Φιστίκι Αιγίνης – ο γαστρονομικός θησαυρός της Αττικής!

Έχει φινετσάτη γεύση και ιδιαίτερο άρωμα. Ξεχωρίζει για την ποιότητά του και θεωρείται το καλύτερο στον κόσμο. Είναι υπερτροφή και θησαυρός για την υγεία μας. Έχει το δικό του φεστιβάλ και είναι ο «βασιλιάς» ενός ολόκληρου νησιού. Είναι το φιστίκι Αιγίνης, η ποικιλία με τους μοναδικούς στο είδος τους καρπούς που έχει συνδεθεί με την ιστορία, την παράδοση και τη ζωή των ανθρώπων της Αίγινας.

Η Ιστορία

Η Αίγινα είναι το πρώτο μέρος στην Ελλάδα όπου καλλιεργήθηκε συστηματικά και οργανωμένα η φιστικιά και ευδοκίμησε ως κύρια καλλιέργεια. Δεν είναι βέβαιο πότε ήρθε η φιστικιά στην Αίγινα, αλλά σύμφωνα με μια εκδοχή έφτασε στο νησί από την Περσία περίπου το 1867. Ο πρώτος οργανωμένος φιστικιώνας καταγράφεται στην Αίγινα το 1896, ενώ στα Ιστορικά Αρχεία της Αίγινας έχει βρεθεί έγγραφο με ημερομηνία 30 Σεπτεμβρίου 1898, που μνημονεύει συναλλαγή μεταξύ δύο κατοίκων του νησιού σχετικά με 12 οκάδες φιστικιού.

Από την Αίγινα η καλλιέργεια του φιστικιού εξαπλώθηκε στην Αττική, σε περιοχές όπως η Σαλαμίνα, τα Μέγαρα, το Κορωπί και το Μαρκόπουλο, αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα.

Το 1947 ιδρύεται ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Φιστικοπαραγωγών της Αίγινας, ο οποίος λειτουργεί αδιάκοπα μέχρι σήμερα. Συγκεντρώνει, επεξεργάζεται και εμπορεύεται για λογαριασμό των μελών του το 30% της παραγωγής του αιγινήτικου φιστικιού.

Στην Αίγινα αναπτύχτηκαν οι τεχνικές επεξεργασίας του ξηρού καρπού και πολλαπλασιασμού του δένδρου. Ο καρπός ονομάστηκε «Φιστίκι Αιγίνης», ενώ η ποικιλία της φιστικιάς που καλλιεργείται στην Ελλάδα ονομάστηκε «Αίγινα» ή «Αιγινήτικη».

Η φιστικιά μονοπώλησε σχεδόν τη γεωργία του νησιού από τη δεκαετία του ’50 μέχρι και σήμερα. Το 1961 τα καλλιεργήσιμα στρέμματα στο νησί τριπλασιάστηκαν, ενώ τη δεκαετία του ’70 η καλλιέργεια της φιστικιάς ήταν στην πλήρη ανάπτυξή της. Ξεκινάει η επεξεργασία και τυποποίηση του προϊόντος σε συσκευασμένο, επώνυμο προϊόν.

Το 1994 ήταν μια ιδιαίτερα σημαντική χρονιά για το φιστίκι Αιγίνης, καθώς εντάχθηκε στα προϊόντα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Το 1996 καταγράφηκε ως προϊόν ΠΟΠ στην επίσημη εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η υπεροχή του προϊόντος

Πώς όμως το φιστίκι Αιγίνης γίνεται προϊόν ΠΟΠ; Καθώς η διάδοση της ποικιλίας φιστικιάς «Αιγινήτικη» είναι πανελλήνια, η διαφορά βρίσκεται καθαρά στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και στην υπεροχή του προϊόντος. Κι αυτό οφείλεται σε έναν σπάνιο συνδυασμό παραγόντων: το ξηρό και θερμό κλίμα του νησιού με μικρό ποσοστό υγρασίας ακόμα και τη νύχτα (σπάνιο για νησί)• η γειτνίαση με τη θάλασσα και η σχετική αλατότητα του νερού άρδευσης• η ημιξηρική καλλιέργεια σε ένα σχετικά άγονο, ασβεστολιθικό έδαφος• το σχετικά μικρό μέγεθος των δένδρων, η μικρή ετήσια βλάστηση και παραγωγή. Οι παράγοντες αυτοί, σε συνδυασμό με την ξήρανση του προϊόντος με φυσικό τρόπο, χαρίζει στο φιστίκι της Αίγινας ανώτερη γεύση, παγκόσμια φήμη και αναγνωρισιμότητα.

Οι κοινωνικές διαστάσεις

Σήμερα στην Αίγινα καλλιεργούνται 3.500 στρέμματα με 120.000 φιστικόδεντρα που παράγουν το φημισμένο φιστίκι Αίγινης. Η καθημερινή ζωή, η ζωντάνια της ενδοχώρας, τα ήθη και τα έθιμα, τα εθνικά χαρακτηριστικά και η κουλτούρα του τόπου είναι άρρηκτα συνυφασμένα με την καλλιέργεια της φιστικιάς στο νησί. Σημαντικό είναι ότι, παρά την ανάπτυξη του τουρισμού, του εμπορίου και των υπηρεσιών, μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού της Αίγινας ασχολείται με τη γεωργία, κυρίως με τη φιστικιά.

Η θρεπτική αξία

Το φιστίκι Αιγίνης είναι από τους καλύτερους ποιοτικά και πιο νόστιμους ξηρούς καρπούς. Καταναλώνονται καβουρδισμένα ή νωπά, με ή χωρίς αλάτι, και χρησιμοποιούνται ευρέως στη ζαχαροπλαστική. Είναι μεγάλης θρεπτικής αξίας, μια υπερτροφή που σε μικρή ποσότητα μας δίνει πληθώρα ευεργετικών συστατικών. Το φιστίκι Αιγίνης θεωρείται «πολύχρωμος» καρπός, επειδή περιέχει πράσινη και μοβ απόχρωση, λόγω των αντιοξειδωτικών που μας προστατεύουν από τη γήρανση.

Ακόμη και 25 γραμμάρια είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και περιέχουν 10% από τις ημερήσιες ανάγκες μας σε πρωτεΐνη, φυτικές ίνες, μαγνήσιο, θειαμίνη και φώσφορο. Είναι επίσης εξαιρετική πηγή βιταμίνης Β6, χαλκού, μαγγανίου και καλίου. Κάνουν καλό στην καρδιά, στην όραση, μειώνουν τη χοληστερίνη και βοηθούν στην καταπολέμηση του στρες.

Το Φεστιβάλ

Το φιστίκι Αιγίνης έχει το δικό του ξεχωριστό event, το φεστιβάλ φιστικιού ή FistikiFest, ένα από τα μεγαλύτερα πολιτιστικά και γαστρονομικά φεστιβάλ της χώρας που πραγματοποιείται κάθε χρόνο τον Σεπτέμβριο.

Το φιστίκι είναι συνυφασμένο με την Αίγινα και τη ζωή των ανθρώπων της. Αγαπήθηκε από το κοινό και έκανε το νησί να ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο. Μια γευστική πανδαισία με μοναδικά αρώματα που αποτελεί βασικό συστατικό για πολλά και ιδιαίτερα εδέσματα. Αν εκείνο το δέντρο φιστικιάς δεν είχε έρθει τον 19ο αιώνα στην Αίγινα, τίποτα δεν θα ήταν ίδιο στο νησί σήμερα…

Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε:

http://www.discoveraegina.gr/greek/category/modern-aegina/fistiki-aegina/