Η παράδοση της φιστικοκαλλιέργειας και του φιστικιού μετρά στην Αίγινα ήδη 120 χρόνια, από τότε που εισήχθη η καλλιέργειά της στο νησί. Η διαφύλαξη και ανάδειξη της παραδοσιακής αυτής γνώσης έχει ιδιαίτερη σημασία για τη συλλογική μνήμη και τη σύγχρονη ταυτότητα της Αίγινας.
Η Αίγινα είναι ο τόπος παραγωγής του μοναδικού φιστικιού Αιγίνης, που ξεχωρίζει για την ποιότητα, το άρωμα και τη γεύση του. Η ιστορία της οργανωμένης καλλιέργειας της φιστικιάς στην Αίγινα ξεκινά στα τέλη του 19ου αιώνα και είναι το πρώτο μέρος στην Ελλάδα που καλλιεργήθηκε συστηματικά η φιστικιά. Η πρώτη φυτεία φιστικιών ιδρύθηκε το 1896 από τον Νικόλαο Πέρογλου, ο οποίος έφερε τους ξηρούς καρπούς από τη Συρία. Στην Αίγινα αναπτύχτηκε η τεχνική επεξεργασίας του ξηρού καρπού και η παραγωγή δενδρυλλίων για τον πολλαπλασιασμό του δένδρου. Γι’ αυτούς κυρίως τους λόγους ο καρπός ονομάστηκε πανελλαδικά «Φιστίκι Αιγίνης», ενώ η ποικιλία της φιστικιάς που καλλιεργείται στην Ελλάδα ονομάστηκε «Αίγινα» ή «Αιγινήτικη».
Ένας συνδυασμός ικανού αριθμού παραγόντων, όπως το ξηροθερμικό κλίμα, η γειτνίαση με τη θάλασσα που προσφέρει μικρή σχετική υγρασία, καθώς και η ημιξηρική καλλιέργεια στα ασβεστολιθικά εδάφη του νησιού μας, δίνουν στο φιστίκι της Αίγινας τα ιδιαίτερα οργανοληπτικά στοιχεία που του χαρίζουν την ανώτερη γεύση και το έχουν καταστήσει διεθνώς γνωστό.
Σήμερα στο νησί καλλιεργούνται 3.500 στρέμματα με 120.000 φιστικόδενδρα που παράγουν το φημισμένο φιστίκι Αίγινας. Η ίδρυση του Αγροτικού Συνεταιρισμού Φιστικοπαραγωγών της Αίγινας χρονολογείται το 1947 και λειτουργεί αδιάκοπα μέχρι σήμερα απαριθμώντας 347 μέλη. Συγκεντρώνει, επεξεργάζεται και εμπορεύεται για λογαριασμό τους το 30% της παραγωγής του αιγινήτικου φιστικιού.
Η γιορτή του αιγινήτικου φισιτικιού είναι η μεγαλύτερη καθιερωμένη ετήσια γιορτή στην Αίγινα, αφιερωμένη στο πασίγνωστο προϊόν του νησιού, το αιγινήτικο φιστίκι που ξεχωρίζει για την ποιότητα και τη γεύση του. Η καρδιά του Φεστιβάλ είναι η εμπορική έκθεση: περισσότεροι από 40 εκθέτες, κατά μήκος της προβλήτας, από τις 17 έως τις 20 Σεπτεμβρίου, φιλοξενούν το αιγινήτικο φιστίκι, τα παράγωγα και τις λιχουδιές, που το έχουν σαν πρώτη ύλη τους, καθώς και μια σειρά από άλλα προϊόντα που παράγονται στην Αίγινα. Ανάμεσά τους είναι αγροτικά προϊόντα, χειροποίητα κεραμικά, κοσμήματα, κεντήματα, εδέσματα.
Το στοιχείο έχει εγγραφεί στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας.