Νήσος Αντικύθηρα και Νησίδες Πρασονήσι, Λαγουβάρδος, Πλακουλήθρα και Νησίδες Θυμώνιες (GR3000012)

Χρήσιμες
Πληροφορίες

Πληροφοριές

Νήσος Αντικύθηρα και Νησίδες Πρασονήσι, Λαγουβάρδος, Πλακουλήθρα και Νησίδες Θυμώνιες (GR3000012)

Τα Αντικύθηρα είναι μία από τις ξηρότερες περιοχές στην Ελλάδα, δεχόμενα ετησίως λιγότερο από 200 χιλιοστά βροχόπτωσης. Τα Αντικύθηρα (Tσιριγότο) βρίσκονται νότια των Κυθήρων. Οι σημερινοί λιγοστοί κάτοικοι του νησιού είναι απόγονοι των Κρητών που το εποίκησαν πριν από περίπου 300 χρόνια. Τα ήθη, έθιμα, η μουσική και η ντοπιολαλιά των Αντικυθήρων είναι όμοια με της δυτικής Κρήτης. Διαθέτει ελικοδρόμιο, ιατρείο και καλό οδικό δίκτυο που συνδέει τους περίπου 10 οικισμούς. Ποταμός ή «Λιους», σύμφωνα με τους ντόπιους, είναι η πρωτεύουσα και λιμάνι του νησιού. Τα Αντικύθηρα ανήκουν διοικητικά στον Δήμο Κυθήρων ως Τοπική Κοινότητα. Στα Αντικύθηρα υπάρχει ο μοναδικός Ορνιθολογικός Σταθμός στην Ελλάδα. Στόχος του σταθμού είναι η παρακολούθηση των σχεδόν 250 ειδών πτηνών που έχουν καταγραφεί στο νησί, καθώς και η προστασία του Μαυροπετρίτη, ενός είδους θαλάσσιου γερακιού, που στα Αντικύθηρα διατηρεί τη μεγαλύτερη αποικία του παγκοσμίως. Το νησί των Αντικυθήρων βρίσκεται στο επίκεντρο της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, αφού λίγα μέτρα από τις βορειοανατολικές ακτές του βρέθηκε το 1900 το περίφημο Ναυάγιο των Αντικυθήρων που έδωσε πολλά έργα αρχαίας τέχνης, ανάμεσά τους ο Έφηβος των Αντικυθήρων, ο Φιλόσοφος και ο περίφημος Μηχανισμός, που θεωρείται το πρώτο υπολογιστικό μηχάνημα στην ιστορία.

Η αρχαία πόλη την οποία εκτιμάται ότι κατοικούσαν περίπου 800 άτομα σώζεται ολόκληρη, σε έκταση περίπου 300 στρεμμάτων. Σε κάποια τμήματά της διατηρούνται τείχη ύψους 6 μέτρων. Στην τειχισμένη αρχαία πόλη που υπήρχε τα ελληνιστικά χρόνια στο βόρειο τμήμα του νησιού, πάνω από τον ορμίσκο του Ξηροποτάμου, όπου βρισκόταν το λιμάνι της, σώζεται επίσης σε πολύ καλή κατάσταση ένας νεώσοικος (χώρος φύλαξης πολεμικού πλοίου) λαξευμένος ολόκληρος στον βράχο, από τους ελάχιστους στον ελλαδικό χώρο που σώζεται ολόκληρος. Στον ίδιο όρμο σώζονται μέχρι σήμερα τμήματα τοίχων που εκτιμάται ότι ανήκαν στο ιερό ή στις εγκαταστάσεις του λιμανιού, καθώς και λαξευμένα στον βράχο σκαλοπάτια που οδηγούσαν στο Κάστρο. Εκεί στα 1880 είχε ανακαλυφθεί αφιερωματικό άγαλμα του Απόλλωνος Αιγιλιέως, το οποίο εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών, καθώς και τμήματα του ιερού του θεού, που βρισκόταν στο λιμάνι.

