Σόνια Θεοδωρίδου: “Η Αττική γη είναι μια Ευλογημένη γη. Είναι το φως της, η ομορφιά που της δίνεται απλόχερα, οι άνθρωποι που με τη φιλικότητα και το φιλότιμό τους κατακτούν τον ξένο επισκέπτη”
Συνέντευξη της διεθνούς φήμης Ελληνίδας σοπράνο, κας Σόνιας Θεοδωρίδου:
“Η Αττική γη είναι μια Ευλογημένη γη. Είναι το φως της, η ομορφιά που της δίνεται απλόχερα, οι άνθρωποι που με τη φιλικότητα και το φιλότιμό τους κατακτούν τον ξένο επισκέπτη”
Φύση καλλιτεχνική, ταλέντο απύθμενο, φωνή που μαγνητίζει. Από μικρή η Σόνια Θεοδωρίδου ήξερε ότι θα ασχοληθεί με την ηθοποιία και το τραγούδι. Όταν σε ηλικία 6 χρόνων άκουσε τη Μαρία Κάλλας στο ραδιόφωνο, δήλωσε με αφοπλιστική αθωότητα – και αποφασιστικότητα – στη μητέρα της: «εγώ έτσι θα γίνω». Οι σπουδές της επάνω στη μουσική και το τραγούδι ξεκινούν στην Αθήνα και συνεχίζονται με υποτροφία στην Ανώτατη Μουσική Ακαδημία της Κολωνίας. Πριν καν τελειώσει τις σπουδές της, δέχεται πρόσκληση να τραγουδήσει στη μεγαλειώδη όπερα του C. Gluck «Ιφιγένεια εν Ταύροις», σημειώνοντας έτσι την πρώτη της μεγάλη επιτυχία. Η συνέχεια τη βρίσκει στο Λονδίνο, να μαθητεύει πλάι στην περίφημη δασκάλα Vera Rózsa. Από εκεί η καριέρα της εκτινάχτηκε, και η διάσημη πλέον σοπράνο «κατέκτησε» με τη φωνή της ένα τεράστιο και πολύ απαιτητικό κοινό στις μεγαλύτερες μουσικές σκηνές του κόσμου. Έχει εμφανιστεί στα σπουδαιότερα λυρικά θέατρα της Ευρώπης ερμηνεύοντας τους σημαντικότερους ρόλους της όπερας, έχει δώσει πολυάριθμες συναυλίες και ρεσιτάλ τραγουδιού λαμβάνοντας διθυραμβικές κριτικές. Η Σόνια Θεοδωρίδου, μια από τις πιο σημαντικές λυρικές – και όχι μόνο – τραγουδίστριες της εποχής μας, μας μιλάει για την Αττική…
1. Κυρία Θεοδωρίδου, ζήσατε 37 ολόκληρα χρόνια στο εξωτερικό, όπου τραγουδήσατε στα μεγαλύτερα θέατρα και στις σημαντικότερες όπερες της Ευρώπης και ολόκληρου του κόσμου. Τι σας έφερε πίσω στην Ελλάδα και τι είναι αυτό που σας λείπει περισσότερο από την Αττική όταν βρίσκεστε στο εξωτερικό;
Πολλά τα έτη απουσίας και η αγάπη για την πατρίδα, μεγάλη. Αυτά τα δύο συνετέλεσαν κυρίως στο να επιστρέψω, εάν και διατηρώ ακόμη το διαμέρισμά μου στο Βερολίνο. Καταγόμενη από την Βέροια, η Αττική γη είναι για εμένα ευλογημένη, από πολλές απόψεις – για την ωραιότητα του τοπίου, για τις μοναδικές γωνιές της γεμάτες θαλπωρή, για τα εξαιρετικά προϊόντα της. Τι να πρωτοπεί κανείς, για τις σταφίδες της, το φιστίκι Αιγίνης, τους λαχανοντολμάδες…; Η Αθήνα είναι μια υπέροχη μίξη Ανατολής και Δύσης. Λίγους δρόμους πιο κάτω από το Σύνταγμα, προς το Μοναστηράκι, περπατώντας γεμίζουν οι αισθήσεις σου από χρώματα και μυρωδιές που έρχονται από πολύ μακριά.
2. Ζείτε σε μια από τις ομορφότερες συνοικίες στο κέντρο της Αθήνας, το Κολωνάκι. Τι σας αρέσει περισσότερο στη γειτονιά σας και ποιους προορισμούς της Αττικής επιλέγετε για εξορμήσεις εκτός κέντρου;
Το Κολωνάκι το διάλεξα για την μοναδική του ομορφιά και φινέτσα και για το γεγονός πως βρίσκεται στην καρδιά του κέντρου των Αθηνών. Αυτό σημαίνει πως μπορώ να περπατήσω για να πάω κοντά – Εξάρχεια, Σύνταγμα, Παγκράτι και σε άλλες περιοχές. Επίσης, έχω και την ευκαιρία για λίγη γυμναστική μιας και ο Εθνικός Κήπος είναι πολύ κοντά στη γειτονιά μου. Το Κολωνάκι έχει αρκετά χορτοφαγικά εστιατόρια τα οποία προσφέρουν οργανικό φαγητό.
