διαφορετική. Για παράδειγμα, οι Αμερικανοί επιλέγουν να μην οδηγήσουν, γεγονός που επηρεάζει την επιλογή της διαμονής. Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι λατρεύουν τα road trips και τους αρέσει να εξερευνούν μόνοι τους, οπότε δίνουν περισσότερη σημασία σε ένα καλό ταξιδιωτικό πλάνο με όλες τις πληροφορίες που θα χρειαστούν. Οι ελληνικές οικογένειες δίνουν περισσότερη έμφαση στη διαμονή όταν ταξιδεύουν στη χώρα τους, γιατί το ταξίδι τους έχει πιο πολλή «ξεκούραση» και θάλασσα. Αυτές οι διαφορές επηρεάζουν τη διαμόρφωση του ταξιδιωτικού πλάνου, χωρίς να αναφερθώ στις ιδιαιτερότητες και τα ενδιαφέροντα της κάθε οικογένειας ξεχωριστά.
Ο κάθε προορισμός «χτίζεται» με τη συμβολή πολλών δυνάμεων, δημόσιων -που εξασφαλίζουν τα έργα υποδομής- και ιδιωτικών –που διαμορφώνουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες. Αν αυτά σε συνδυασμό συνθέτουν μια καλή εμπειρία για τον επισκέπτη, ο προορισμός γίνεται αναγνωρίσιμος και έχει διακριτή ταυτότητα. Αδιαμφισβήτητα η Αττική πληροί όλα τα κριτήρια για να αποτελεί προορισμό για οικογένειες, ακόμα και για επαναλαμβανόμενους επισκέπτες, που δεν επιθυμούν να επισκεφτούν απαραίτητα το ιστορικό κέντρο της Αθήνας!
4. Ποιες είναι οι εντυπώσεις των οικογενειών που επισκέπτονται την Αττική και ποια σημεία/εμπειρίες τούς εντυπωσιάζουν περισσότερο κατά την παραμονή τους εδώ;
Πέραν του Παρθενώνα που τους εντυπωσιάζει όλους, μικρούς και μεγάλους, τους κάνουν εντύπωση οι παραλίες, καθώς φαντάζονται ότι η Αττική Ριβιέρα είναι μία «αστική» παραλία. Όταν τους στέλνουμε όμως στο Χάρακα ή στα Λεγραινά βρίσκουν μία αυθεντικότητα που δεν την περιμένουν.
Εντυπωσιάζονται επίσης πολύ από τα αυθεντικά προϊόντα, τα φρούτα, τα λαχανικά και τη μεγάλη ποικιλία υγιεινών επιλογών για σνακ για τα παιδιά, που όπως λένε, μπορείς να βρεις παντού. Τους κάνουν εντύπωση επίσης και τα μικρά μαγαζάκια με χειροποίητα αντικείμενα. Μετά από τόσο «ελληνικό» σουβενίρ φασόν, εντυπωσιάζονται από την «αστική» μας οικοτεχνία όταν την ανακαλύπτουν για παράδειγμα στα στενά στο Κουκάκι!
Επίσης τους αρέσει ότι μπορούν να δουν από κοντά τοποθεσίες όπως ο Μαραθώνας και το Καλλιμάρμαρο που σχετίζονται με σημαντικές αθλητικές διοργανώσεις παγκόσμιας εμβέλειας. Ο Μαραθώνιος Δρόμος έχει όλο και περισσότερους θαυμαστές! Μας έχει τύχει πολλές φορές να σχεδιάζουμε ένα ταξίδι μιας οικογένειας της οποίας οι γονείς ήρθαν για να τρέξουν στον Μαραθώνιο Δρόμο.
Πιστεύω όμως, ότι πάνω από όλα, η Αττική γη έχει ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, που έχει υμνηθεί από πολλούς ποιητές και καλλιτέχνες. Σε όλη την επικράτειά της -και ό,τι έχει συμπεριληφθεί σε αυτήν δια μέσου των χρόνων- από το Αμφιαράειο ως το Σούνιο, από την Ελευσίνα στο Μαραθώνα, στον Αργοσαρωνικό, είναι ο αττικός ουρανός με το καθαρό Φως του. Ακόμα κι ασυνείδητα, πιστεύω, αυτό κάνει τους επισκέπτες να αισθάνονται όμορφα και να απολαμβάνουν το ταξίδι.
5. Ποιους προορισμούς και ποια αξιοθέατα της Αττικής θα ξεχωρίζατε ως φιλικά προς τους μικρούς ταξιδιώτες και κατά πόσο αυτά μπορούν να συνδυαστούν με εξίσου ενδιαφέρουσες εμπειρίες για τα ενήλικα μέλη μιας οικογένειας;
Όλα τα αξιοθέατα και όλες οι δραστηριότητες μπορούν να είναι ενδιαφέροντα και φιλικά σε όλους με το σωστό σχεδιασμό. Μπορεί να μην επιτρέπεται να ακουμπήσεις στα μουσεία, και μπορεί οι αρχαιολογικοί χώροι να είναι για τους μικρούς ταξιδιώτες «ερείπια», αλλά με τους κατάλληλα εκπαιδευμένους ξεναγούς και παιδαγωγούς μπορούν να ζωντανέψουν με εικόνες που θα είναι καθοριστικές για τη ζωή τους.
