Φλαμπούρι

Καταφύγιο Μπάφι, πηγή Κυράς, Καταφύγιο Φλαμπούρι, πηγή Κορομηλιάς, Μεσιανό Νερό, Μνημείο Εκτελεσθέντων από Ναζί, Θέση Μόλα, Καταφύγιο Μπάφι

Μία ορεινή διαδρομή στον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας και στα δημοφιλή μέρη της Μόλας και του Φλαμπουρίου. Μέρη που τα προτιμούν οι επισκέπτες-πεζοπόροι κυρίως το Σαββατοκύριακο. Η διαδρομή προσφέρει στιγμές χαλάρωσης και ξεγνοιασιάς μέσα στη φύση και στον καθαρό δροσερό αέρα αλλά υπάρχουν και στιγμές που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή. Το προτεινόμενο μονοπάτι παρουσιάζει κατά τόπους όλους τους βαθμούς δυσκολίας. Και από τα τρία σημεία (Μπάφι, Μόλα, Φλαμπούρι), πέρα από την προτεινόμενη διαδρομή, ο επισκέπτης-πεζοπόρος έχει πολλές επιλογές για να πραγματοποιήσει την δική του πορεία στο κατάφυτο περιβάλλον.

Η διαδρομή υλοποιείται μέσω των επόμενων τοπόσημων. Η σειρά των τοπόσημων σηματοδοτεί και την κατεύθυνση της διαδρομής.

Παρατήρηση: O προσανατολισμός και η ασφάλεια του περιπατητή/περιηγητή είναι αποκλειστικά δική του ευθύνη. Η παρούσα περιγραφή, τα σχετικά ίχνη (gpx) και το λοιπό ενημερωτικό υλικό είναι απλώς υποβοηθητικά. Ο πρέπων εξοπλισμός είναι απαραίτητος ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες και τον χαρακτήρα της διαδρομής.

Κύρια τοπόσημα:

• Πάρνηθα
• Θέση Μπάφι
• Πηγή Κυράς
• Καταφύγιο Φλαμπούρι
• Πηγή Κορομηλιάς
• Μεσιανό Νερό
• Μνημείο Εκτελεσθέντων από Ναζί
• Θέση Μόλα
• Βρύση της χαράς
• Θέση Μπάφι

Ας ξεκινήσουμε την περιήγησή μας στην Πάρνηθα, ένα βουνό της Αττικής, που ακόμα επιμένει να μας χαρίζει την ομορφιά και την μαγεία του, παρόλη την κακοποίηση και τις πυρκαγιές που έχει υποστεί. Η Πάρνηθα αναφέρεται από τους πανάρχαιους χρόνους και η ονομασία της Πάρνης θεωρείται πως έχει πελασγική προέλευση. Το όνομα του βουνού εμφανίζεται από το 423 π.Χ. στις Νεφέλες του Αριστοφάνη, ενώ ο Παυσανίας στα Αττικά του σημειώνει: «Όρη στην Αθήνα είναι το Πεντελικό με λατομεία, η Πάρνης όπου μπορεί κανείς να κυνηγήσει αγριογούρουνα και αρκούδες, και ο Υμηττός ο οποίος έχει βλάστηση καταλληλότατη για μέλισσες…» Στην κορυφή της Πάρνηθας αναφέρεται η ύπαρξη βωμού και αγαλμάτων του Δία, τουλάχιστον κατά τα ρωμαϊκά χρόνια. Στις παρυφές της, στην Βαρυμπόμπη, βρίσκεται ο τάφος του τραγωδού Σοφοκλή. Το Σπήλαιο Πάνος ή Νυμφαίο, στο οποίο κατά καιρούς λατρεύτηκαν ο Πάνας και οι Νύμφες, είχε μια συνεχή λατρευτική ιστορία από τους προϊστορικούς μέχρι τους βυζαντινούς χρόνους. Ονομάζεται και “λυχνοσπηλιά” ή “λυχναριτέχα”, γιατί μέσα βρέθηκαν αμέτρητα λυχνάρια.

