Πρώην Βασιλικό Κτήμα Τατοΐου

Η περιοχή χαρακτηρίζεται ως Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους και προστατεύεται σε έκταση 3921.0 εκταρίων, συνολική περίμετρο 35,7 χιλ., με μέγιστο υψόμετρο τα 785 μ. και ελάχιστο τα 333,0 μ. και ως καταφύγιο άγριας ζωής σε 11.693 εκτάρια. Λόφοι, ρεματιές και πλαγιές μέσου και χαμηλού υψομέτρου που καλύπτονται από πυκνούς θαμνώνες με κουμαριές, αγριοκουμαριές, πουρνάρια κ.ά. Κατά τόπους υπάρχουν δάση πεύκων (Pinus halepensis) και τοπικά συναντάμε ρεματιές και ξέφωτα με πλατάνια. Στα χαμηλότερα μέρη του κτήματος, στην περιοχή Βαρυμπόπης, υπάρχουν επίσης ελαιώνες, χωράφια, αμπέλια και άλλες μισοεγκαταλειμμένες καλλιέργειες. Σε απόσταση αναπνοής από το κέντρο της Αθήνας (περίπου 30 λεπτά με το αυτοκίνητο) θα βρείτε αυτό που μόνο επίγειος παράδεισος μπορεί να χαρακτηριστεί. Το πρώην Βασιλικό Κτήμα Τατοΐου ήταν κάποτε το θερινό καταφύγιο του Βασιλιά Γεωργίου και της Βασίλισσας Όλγας, πριν μετατραπεί σε μόνιμη κατοικία της βασιλικής οικογένειας το 1948. Πυκνά δάση κατάφυτα από πεύκα της Χαλεπίου, πανύψηλα κυπαρίσσια, λεύκες, πλατάνια, οξιές, ελληνικές φράουλες, ελαιόδεντρα και εσπεριδοειδή μεταξύ άλλων κοσμούν το κτήμα Τατοΐου, το οποίο σήμερα προστατεύεται από το δίκτυο Natura 2000 ως περιοχή εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς. Από τα 4.200 εκτάρια δάσους που ανήκαν κάποτε στην πρώην βασιλική οικογένεια της Ελλάδας, τα 1.400 εκτάρια παραχωρήθηκαν από το Ελληνικό Δημόσιο (Εθνικός Δρυμός Μπάφι) στον Έλληνα Βασιλιά το έτος 1877. Τα υπόλοιπα αγοράστηκαν σταδιακά από τη βασιλική οικογένεια με διάφορα συμβόλαια (συμπεριλαμβανομένης μιας αγοράς του 1891 από τη Συγγρό). Το Τατόι σήμερα ανήκει στο Ελληνικό Δημόσιο και φιλοξενεί 40 ιστορικά κτίρια διάσπαρτα ανάμεσα στα δάση και τα καταπράσινα χωράφια του κτήματος. Τα περασμένα χρόνια το Τατόι ήταν μία από τις πιο μαγικές περιοχές της Ελλάδας. Τα πυκνά δάση του φιλοξενούσαν κόκκινα ελάφια, ζαρκάδια, αγριογούρουνα και άλλα μικρότερα ζώα. Το κτήμα φιλοξενούσε επίσης αμπελώνες που παρήγαγαν εκλεκτά κρασιά, λαχανόκηπους που καλλιεργούσαν τα λαχανικά της βασιλικής οικογένειας, μεγάλες εκτάσεις με εσπεριδοειδή και εκτεταμένους ελαιώνες. Οι δομές του κτήματος περιελάμβαναν στάβλους για τα άλογα και άλλα ζώα, ένα οινοποιείο, ένα ελαιουργείο και μια αίθουσα βουτύρου, για να αναφέρουμε μόνο μερικά. Το κτίριο του παλατιού ήταν ένα κομψό διώροφο κτίριο με γοητευτικές βεράντες και κεραμοσκεπή που κάποτε κοσμούσε ένα περίτεχνο γείσο. Αυτή τη στιγμή αναφέρεται ως