Στο ακρωτήριο Απολυτάρα, στο νοτιότερο άκρο των Αντικυθήρων, βρίσκεται ο Φάρος της Απολυτάρας. Πολιούχος του νησιού είναι ο Άγιος Μύρων, η μνήμη του οποίου εορτάζεται με λαμπρότητα στις 17 Αυγούστου στο ομώνυμο εκκλησάκι που δημιουργήθηκε το 1780 από κατοίκους της Κισσάμου και των Σφακίων που εποικίζουν το νησί. Το ψάρεμα είναι από τις βασικές δραστηριότητες που μπορεί κανείς να κάνει στο νησί. Για μπάνιο προσφέρεται η όμορφη παραλία του Ξηροπόταμου, τα Χάλαρα, που βρίσκονται στον Ποταμό, ή η Καμαρέλα. Ένα σύμπλεγμα βράχων που μόνο η φύση μπορεί να συνθέσει, ένας μικρός κολπίσκος, με τη θάλασσα να παιχνιδίζει στους μικρούς σχηματισμούς των βράχων.

Το Πρασονήσι βρίσκεται 7,5 Km Β-ΒΔ των Αντικυθήρων. Η έκτασή του είναι περίπου 0,27 Km2 και το μέγιστο υψόμετρο 129 m. Αποτελείται από ασβεστόλιθους. Η βλάστηση αποτελείται κυρίως από ποώδη φυτά (φρυγανικά και αλοφυτικά), αλλά υπάρχει ένα παχύ σώμα από θάμνους μακίας στη δυτική πλευρά. Το νησί Λαγούβαρδος βρίσκεται 7,2 χιλιόμετρα ΒΔ των Αντικυθήρων και 3 χιλιόμετρα από το Πρασονήσι. Η έκτασή του είναι περίπου 0,06 Km2 και το μέγιστο υψόμετρο 42 m. Αποτελείται από ασβεστολιθικά πετρώματα. Τα αλόφιλα βότανα και μερικά Gramineae είναι τα μόνα φυτά που αναπτύσσονται εκεί. Οι πληθυσμιακές τιμές του Falco eleonorae βασίζονται στο LIFE – Φύση «Δράσεις προστασίας για τον Μαυροπετρίτη Falco eleonorae στην Ελλάδα» (LIFE03 NAT/GR/000091). Η ομάδα των νησιών που απαρτίζουν την περιοχή παρουσιάζει μεγάλο βιογεωγραφικό ενδιαφέρον, καθώς πρόκειται για μια ζώνη που επηρεάζεται τόσο από ηπειρωτικά όσο και από ν. αιγαιακά είδη πανίδας και χλωρίδας και η χλωρίδα της, τουλάχιστον, διαφοροποιείται ακόμη και από εκείνη του πλησιέστερου νησιού, των Κυθήρων, που βρίσκεται ανάμεσα στα Αντικύθηρα και την ηπειρωτική χώρα (Πελοπόννησος). Το γεγονός αυτό είναι ενδεικτικό της οικολογικής ποιότητας του τόπου και της σημασίας του για τη διατήρησή του. Ιδιαίτερα στοιχεία της οικολογικής σημασίας της περιοχής είναι:

1) Αποτελεί σημαντική περιοχή για τα μεταναστευτικά είδη πουλιών.
2) Η μεσογειακή φώκια κατοικεί στην περιοχή.
3) Τα είδη ερπετών που υπάρχουν στην περιοχή προστατεύονται από τη Σύμβαση της Βέρνης και από την ελληνική νομοθεσία (Π.Δ. 67/1981) και ορισμένα από αυτά θεωρούνται είδη κοινοτικού ενδιαφέροντος (Οδηγία 92/43/ΕΟΚ).
4) Η ασπόνδυλη πανίδα είναι ενδιαφέρουσα. Επιπλέον, οι αρχαίες αμμοθίνες με απολιθώματα πολλών ειδών γαστερόποδων (τα περισσότερα ψυχρόφιλα) στο λιμάνι του Ποταμού παρουσιάζουν μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον.
5) Η χλωρίδα αυτής της ομάδας νησιών δεν έχει μελετηθεί επαρκώς, αλλά τα λίγα υπάρχοντα στοιχεία δείχνουν το ενδιαφέρον της.

