Συνέντευξη με τον Πρόεδρο του Ναυτικού Ομίλου Σπετσών,
κ. Βασίλη Ορλώφ:
«Οι Σπέτσες είναι ένα κόσμημα της Αττικής όλες τις εποχές του έτους.»
1. Οι Σπέτσες είναι ένας τόπος συνυφασμένος με τη θάλασσα, την παραδοσιακή ναυπηγική τέχνη και τον τουρισμό. Ποια είναι κατά τη γνώμη σας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που κάνουν το νησί να ξεχωρίζει;
Ιστορικά οι Σπέτσες έχουν πλούσια ναυτική παράδοση με εμπορικό ναυτικό στόλο, που αργότερα μετατράπηκε σε πολεμικό, γεγονός που δικαιολογεί τις αναφορές στην συμβολή του στους εορτασμούς 1821-2021. Είναι ένα νησί που δίνει στον επισκέπτη τη δυνατότητα να το εξερευνήσει εύκολα και με ασφάλεια ανακαλύπτοντας την φύση, τη θάλασσα είτε από την παραλία είτε από ένα σκάφος καθώς οι συνθήκες είναι ιδανικές τόσο για κολύμβηση όσο και για ιστιοπλοΐα, αλλά και το βουνό με εικόνες και μυρωδιές που σε συνδέουν με το παρελθόν του και αποκαλύπτουν ένα πευκόφυτο, γεμάτο αρώματα νησί. Φυσικά η αγάπη των ανθρώπων που έζησαν, εδώ από τον απλό ψαρά ναυτικό μέχρι τους ιστορικούς ευεργέτες του, έχει αφήσει πλούσια παρακαταθήκη και μια παράδοση που ευτυχώς ακόμα την κρατάμε και την λαμβάνει και ο επισκέπτης. Η αρχιτεκτονική των παραδοσιακών σπιτιών με τις κεραμοσκεπές, τις βοτσαλωτές αυλές τους με τις παραστάσεις από τη ζωή στη θάλασσα, τα ξύλινα παράθυρα με τις σιδεριές για προστασία από τους πειρατές, οι εσωτερικές τους στέρνες για αυτονομία νερού και πολλά άλλα μαρτυρούν στον επισκέπτη την σχέση του τόπου με τη θάλασσα. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα για το νησί είναι βέβαια και η ευκολία της προσβασιμότητας, τόσο ακτοπλοϊκώς όσο και διά ξηράς.
2. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του Σαρωνικού κόλπου για όσους ενδιαφέρονται για τα θαλάσσια σπορ και ποια είναι η κατάλληλη περίοδος για τη διεξαγωγή τους (υπάρχουν περιορισμοί ανάλογα με την εποχή κ.λπ.);
Στο Σαρωνικό κόλπο επικρατούν ήπιες συνθήκες ναυσιπλοΐας, αρκετά προβλέψιμες, με κύριο χαρακτηριστικό ότι υπάρχει πάντα στεριά στον ορίζοντα. Αυτό δίνει την αίσθηση της ασφάλειας και της σιγουριάς για όσους δοκιμάζουν την επαφή τους με τη θάλασσα ή σε όσους έμπειρους θέλουν να χαρούν τις ομορφιές του κόλπου ξέγνοιαστα. Επίσης οι τοπικοί άνεμοι (μπουκαδούρες) εξασφαλίζουν πάντα ένα αεράκι για ιστιοπλοΐα. Η ανοιχτή θάλασσα έχει έντονους καιρούς που μπορεί να σε αποκλείσουν σε λιμάνι για μέρες. Αντίθετα οι αθλητικές δραστηριότητες στο νησί μας δεν συναντούν περιορισμούς γιατί οι Σπέτσες είναι ένας τόπος κατάλληλος για όλες τις εποχές, με κάθε μια να έχει τη δική της χάρη. Την άνοιξη και το φθινόπωρο η ομορφιά του τόπου πάντα μας ξαφνιάζει και μας χαρίζει ανεξίτηλες αναμνήσεις.
3. Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που καθιστούν τις Σπέτσες δημοφιλή προορισμό για τους λάτρεις της θάλασσας και της ιστιοπλοΐας ειδικότερα; Ποιες θαλάσσιες διαδρομές μπορούν να απολαύσουν οι επισκέπτες του νησιού και τί δυνατότητες υπάρχουν για όσους επιθυμούν να κάνουν μία πρώτη γνωριμία με το σπορ αλλά και για τους πιο απαιτητικούς αθλητές ή και πρωταθλητές της ιστιοπλοΐας; Μιλήστε μας για τα μαθήματα ιστιοπλοΐας που πραγματοποιούνται στο νησί. Ποιες ηλικιακές ομάδες αφορούν;
Το νησί έχει μια κομβική θέση για κοντινές αποδράσεις σε πολλούς προορισμούς, όπως στο Ναύπλιο, τη Μονεμβασιά, την Ύδρα κ.λπ. Η θάλασσα γύρω από τις Σπέτσες προσφέρεται για ιστιοπλοΐα καθώς ο κόλπος του Σαρωνικού το προστατεύει από έντονους καιρούς και οι ακτογραμμές του νησιού προσφέρουν ασφάλεια. Το πέρασμα από το στενό Σπετσών – Αργολίδας (Κόστα) προσφέρει μια πανέμορφη εμπειρία καθώς η θέα του νησιού είναι μοναδική, οι συνθήκες του αέρα σταθερές με διακυμάνσεις που σε διασκεδάζουν. Η είσοδος δε στο Παλιό Λιμάνι, το φυσικό λιμάνι των Σπετσών σε ταξιδεύει πίσω στο χρόνο.