Η Πάρνηθα έχει έκταση 300 περίπου τετραγωνικά χιλιόμετρα και ψηλότερη κορυφή την Καραβόλα (1.413 μ). Καλύπτεται από πεύκα στα χαμηλότερα και από έλατα στα υψηλότερα σημεία της. Ένα σημαντικό της τμήμα απαρτίζει τον ομώνυμο Εθνικό Δρυμό. Έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000, αποτελεί σημαντική περιοχή για τα πουλιά και έχει ανακηρυχθεί τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Στον ορεινό όγκο της Πάρνηθας, εκτός από τα κυρίαρχα είδη της κεφαλληνιακής ελάτης στα μεγαλύτερα υψόμετρα και της χαλεπίου πεύκης στα χαμηλότερα, συναντώνται πουρνάρια, αγριόκεδροι, μαυρόπευκα, δρύες, σχίνοι, χαρουπιές, γκορτσιές, κουτσουπιές, αγριοτριανταφυλλιές και κουμαριές, ανάμεσα σε άλλα είδη δέντρων. Έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη άνω των 1.000 ειδών στη χλωρίδα της Πάρνηθας και ανάμεσά τους πολλά, όμορφα και σπάνια αγριολούλουδα. Εδώ ζουν ελάφια, τσακάλια, αλεπούδες, λαγοί, νυφίτσες, ασβοί, κουνάβια, σκίουροι, πρόσφατα λύκοι και αγριογούρουνα, διάφορα τρωκτικά και νυχτερίδες, ενώ πετούν και κελαηδούν 132 είδη πουλιών. Παλαιότερα υπήρχαν και ζαρκάδια, λύγκες και αγριόγατοι. Σύμφωνα με τον περιηγητή Παυσανία, στην αρχαιότητα υπήρχαν και αρκούδες.

Ιδιαίτερη ομορφιά και ενδιαφέρον προσδίδει στην Πάρνηθα η μορφολογία της, που την χαρακτηρίζει μεγάλη ποικιλομορφία. Ο πεζοπόρος μπορεί να συναντήσει ομαλές κορυφές (Κυρά, Καραβόλα) αλλά και απόκρημνες κορυφογραμμές (Άρμα, Φλαμπούρι), μικρά οροπέδια και ξέφωτα (Μόλα, Λημικό), πανέμορφα λιβάδια και κοιλάδες αλλά και βαθιές, δύσβατες χαράδρες και φαράγγια (Γκούρα), ρέματα και σπηλαιοβάραθρα (Δεκέλειας, Ταμιλθιού), όπως και χαρακτηριστικές δολίνες ,μικρές καταβόθρες του εδάφους που οφείλονται στο ασβεστολιθικό πέτρωμα σε συνδυασμό με τις κινήσεις των υπόγειων νερών. Κατά την περίοδο των βροχών μερικές μαζεύουν νερό και σχηματίζουν μικρές λιμνούλες (λούτσες). Τέλος την Πάρνηθα ομορφαίνουν οι πολλές δροσερές πηγές της.

Ταυτόχρονα όμως, η Πάρνηθα αποτελεί βάση στρατιωτικών εγκαταστάσεων στις δύο υψηλότερες κορυφές της. Στην κορυφή Μαυροβούνι, έχει χτιστεί το Καζίνο της Πάρνηθος (Μοντ Παρνές), στο οποίο μπορεί να φτάσει κανείς είτε με αυτοκίνητο είτε με το τελεφερίκ της Πάρνηθας. Δυστυχώς δύο μεγάλες πυρκαγιές το 2007 και το 2023 δημιούργησαν εκτεταμένες καταστροφές τόσο στη χλωρίδα όσο και στην πανίδα της περιοχής.

Ξεκινάμε την περιήγησή μας σ’ αυτό το ιδιαίτερο βουνό από τη θέση Μπάφι, όπου υπάρχει και το ομώνυμο καταφύγιο. Θεμελιώθηκε τον Απρίλη του 1937 από τον Ελληνικό Ορειβατικό Σύνδεσμο (Ε.Ο.Σ.) Αθηνών. Το καταφύγιο είναι καθημερινά ανοικτό με κουζίνα και δυνατότητα διανυκτέρευσης, κατόπιν κράτησης. Η περιοχή δέχεται πολλούς επισκέπτες, κυρίως τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες. Προχωράμε προς την πηγή της Κυράς ή αλλιώς πηγή Φυλής. Θα την συναντήσουμε σε ένα σημείο εξαιρετικής ομορφιάς γεμάτο πράσινο. Φημίζεται για το μοναδικό κρυστάλλινο νερό της. που ξεδιψάει τον επισκέπτη έπειτα από την δύσκολη ανάβαση του βουνού. Ο χώρος έχει διαμορφωθεί πολύ όμορφα και συνδέεται με τοπικούς θρύλους.