Ακόμα και η οινογευσία/οινογνωσία είναι μία εμπειρία που μπορεί να είναι για όλη την οικογένεια διασκεδαστική. Ο μεσογειακός αμπελώνας για παράδειγμα. Εμείς αναπτύσσουμε μία παράλληλη δράση «σταφυλογνωσίας» για τα παιδιά, κατά την οποία δοκιμάζουν σταφίδα και άλλα παράγωγα του αμπελιού ανάλογα με την εποχή, μουσταλευριά, μουστοκούλουρο, πετιμέζι κ.λπ. και παίζουν θεατρικά παιχνίδια με ήρωα… ποιον άλλον; Τον Θεό Διόνυσο.
6. Οι σύγχρονοι ταξιδιώτες τείνουν να αναζητούν πιο αυθεντικές εμπειρίες και τρόπους να ενταχθούν στην καθημερινότητα ενός τόπου, ακολουθώντας τις επιλογές και τις συνήθειες των μόνιμων κατοίκων της περιοχής που επισκέπτονται. Πόσο σημαντικός πιστεύετε είναι ο ρόλος της ελληνικής φιλοξενίας για έναν ξένο επισκέπτη;
Η Ελλάδα έχει αυτό το πλεονέκτημα. Παρά την κατά τόπους μη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, παραμείνει αυθεντική. Σε κάθε τόπο, ακόμα και στο κέντρο της Αθήνας, ή τα πιο τουριστικά νησιά, ο ταξιδιώτης μπορεί να βρει το αυθεντικό ταβερνάκι με το χταπόδι και την ντομάτα «τριαντάφυλλο», το μαγαζάκι που έχει κλείσει βότανα από τα βουνά μας σε ένα φακελάκι, και τον γείτονα που θα σε δει να κοιτάς τον χάρτη και θα σε ρωτήσει αν θέλεις βοήθεια.
Η τάση που δείχνει να κερδίζει συνεχώς έδαφος σε ταξιδιώτες που προέρχονται κυρίως από τις ανεπτυγμένες χώρες της Δύσης είναι του «αργού ταξιδιού» (slow travel) στο οποίο ο ταξιδιώτης συνειδητά χρησιμοποιεί μέσα που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον και σέβεται με τον τρόπο και τη συμπεριφορά του την τοπική οικονομία και κοινωνία. Δεν βιάζεται να «τικάρει» προορισμούς που έχει στη λίστα του και να κάνει πολλά πράγματα που θα φωτογραφίσει για να μοιραστεί με τους διαδικτυακούς του φίλους, αλλά προσδοκά να «ρουφήξει» την εμπειρία σε μεγαλύτερο βάθος παραμένοντας πιο στατικός, αλλά επιδεικνύοντας μεγαλύτερη αλληλεπίδραση με τους ντόπιους. Ο κορωνοϊός -νομίζω- επέσπευσε αυτή τη διαδικασία που είναι κατά βάση συνειδητοποίηση, επιστροφή στα σημαντικά και στην ουσία του ταξιδιού.
7. Πόσο σημαντική είναι η ασφάλεια για όσους ταξιδεύουν με παιδιά (εν καιρώ Covid-19 και εν γένει) και ποιοι είναι οι λόγοι που καθιστούν την Αττική έναν ασφαλή προορισμό;
Η Αττική και η Ελλάδα συνολικά είναι ένας ασφαλής προορισμός, στο μέτρο που διαφυλάσσουμε εμείς πρωτίστως τους πολίτες μας. Η ασφάλεια ήταν πάντοτε ζητούμενο κυρίως των Αμερικανών ταξιδιωτών με παιδιά ή χωρίς, που επιλέγουν να ταξιδέψουν με την καθοδήγηση ταξιδιωτικών συμβούλων και όχι ακολουθώντας γκρουπ όπως είθισται σε άλλες αγορές.
Και πληρώνουν για αυτήν την υπηρεσία, γιατί αναζητούν αυτήν την ασφάλεια που τους παρέχει ένας ταξιδιωτικός σύμβουλος, ένας πραγματικός άνθρωπος που γνωρίζει και φροντίζει για κάθε λεπτομέρεια, θα λύσει όποιο πρόβλημα προκύψει, θα βρει γιατρό, νοσοκομείο, συνεργείο ή ό,τι άλλο χρειαστεί.
Η πανδημία ανέδειξε αυτή την ανάγκη και σε άλλες αγορές, όπως η ευρωπαϊκή, ακόμα και η ελληνική. Και η Αττική διέπρεψε το καλοκαίρι του 2020 ως ασφαλής προορισμός. Φάνηκε εξάλλου από τις κρατήσεις σε όλο το λεκανοπέδιο και από τις «stay-cation» διακοπές που επιλέξαμε να κάνουμε στην πόλη, δίπλα στο σπίτι μας, πολλοί Αθηναίοι!
Φωτογραφία: Περικλής Μεράκος