Όταν επιθυμώ να βγω εκτός του κέντρου, τότε σίγουρα θα πάω στο Σούνιο το οποίο αγαπώ πολύ, για να επισκεφτώ για πολλοστή φορά τον ναό του Ποσειδώνος. Με έλκουν ιδιαίτερα οι αρχαιολογικοί χώροι. Στην εβδομαδιαία μου έξοδο συμπεριλαμβάνεται ο μεγάλος περίπατος στο Θησείο, ύστερα από τον οποίο κάθομαι συχνά σε κάποιο καφέ και ατενίζω την Ακρόπολη, η οποία είναι παρούσα σε κάθε βλέμμα. Μπορώ να κάθομαι με τις ώρες και ακούγοντας μουσική να αναπολώ, να ρεμβάζω και να νιώθω το συναίσθημα πληρότητας που με κατακλύζει όταν με λούζει το φως της πατρίδας μου.
Η Κηφισιά και το Παλαιό Ψυχικό είναι πολύ της καρδιάς μου, με ωραία bistro, πολύ πράσινο και εστιατόρια με gourmet φαγητά.
3. Έχετε δηλώσει ότι η ρίζα της όπερας βρίσκεται στην αρχαία ελληνική τραγωδία. Μιλήστε μας λίγο γι’ αυτό και για το πώς ο ξένος επισκέπτης της Αττικής μπορεί να βιώσει αυτή τη συνέχεια;
Γύρω στο 1600 στη Φλωρεντία έγινε μία προσπάθεια αναβίωσης του Αρχαίου Ελληνικού Δράματος. Αυτή η αναβίωση οδήγησε, με την πάροδο του χρόνου, στην εξέλιξη της Όπερας, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα.
Οι πλοκές των έργων της Όπερας ήταν εμπνευσμένες από την αρχαία ελληνική μυθολογία. Επομένως είναι εύκολο να συμπεράνει κανείς πως αυτό το μουσικό θεατρικό είδος είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την Ελλάδα. Σε πολλά αρχαία θέατρα και τόπους που κοσμούν την Αττική γη, διαδραματίστηκαν πολλά από τα έργα αυτά. Όταν λοιπόν ο ξένος επισκέπτης έρχεται και στέκεται στο Σούνιο, στην Πνύκα και αλλού, ξέρει καταφατικά πώς εκεί όπου στέκει, στάθηκαν και οι σπουδαίοι αυτοί πρωταγωνιστές του Αρχαίου Δράματος. Με περηφάνια αναφέρω, πως έχω τραγουδήσει πολλές όπερες κυρίως της Μπαρόκ εποχής, οι πλοκές των οποίων διαδραματίζονταν στην αρχαία Ελλάδα.
4. Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, Εθνική Λυρική Σκηνή… χώροι πολιτισμού και λυρικού θεάματος – σε πολλούς από τους οποίους έχετε εμφανιστεί – που κοσμούν την Αττική και φιλοξενούν κάθε χρόνο πλήθος ελληνικών και διεθνών παραγωγών. Κατά πόσο πιστεύετε ότι η σύγχρονη πολιτιστική σκηνή της Αττικής μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης για τον ξένο επισκέπτη;
Εκτιμώ πως είναι σπουδαίο που υπάρχουν τόσοι πολιτιστικοί οργανισμοί στην Αττική και αυτό είναι οπωσδήποτε κάτι που μετρά για όλους τους Ευρωπαίους και μη πολίτες, που θα επισκεφτούν τον τόπο μας. Η Κλασική Μουσική κερδίζει όλο και περισσότερο κοινό καθώς και πιο ουσιαστική παιδεία μέσα στα σχολεία.
Έχουμε τεράστιο θησαυρό λαϊκής και παραδοσιακής μουσικής που εξακολουθεί να κυριαρχεί στην καθημερινότητα των Ελλήνων αλλά και όσων επισκέπτονται τη χώρα μας, οι οποίοι μαγεύονται από τα υπέροχα μελωδικά ακούσματα. Αυτά άλλοτε είναι κοντά στη δική τους μουσική νοοτροπία και άλλοτε όχι. Όπως και να έχει, οι επισκέπτες ενθουσιάζονται και παθιάζονται πολλές φορές με την ελληνική μουσική, και δεν είναι λίγες οι φορές που μου έτυχε να γνωρίσω ανθρώπους, οι οποίοι επιστρέφοντας στη χώρα τους θέλησαν να μάθουν κάποιο παραδοσιακό μας όργανο.