Αυτή είναι μια σημαντική περιοχή για την αναπαραγωγή και τη διέλευση αρπακτικών και θαλάσσιων πτηνών. Τα είδη που προκαλούν ανησυχία περιλαμβάνουν το Falco eleonorae. Προστατεύονται βάσει των οδηγιών της Ε.Ε. για τους οικοτόπους και τα πτηνά, 22 ενδιαιτήματα:

Κοινή Sandpiper – Actitis hypoleucos, Swift – Apus apus, Γερακίνα – Buteo buteo, Νυχτολούλουδο – Caprimulgus europaeus, Σπιζαετός – Circaetus gallicus, Ορτύκια – Coturnix coturnix, Delichon urbicum (urbica), Μαυροπετρίτης – Falco eleonorae, Πετρίτης – Falco peregrinus, Μυγοχάφτης – Ficedula albicollis, Χελιδόνι – Hirundo rustica, Wryneck – Jynx torquilla, Μελισσοφάγος – Merops apiaster, Κίτρινη ουρά – Motacilla flava, Χρυσό Oriole – Oriolus oriolus, Γερακίνα – Pernis apivorus, Θαλασσοκόρακας (μεσογειακό υποείδος) – Phalacrocorax aristotelis desmarestii, Μεγάλος Λοφιοφόρος – Podiceps cristatus, Μαύρο λαιμό – Podiceps nigricollis, Άμμος Martin – Riparia riparia, Τρυγόνι – Streptopelia turtur, Αλπικό Swift – Tachymarptis melba.

