Εργοστάσιο Πουλόπουλου

Το παλαιό βιομηχανικό κτίριο στο τέλος της οδού Ηρακλειδών, δίπλα στις γραμμές του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου, ήταν το κεντρικό κτίριο του εργοστασίου καπέλων του Ηλία Πουλόπουλου. Ιδρύθηκε το 1896 και αρχικά καταλάμβανε όλο το οικοδομικό τετράγωνο, έκτασης περίπου 3,5 στρεμμάτων.

Οι παλιές εικόνες παρουσιάζουν ένα συγκρότημα που αναπτύσσεται περιμετρικά μιας κεντρικής αυλής με υψηλή καμινάδα. Είναι ένα εξαιρετικό δείγμα της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής της εποχής, από πελεκητή πέτρα, με νεοκλασικά στοιχεία (ανοίγματα με παραστάδες και δωρικά επίκρανα) και κεραμοσκεπή στέγη. Ιδιαίτερα στοιχεία ήταν η εμφανής χρήση σιδερένιων στοιχείων και η έγχρωμη επιγραφή στη μικρή πρόσοψη με το «λογότυπο» της εταιρίας.

Τα προϊόντα του εργοστασίου ήταν διάσημα στην εποχή τους («Πίλοι ΠΙΛ-ΠΟΥΛ»). Στη δεκαετία 1920-1930 είχε 400 εργαζόμενους οι οποίοι κάλυπταν όλα τα στάδια παραγωγής. Όμως, το εργοστάσιο παρήκμασε κατά τη δεκαετία του 1940. Οι φθορές του πολέμου (διακρίνονται ακόμη ίχνη από σφαίρες από τις μάχες του 1944), η κατεδάφιση της χαρακτηριστικής καμινάδας και η τμηματική του πώληση ενίσχυσαν τη δυσάρεστη εικόνα μιας πρώην ακμάζουσας Αθήνας. Ευτυχώς, το υπόλοιπο κέλυφος του βιομηχανικού συγκροτήματος κηρύχθηκε διατηρητέο και σήμερα στεγάζει το Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα Μερκούρη» του Δήμου Αθηναίων.

Στο χώρο φιλοξενούνται εκθέσεις και διαλέξεις ενώ παράλληλα λειτουργεί μόνιμη έκθεση του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου (ΕΛΙΑ) με αναπαραστάσεις αθηναϊκών καταστημάτων κατά την περίοδο του μεσοπολέμου.