Αρχαιολογικό Μουσείο Σαλαμίνας

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Σαλαμίνας στεγάζεται στο κτίριο του πρώην Καποδιστριακού Δημοτικού Σχολείου της πόλης, το οποίο, με τη σύμφωνη γνώμη του Δήμου της Σαλαμίνας, παραχωρήθηκε στο ΥΠΠΟ από το Υπ. Οικονομικών στο οποίο ανήκε. Οι συλλογές του Μουσείου αποτελούνται ως επί το πλείστον από ευρήματα ανασκαφών σε όλη την έκταση του νησιού, αλλά και από τυχαία ευρήματα και παραδόσεις πολιτών και είναι έργα κυρίως κεραμικής και γλυπτικής, που καλύπτουν όλη τη διάρκεια της πλούσιας αρχαίας ιστορίας του νησιού, από τα Προϊστορικά χρόνια (Τελική Νεολιθική εποχή) μέχρι και την Ύστερη αρχαιότητα. Το κτίριο του Αρχαιολογικού Μουσείου διαθέτει μια μεγάλη εκθεσιακή αίθουσα στο ισόγειο. Η κλίμακα της κεντρικής εισόδου χωρίζει την αίθουσα αυτή σε δύο ανισομεγέθεις χώρους: την Αίθουσα Α' και την Αίθουσα Β'. Στο κέντρο του κτιρίου υπάρχει το αίθριο, μια τετράγωνη αυλή με στεγασμένο περιστύλιο που οδηγεί στην υπερυψωμένη Αίθουσα Γ'. Οι εκθεσιακοί χώροι καλύπτουν μια επιφάνεια 400 τ.μ., ενώ άλλα 100 τ.μ. καταλαμβάνουν οι αποθήκες και οι εργαστηριακοί χώροι του Μουσείου. Το Μουσείο εποπτεύεται από την ΚΣΤ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και σκοπός του, εκτός από τη συγκέντρωση, καταγραφή, συντήρηση και έκθεση-επανέκθεση των ευρημάτων, είναι και η ευαισθητοποίηση, μέσω της γνώσης, της τοπικής και ευρύτερης κοινωνίας για την πολύτιμη πολιτιστική μας κληρονομιά. Όμως, φιλοδοξώντας να γίνει το Μουσείο ένας πόλος πολιτισμού για την τοπική κοινωνία, εκτός από τα εκπαιδευτικά προγράμματα, τις διαλέξεις και τις εκδηλώσεις που αφορούν στην πολιτιστική μας κληρονομιά, διοργανώνονται και εκδηλώσεις που άπτονται όλου του φάσματος της σύγχρονης δημιουργίας (μουσική, ζωγραφική, γλυπτική). Πέραν του Αρχαιολογικού Μουσείου, στη Σαλαμίνα από το 1998 λειτουργεί και το Λαογραφικό Μουσείο του Δήμου Σαλαμίνος που στεγάζεται από τον Οκτώβριο του 1998 σε μια ευρύχωρη αίθουσα του Νέου Δημαρχείου - Πολιτιστικού Κέντρου και φέρει το όνομα του Σαλαμίνιου φιλόλογου, λαογράφου, ερευνητή Πέτρου Φουρίκη, δ/ντή του Λαογραφικού Αρχείου της Ακαδημίας Αθηνών μέχρι το 1936. Στο μουσείο αυτό είναι συγκεντρωμένα πλήθος από λαογραφικά αντικείμενα της ζωής της Σαλαμίνας αλλά και της ιστορίας του τόπου, όπως συλλογή ανδρικών και γυναικείων τοπικών ενδυμασιών, έπιπλα διαφόρων εποχών, αργαλειοί, οικιακά σκεύη, εργαλεία διαφόρων επαγγελμάτων, διάφορα κεραμικά και χάλκινα αντικείμενα του καθημερινού βίου, τα όπλα του ’21 (σπάθες, γιαταγάνια, καριοφίλια, πιστόλες, ξίφη) και το αργυρόκουμπο της φέρμελης του στρατηγού Γ. Καραϊσκάκη, εκκλησιαστικά σκεύη και ιερατικά αντικείμενα, καθώς και πλούσιο φωτογραφικό υλικό από το 1850 και δώθε, πίνακες ζωγραφικής και παραδοσιακά μουσικά όργανα.