Οι Ευρωπαίοι επισκέπτες, έχοντας στις χώρες τους στην καθημερινότητά τους την κλασική παιδεία, επισκεπτόμενοι τη χώρα μας σίγουρα θα αναζητήσουν τους αντίστοιχους χώρους, όπου θα μπορέσουν να απολαύσουν μουσική υψηλοτάτου επιπέδου, ισάξια με αυτή της πατρίδας τους. Έτσι, σίγουρα μαγεύονται από την ομορφιά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, από το μεγαλείο του Ωδείου Ηρώδου του Αττικού και από το Μέγαρο Μουσικής που είναι διάσημο για την ακουστική του.
Η χώρα μου έχει σπουδαίους διεθνείς τραγουδιστές με υπέροχες φωνές, λαμπρές προσωπικότητες που σκόρπισαν απλόχερα το ταλέντο τους σε όλον τον κόσμο και διακρίθηκαν για την αξιοσύνη τους. Πρεσβευτές της μικρής, αλλά τεράστιας στον πολιτισμό, πατρίδας μας.
5. Εν μέσω της πρωτόγνωρης αυτής κατάστασης που βιώνει η ανθρωπότητα ως αποτέλεσμα του Covid-19, πόσο ασφαλής για το κοινό είναι κατά τη γνώμη σας η συμμετοχή στις πολιτιστικές εκδηλώσεις της Αττικής, όπερα, θέατρο κ.λπ.;
Στις 12 Σεπτεμβρίου έκανα μαζί με τον Σάκη Ρουβά, την Χορωδία Μελωδοί και την Ορχήστρα Mobile σε Μουσική Διεύθυνση Θεόδωρου Ορφανίδη, ένα εκπληκτικό κονσέρτο στο Ηρώδειο. Τηρήθηκαν με ευλάβεια όλα τα μέτρα ασφαλείας και όλες οι προδιαγραφές που έχει δώσει το Υπουργείο Υγείας μαζί με την αρμόδια επιτροπή. Και εμείς πειθαρχήσαμε ως Μουσικοί και ως παραγωγή, αλλά και το ίδιο το κοινό.
Έτσι συμπέρανα πως είναι θέμα προσωπικά του καθενός μας να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και τους συμπολίτες μας, ώστε να μπορούμε να απολαύσουμε πολιτιστικές εκδηλώσεις που είναι απαραίτητες για το ευ ζην μας. Είναι ανάγκη να συνεχίσει να υπάρχει πολιτιστική ζωή, μιας και απ’ ό,τι φαίνεται πρέπει να προσαρμοστούμε κατάλληλα και να ζούμε με τον Covid-19. Τονίζοντας για άλλη μια φορά, προστατεύοντας τους εαυτούς μας και τους συνανθρώπους μας.
6. Με τον σύζυγό σας, μαέστρο Θεόδωρο Ορφανίδη, ιδρύσατε την ορχήστρα Mobile, σκοπός της οποίας είναι η ανάδειξη της ελληνικής μουσικής διεθνώς. Έχετε «ταξιδέψει» τα τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι και μελοποιημένα ποιήματα του Κωνσταντίνου Καβάφη σε ολόκληρο τον κόσμο. Μιλήστε μας λίγο γι’ αυτό, και για την ανταπόκριση του διεθνούς κοινού όταν του συστήνετε μέσα από τη δουλειά σας τον ελληνικό πολιτισμό.
Εφέτος κλείσαμε 10 χρόνια δημιουργίας της Ορχήστρας Mobile. Τον Ιούλιο του 2010, είχα την ιδέα να φτιάξουμε μία ορχήστρα που να προάγει την Ελληνική Λόγια Μουσική, διότι διαπίστωσα πως στο εξωτερικό όπου ζούσα, σπουδαίοι Έλληνες συνθέτες ήταν παντελώς άγνωστοι. Οι μουσικές των Χατζιδάκι, Θεοδωράκη, Μαρκόπουλου, Κουγιουμτζή και άλλων σπουδαίων Ελλήνων συνθετών δεν ακούγονταν στο εξωτερικό, αλλά και ούτε τόσο πολύ στην ίδια την Ελλάδα. Μετά από πάνω από 150 συναυλίες στο ενεργητικό της και με ένα δίκτυο που μετρά περί τους 650 μουσικούς, μπορώ να πω πως είμαστε παραπάνω από ευχαριστημένοι για αυτήν την επιλογή και δημιουργία μας.