Η περιοχή έκτασης 2009,73 εκταρίων είναι μια ομάδα νησιών στα νότια του νησιού των Κυθήρων: Αντικύθηρα, Θυμωνιές, Ψείρα, Πλακούλιθρα, Λαγούβαρδος και Πρασονήσι. Τα περισσότερα από τα νησιά χαρακτηρίζονται από απότομους θαλάσσιους βράχους με ένα οροπέδιο στην κορυφή. Τα Αντικύθηρα είναι το μεγαλύτερο νησί της ομάδας. Έχει έκταση 20 Km2 και μέγιστο υψόμετρο 378 m. Λίγοι κάτοικοι ζουν εκεί όλο τον χρόνο. Το κυρίαρχο πέτρωμα είναι ασβεστόλιθος (τριασικός και κρητιδικός, αλλά υπάρχουν και κάποιες νεογενείς αποθέσεις). Η κυρίαρχη βλάστηση είναι η χαμηλή μακία και φρύγανα, ενώ μέρος του νησιού καλλιεργείται με σιτηρά. Τα Αντικύθηρα είναι μία από τις ξηρότερες περιοχές στην Ελλάδα, δεχόμενα ετησίως λιγότερο από 200 χιλιοστά βροχόπτωσης. Τα Αντικύθηρα (Tσιριγότο) βρίσκονται νότια των Κυθήρων. Οι σημερινοί λιγοστοί κάτοικοι του νησιού είναι απόγονοι των Κρητών που το εποίκησαν πριν από περίπου 300 χρόνια. Τα ήθη, έθιμα, η μουσική και η ντοπιολαλιά των Αντικυθήρων είναι όμοια με της δυτικής Κρήτης. Διαθέτει ελικοδρόμιο, ιατρείο και καλό οδικό δίκτυο που συνδέει τους περίπου 10 οικισμούς. Ποταμός ή «Λιους», σύμφωνα με τους ντόπιους, είναι η πρωτεύουσα και λιμάνι του νησιού. Τα Αντικύθηρα ανήκουν διοικητικά στον Δήμο Κυθήρων ως Τοπική Κοινότητα. Στα Αντικύθηρα υπάρχει ο μοναδικός Ορνιθολογικός Σταθμός στην Ελλάδα. Στόχος του σταθμού είναι η παρακολούθηση των σχεδόν 250 ειδών πτηνών που έχουν καταγραφεί στο νησί, καθώς και η προστασία του Μαυροπετρίτη, ενός είδους θαλάσσιου γερακιού, που στα Αντικύθηρα διατηρεί τη μεγαλύτερη αποικία του παγκοσμίως. Το νησί των Αντικυθήρων βρίσκεται στο επίκεντρο της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, αφού λίγα μέτρα από τις βορειοανατολικές ακτές του βρέθηκε το 1900 το περίφημο Ναυάγιο των Αντικυθήρων που έδωσε πολλά έργα αρχαίας τέχνης, ανάμεσά τους ο Έφηβος των Αντικυθήρων, ο Φιλόσοφος και ο περίφημος Μηχανισμός, που θεωρείται το πρώτο υπολογιστικό μηχάνημα στην ιστορία. Η αρχαία πόλη την οποία εκτιμάται ότι κατοικούσαν περίπου 800 άτομα σώζεται ολόκληρη, σε έκταση περίπου 300 στρεμμάτων. Σε κάποια τμήματά της διατηρούνται τείχη ύψους 6 μέτρων. Στην τειχισμένη αρχαία πόλη που υπήρχε τα ελληνιστικά χρόνια στο βόρειο τμήμα του νησιού, πάνω από τον ορμίσκο του Ξηροποτάμου, όπου βρισκόταν το λιμάνι της, σώζεται επίσης σε πολύ καλή κατάσταση ένας νεώσοικος (χώρος φύλαξης πολεμικού πλοίου) λαξευμένος ολόκληρος στον βράχο, από τους ελάχιστους στον ελλαδικό χώρο που σώζεται ολόκληρος. Στον ίδιο όρμο σώζονται μέχρι σήμερα τμήματα τοίχων που εκτιμάται ότι ανήκαν στο ιερό ή στις εγκαταστάσεις του λιμανιού, καθώς και λαξευμένα στον βράχο σκαλοπάτια που οδηγούσαν στο Κάστρο. Εκεί στα 1880 είχε ανακαλυφθεί αφιερωματικό άγαλμα του Απόλλωνος Αιγιλιέως, το οποίο εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών, καθώς και τμήματα του ιερού του θεού, που βρισκόταν στο λιμάνι. Στο ακρωτήριο Απολυτάρα, στο νοτιότερο άκρο των Αντικυθήρων, βρίσκεται ο Φάρος της Απολυτάρας. Πολιούχος του νησιού είναι ο Άγιος Μύρων, η μνήμη του οποίου εορτάζεται με λαμπρότητα στις 17 Αυγούστου στο ομώνυμο εκκλησάκι που δημιουργήθηκε το 1780 από κατοίκους της Κισσάμου και των Σφακίων που εποικίζουν το νησί. Το ψάρεμα είναι από τις βασικές δραστηριότητες που μπορεί κανείς να κάνει στο νησί. Για μπάνιο