Μοντέρνο Μνημείο, εξελίσσεται όμως σε μουσείο τα επόμενα χρόνια. Τα σκαλοπάτια μπροστά οδηγούν στην πισίνα του κτήματος, με το γήπεδο τένις να βρίσκεται λίγο πιο πέρα. Δεξιά στέκεται ένα χαμηλό, πέτρινο κτίριο που κάποτε στέγαζε την κουζίνα και συνδεόταν με το παλάτι με υπόγειο διάδρομο (εδώ θα δημιουργηθεί ένα κατάστημα με σουβενίρ και μια μικρή καφετέρια για τους επισκέπτες). Το κατάφυτο κτήμα κρύβει πολλά ακόμα κτίρια, όπως το κυβερνητικό σπίτι και το ξενοδοχείο Τατόιον. Στην άλλη άκρη του κτήματος, ανάμεσα στα ψηλά πεύκα και τα λεπτά κυπαρίσσια, βρίσκονται οι τάφοι των μελών της βασιλικής οικογένειας (τελευταία ταφή του τελευταίου βασιλιά της Ελλάδος Κωνσταντίνου στις 16 Ιανουαρίου 2023) και το παρεκκλήσι της Ανάστασης. Αυτά τα κάποτε εγκαταλελειμμένα κτίρια έχουν όλα αγγιχτεί από το αδυσώπητο χέρι του χρόνου. Ωστόσο, πρόσφατα άρχισε η αποκατάστασή τους για τη μετατροπή του χώρου σε μουσείο. Όσοι επιθυμούν να επισκεφτούν το πρώην Βασιλικό Κτήμα Τατοΐου πρέπει να γνωρίζουν ότι είναι ανοιχτό από την ανατολή έως τη δύση του ηλίου. Υπάρχουν δύο είσοδοι στο κτήμα, μία από τη Βαρυμπόμπη (ακριβώς πίσω από το εστιατόριο «Λεωνίδας») και μία από τη Λεύκα. Υπάρχει αρκετή απόσταση από την είσοδο της Βαρυμπόμπης μέχρι το ιστορικό κέντρο του κτήματος, οπότε οι περισσότεροι επισκέπτες προτιμούν να μπουν από τη Λεύκα για ευκολότερη πρόσβαση. Το Τατόι είναι ιδανικό για πεζοπορία, ορεινή ποδηλασία, τζόκινγκ και πικνίκ στην ύπαιθρο. Οι επισκέπτες μπορούν να περιηγηθούν στα κτίρια και το βασιλικό νεκροταφείο ή να κάνουν ένα ταξίδι στην τεχνητή λίμνη Κιθάρα, όπου θα απολαύσουν εκπληκτική θέα σε όλο το λεκανοπέδιο της Αττικής. Για να αξιοποιήσετε στο έπακρο την επίσκεψή σας, εμβαθύνετε στην ιστορία του κτήματος και των βασιλικών που έζησαν εκεί, επικοινωνώντας με τον Σύλλογο Φίλων Τατοΐου. Ο Σύλλογος ιδρύθηκε το 2012 και αφιερώνει μέρος των εσόδων του στη διεξαγωγή λεπτομερών μελετών στα κτίρια του κτήματος προκειμένου να εξασφαλιστούν τα κονδύλια που απαιτούνται για την αποκατάστασή του. Οι ξεναγήσεις είναι διαθέσιμες και μέσω του Συλλόγου. Οι εκπρόσωποι μπορούν να σας παραλάβουν με λεωφορείο στην Πλατεία Συντάγματος στις 10 π.μ. και να σας ξεναγήσουν πλήρως στα σημαντικότερα σημεία του κτήματος, να κανονίσουν το μεσημεριανό σας σε ένα από τα παραδοσιακά ελληνικά εστιατόρια της περιοχής και να σας μεταφέρουν πίσω στην Αθήνα στις 6 μ.μ., επιστρέφοντάς σας στην πόλη με το κεφάλι σας γεμάτο από τις όμορφες εικόνες και τις εξαιρετικές γνώσεις που αποκτήσατε σε αυτή την εκδρομή.