Είναι τεράστια η χαρά να βλέπεις ενθουσιασμένους ακροατές σε όλο τον κόσμο που είτε δεν γνώριζαν καθόλου την σπουδαία Ελληνική Μουσική, είτε είχαν ακούσει πολύ λίγα πράγματα. Επίσης πολλοί συνάδελφοι ακολούθησαν το παράδειγμα της Mobile και ιδρύθηκαν πολλές ορχήστρες – με Έλληνες κυρίως Μαέστρους – στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
7. Μαγειρεύετε συχνά και αγαπάτε την παραδοσιακή ελληνική κουζίνα. Ποιο προϊόν της αττικής γης και ποιο πιάτο της αττικής κουζίνας ξεχωρίζετε;
Κατάγομαι από Ποντιακή και Θρακιώτικη – Κωνσταντινουπολίτικη οικογένεια της Βέροιας και το φαγητό έπαιζε και παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή μας και στην παράδοσή μας. Πώς λοιπόν να αντισταθεί κανείς στο Βενετσιάνικο παστίτσιο Κυθήρων, στο Φασόλια γίγαντες στο φούρνο με χωριάτικο λουκάνικο Κυθήρων; Είναι τόσο νόστιμα τα υπέροχα λαδερά που υπάρχουν εδώ, το εξαίρετο Ψητό αρνί με κρούστα φιστικιού Αίγινας και τόσα άλλα. Αμέτρητες οι λιχουδιές και πολλοί οι πειρασμοί… για να μην αναφερθώ και στα γλυκά.
8. Ποιο ελληνικό τραγούδι ή μελωδία σάς «ταξιδεύει» στην Αττική;
Δύσκολη ερώτηση – πώς να ξεχωρίσεις μόνο μία μελωδία ή ένα τραγούδι; Ίσως να ξεχώριζα ένα τραγούδι του Καβάφη που τραγουδώ και λέγεται Morning Sea – Θάλασσα του πρωινού, σε μουσική Αθανάσιου Σίμογλου, καθώς και το Χαμόγελο της Τζοκόντα του Μάνου Χατζιδάκι.
9. Ως ιδρύτρια του Πολιτιστικού Κέντρου «Καλλιστώ» στην Αττική, όπου διδάσκετε μουσική σε βρέφη και παιδιά ακολουθώντας μία ολιστική προσέγγιση, ποιες δραστηριότητες θα προτείνατε σε μία οικογένεια που θέλει να επισκεφτεί την Αττική; Τι κατά τη γνώμη σας δεν πρέπει να χάσει;
Πρώτα απ’ όλα, επίσκεψη στην Ακρόπολη και στο μουσείο της Ακρόπολης, περιήγηση στην Πλάκα, όπου μπορούν να δοκιμάσουν πιάτα από την ελληνική κουζίνα και να προμηθευτούν διάφορα σουβενίρ. Επίσης, μια βόλτα στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος αλλά και στο Αττικό Πάρκο θα ενθουσιάσει όλη την οικογένεια. Μπορούν επίσης να επισκεφτούν το Ζάππειο και το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη. Η παρατήρηση των Ευζώνων είναι εντυπωσιακή, όπως και η μεγαλοπρεπής αλλαγή Φρουράς με τον χαρακτηριστικό βηματισμό. Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών είναι εξαιρετική επιλογή, και για τους πιο ψαγμένους θα πρότεινα το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας.
10. Ποια πιστεύετε ότι είναι τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της Αττικής για την προσέλκυση επισκεπτών όλων των ηλικιών και ταξιδιωτικών προτιμήσεων, 12 μήνες τον χρόνο; Εσείς για ποιους λόγους θα προτείνατε στους φίλους σας στο εξωτερικό να επισκεφθούν την Αττική;
Η Αττική γη είναι μια Ευλογημένη γη. Είναι το φως της, η ομορφιά που της δίνεται απλόχερα, οι άνθρωποι που με τη φιλικότητα και το φιλότιμό τους κατακτούν τον ξένο επισκέπτη. Η αμεσότητα στην επικοινωνία κάνει τους πάντες να γίνονται γρήγορα φίλοι. Η πρωτόγνωρα πλούσια νυχτερινή ζωή, καθώς και η πολιτιστική της αξία την κάνουν μοναδική. Δεν γνωρίζω καμία πόλη στον κόσμο, και έχω ταξιδέψει σχεδόν παντού, που να μοιάζει έστω και λίγο με την Αθήνα. Και μόνο ο βράχος της Ακρόπολης είναι το σύμβολο του λίκνου της δημοκρατίας και της ελεύθερης σκέψης. Έχω πολλούς φίλους που φιλοξενώ από το εξωτερικό και κάθε φορά ο αποχαιρετισμός τους από την Αττική γίνεται όλο και δυσκολότερος.