Συνεχίζουμε προς τη θέση Φλαμπούρι, όπου σε υψόμετρο 1.158 μέτρα, θα συναντήσουμε το καταφύγιο Φλαμπούρι, του Ορειβατικού Συλλόγου Αχαρνών. Δημιουργήθηκε το 1981 από ένα μικρό εγκαταλελειμμένο κτίσμα του στρατού στην κορυφή Φλαμπούρι. Με μαγευτική θέα προς τις κορφές της Εύβοιας και της Πελοποννήσου, του Ευβοϊκού και Κορινθιακού κόλπου, αλλά και του λεκανοπεδίου της Αττικής, αποτελεί ιδανικό προορισμό. Αποτελεί εξαιρετική στάση για φαγητό, καφέ ή και διανυκτέρευση

Από το Φλαμπούρι θα πάρουμε το μονοπάτι που ξεκινάει δεξιά από τα φωτοβολταϊκά πάνελ του καταφυγίου. Για 200 περίπου μέτρα θα περπατήσουμε σε ένα κατηφορικό μονοπάτι με αρκετή κλίση, το οποίο σύντομα θα μας οδηγήσει σ’ ένα πιο ξεκάθαρο και πατημένο μονοπάτι μέσα στο δάσος. Ακολουθούμε τα κόκκινα βελάκια που θα βρούμε στο δρόμο μας. Η πεζοπορία μας περνάει μέσα από το ελατόδασος της Πάρνηθας, και συνοδεύεται από κελαηδισμούς πουλιών. Ανάλογα με την εποχή μπορεί να βρούμε και ιδιαίτερα μανιτάρια. Το τέλος του μονοπατιού θα μας οδηγήσει σε έναν φαρδύ χωμάτινο δασικό δρόμο, στον οποίο θα πάρουμε την αριστερή κατεύθυνση προς Πηγή Κορομηλιά. Σε δύο λεπτά θα βρεθούμε μπροστά σε ένα όμορφο ξέφωτο με τρεχούμενα νερά. Εκεί θα συναντήσουμε την πηγή Κορομηλιά, όπου θα κάνουμε τη δροσερή μας στάση ή ακόμα κι ένα όμορφο πικ νικ για να πάρουμε δυνάμεις για τη συνέχεια. Συνεχίζοντας βορειοανατολικά στο μονοπάτι, φτάνουμε, μετά από 1,5 χλμ, στη θέση Μεσιανό Νερό. Στην τοποθεσία αυτή μπορούμε να ξεκουραστούμε στα κιόσκια και να απολαύσουμε την θέα προς τον Ευβοϊκό κόλπο και το δάσος της Πάρνηθας.

Προχωρώντας και φθάνοντας στη θέση Αγία Τριάδα θα συναντήσουμε Μνημείο αφιερωμένο στους 17 Μενιδιάτες, Χασιώτες και Σαρακατσαναίους βοσκούς από τα Λεγραινά. Οι βοσκοί το καλοκαίρι ανέβαιναν στην Πάρνηθα με τις οικογένειες και τα πρόβατά τους. Εκεί τους συνέλαβαν οι Γερμανοί και τους εκτέλεσαν, στις 24/07/1944, σε αντίποινα για την εκτέλεση από τους αντάρτες του Γερμανού φρουράρχου στο Κακοσάλεσι. Ο μικρότερος ήταν 17 ετών και ο μεγαλύτερος 65. Επρόκειτο για πατέρα και γιό. Οι εκτελεσθέντες ενταφιάσθηκαν σε ομαδικό τάφο, χωρίς να ενημερωθούν οι οικογένειές τους. Ο τάφος βρέθηκε τυχαία τον Νοέμβριο του 1974, κατά τις εκσκαφές για την κατασκευή του δρόμου. Στις 09/02/1975 τα οστά εναποτέθηκαν σε κοινό τάφο στο Κοιμητήριο Λεγραινών.

Η επόμενη στάση μας θα είναι η Μόλα ή Άγιος Πέτρος. Βρίσκεται στη βορειοανατολική πλευρά της Πάρνηθας, 7 χιλιόμετρα από την Αγία Τριάδα. Έχει ένα εκκλησάκι, τον Άγιο Πέτρο, ένα από τα ομορφότερα αξιοθέατα της Πάρνηθας, πολλές πηγές και όμορφα λιβάδια με οργανωμένους τόπους αναψυχής. Εδώ θα απολαύσουμε τον πεντακάθαρο αέρα του βουνού και θα βρούμε παγκάκια, μια βρύση, έναν ιδιαίτερο τρύπιο κορμό δέντρου, καθώς και ένα μικρό θεατράκι που θυμίζει μικρογραφία της Αρχαίας Επιδαύρου.

Από την Μόλα, απέναντι από το εκκλησάκι του Αγίου Πέτρου, παίρνοντας ένα ελαφρά ανηφορικό μονοπάτι, σημασμένο με κόκκινα σημάδια, θα συναντήσουμε την Μικρή βρύση της Χαράς, μια γραφική πέτρινη βρυσούλα με πέτρινα παγκάκια και γάργαρο νερό.

Από εδώ βαδίζοντας σε καλό μονοπάτι και σε ένα τμήμα με άσφαλτο, θα περάσουμε πάνω από τη Λάκκα Μπάφι και θα καταλήξουμε στο Καταφύγιο Μπάφι, απ’ όπου ξεκινήσαμε και την κυκλική μας διαδρομή.