προσφέρεται η όμορφη παραλία του Ξηροπόταμου, τα Χάλαρα, που βρίσκονται στον Ποταμό, ή η Καμαρέλα. Ένα σύμπλεγμα βράχων που μόνο η φύση μπορεί να συνθέσει, ένας μικρός κολπίσκος, με τη θάλασσα να παιχνιδίζει στους μικρούς σχηματισμούς των βράχων. Το Πρασονήσι βρίσκεται 7,5 Km Β-ΒΔ των Αντικυθήρων. Η έκτασή του είναι περίπου 0,27 Km2 και το μέγιστο υψόμετρο 129 m. Αποτελείται από ασβεστόλιθους. Η βλάστηση αποτελείται κυρίως από ποώδη φυτά (φρυγανικά και αλοφυτικά), αλλά υπάρχει ένα παχύ σώμα από θάμνους μακίας στη δυτική πλευρά. Το νησί Λαγούβαρδος βρίσκεται 7,2 χιλιόμετρα ΒΔ των Αντικυθήρων και 3 χιλιόμετρα από το Πρασονήσι. Η έκτασή του είναι περίπου 0,06 Km2 και το μέγιστο υψόμετρο 42 m. Αποτελείται από ασβεστολιθικά πετρώματα. Τα αλόφιλα βότανα και μερικά Gramineae είναι τα μόνα φυτά που αναπτύσσονται εκεί. Οι πληθυσμιακές τιμές του Falco eleonorae βασίζονται στο LIFE - Φύση «Δράσεις προστασίας για τον Μαυροπετρίτη Falco eleonorae στην Ελλάδα» (LIFE03 NAT/GR/000091). Η ομάδα των νησιών που απαρτίζουν την περιοχή παρουσιάζει μεγάλο βιογεωγραφικό ενδιαφέρον, καθώς πρόκειται για μια ζώνη που επηρεάζεται τόσο από ηπειρωτικά όσο και από ν. αιγαιακά είδη πανίδας και χλωρίδας και η χλωρίδα της, τουλάχιστον, διαφοροποιείται ακόμη και από εκείνη του πλησιέστερου νησιού, των Κυθήρων, που βρίσκεται ανάμεσα στα Αντικύθηρα και την ηπειρωτική χώρα (Πελοπόννησος). Το γεγονός αυτό είναι ενδεικτικό της οικολογικής ποιότητας του τόπου και της σημασίας του για τη διατήρησή του. Ιδιαίτερα στοιχεία της οικολογικής σημασίας της περιοχής είναι: 1) Αποτελεί σημαντική περιοχή για τα μεταναστευτικά είδη πουλιών. 2) Η μεσογειακή φώκια κατοικεί στην περιοχή. 3) Τα είδη ερπετών που υπάρχουν στην περιοχή προστατεύονται από τη Σύμβαση της Βέρνης και από την ελληνική νομοθεσία (Π.Δ. 67/1981) και ορισμένα από αυτά θεωρούνται είδη κοινοτικού ενδιαφέροντος (Οδηγία 92/43/ΕΟΚ). 4) Η ασπόνδυλη πανίδα είναι ενδιαφέρουσα. Επιπλέον, οι αρχαίες αμμοθίνες με απολιθώματα πολλών ειδών γαστερόποδων (τα περισσότερα ψυχρόφιλα) στο λιμάνι του Ποταμού παρουσιάζουν μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον. 5) Η χλωρίδα αυτής της ομάδας νησιών δεν έχει μελετηθεί επαρκώς, αλλά τα λίγα υπάρχοντα στοιχεία δείχνουν το ενδιαφέρον της. Αυτή είναι μια σημαντική περιοχή για την αναπαραγωγή και τη διέλευση αρπακτικών και θαλάσσιων πτηνών. Τα είδη που προκαλούν ανησυχία περιλαμβάνουν το Falco eleonorae. Προστατεύονται βάσει των οδηγιών της Ε.Ε. για τους οικοτόπους και τα πτηνά, 22 ενδιαιτήματα: Κοινή Sandpiper - Actitis hypoleucos, Swift - Apus apus, Γερακίνα - Buteo buteo, Νυχτολούλουδο - Caprimulgus europaeus, Σπιζαετός - Circaetus gallicus, Ορτύκια - Coturnix coturnix, Delichon urbicum (urbica), Μαυροπετρίτης - Falco eleonorae, Πετρίτης - Falco peregrinus, Μυγοχάφτης - Ficedula albicollis, Χελιδόνι - Hirundo rustica, Wryneck - Jynx torquilla, Μελισσοφάγος - Merops apiaster, Κίτρινη ουρά - Motacilla flava, Χρυσό Oriole - Oriolus oriolus, Γερακίνα - Pernis apivorus, Θαλασσοκόρακας (μεσογειακό υποείδος) - Phalacrocorax aristotelis desmarestii, Μεγάλος Λοφιοφόρος - Podiceps cristatus, Μαύρο λαιμό - Podiceps nigricollis, Άμμος Martin - Riparia riparia, Τρυγόνι - Streptopelia turtur, Αλπικό Swift - Tachymarptis melba.

Διαβάστε λιγότερα

Διαβάστε Περισσότερα