Ο Ναυτικός Όμιλος Σπετσών δραστηριοποιείται από το 2014 και έχει στη διάθεση του ένα λεμβοστάσιο εξοπλισμένο με αθλητικά σκάφη τύπου Optimist, Laser και Bug. Τα μαθήματα ιστιοπλοΐας αφορούν νέους αθλητές ηλικίας 7-18 ετών και σκοπός του Ομίλου είναι η οργάνωση του αθλητικού τμήματος και η εκπαίδευση των νέων στην πρώτη τους επαφή με τη θάλασσα.
Επίσης έχει καταφέρει να συντηρήσει ένα μικρό στόλο από σκάφη τύπου RHODES 19 ώστε να φιλοξενούμε μικρές αγωνιστικές ομάδες, (MATCH RACE). Αυτά τα σκάφη απευθύνονται σε όλες τις ηλικίες, φιλοξενούν πλήρωμα έως 4 ατόμων, παρέχουν ασφάλεια καθώς διαθέτουν καρίνα και είναι ιδανικά για πλεύση κοντά στις ακτογραμμές καθώς είναι πολύ εύκολα στον χειρισμό τους.
Παράλληλα, οι υποδομές των καρνάγιων με τους καραβομαραγκούς παρέχουν την υποστήριξη που μπορεί να χρειαστεί ένα σκάφος και την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά την τέχνη. Αν θέλει θα μπορέσει να παραγγείλει ένα ξύλινο παραδοσιακό!
4. Οι αθλητικές διοργανώσεις και δραστηριότητες αποτελούν σημαντικό κίνητρο προσέλκυσης επισκεπτών σε έναν τόπο. Μιλήστε μας για τις αθλητικές εκδηλώσεις που διοργανώνονται στις Σπέτσες αλλά και για τις εθνικότητες που συμμετέχουν στις διαγωνιστικές διοργανώσεις.
Τα τελευταία χρόνια στο νησί δημιουργήθηκαν αρκετές αθλητικές διοργανώσεις που το τοποθέτησαν σε σημαντική θέση τόσο για τα ελληνικά όσο και τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Σε όλα τα δρώμενα μικρά ή μεγάλα η συμβολή του ΝΟΣΠ είναι καίρια σαν υποστηρικτής. Το Spetses Mini Marathon, κάθε Οκτώβριο, με τον κολυμβητικό διάπλου του στενού Σπέτσες – Κόστα, έχει μεγάλη απήχηση και οι συμμετοχές ξεπερνούν κάθε χρόνο τους χίλιους κολυμβητές, Έλληνες και ξένους. Το Spetsathlon με το απαιτητικό τρίαθλο διεξάγεται συνήθως κάθε Μάιο και έχει συμμετοχές αθλητών και παρα-αθλητών από όλη την Ευρώπη.
Το Spetses Classic Yacht Regatta είναι ένας Διεθνής Αγώνας Κλασσικών και Παραδοσιακών Σκαφών και πραγματοποιείται κάθε Ιούνιο προσφέροντας ένα σπάνιο θέαμα ιστιοπλοΐας τόσο με τα υπέροχα ιστιοφόρα όσο και με τα ξύλινα καΐκια, τα στολίδια της ναυτικής μας παράδοσης. Μια τέτοια διοργάνωση αναδεικνύει την ναυτική παράδοση του νησιού και τη σύνδεση του με την τέχνη της ξυλοναυπηγικής, αποδεικνύοντας πως η ιστορία ενός τόπου αποτελεί συχνά το χώρο από τον οποίο αντλεί την δύναμη του και επαναπροσδιορίζει την ταυτότητα του. Φέτος στη διοργάνωση υπάρχουν 54 συμμετοχές, μεταξύ των οποίων Ιταλοί, Βρετανοί και Γάλλοι.
5. Ποια είναι τα σχέδιά σας ώστε οι αθλητικές διοργανώσεις να γίνουν ακόμα πιο εξωστρεφείς, προσελκύοντας στο νησί και νέους επισκέπτες;
Σκοπός του Ομίλου από την ίδρυσή του είναι η επαφή των παιδιών με τη θάλασσα. Η ενασχόληση του νέου με την ιστιοπλοΐα του δίνει εφόδια σωματικά και ψυχικά πολύτιμα για την ζωή και τον χαρακτήρα του. Επιπλέον ανοίγει ένα δρόμο που θα μπορούσε να τον οδηγήσει σε μια περαιτέρω ενασχόληση με το άθλημα ακόμα και σε επαγγελματικό επίπεδο. Ο ΝΟΣΠ αν και νεοσύστατος φιλοξένησε με επιτυχία το 2015 το Πρώτο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Bug με την συμμετοχή πάνω από 10 ομίλων από όλη την Ελλάδα. Επίσης καθιέρωσε το ARMATA CUP, το Κύπελλο Αρμάτας που διοργανώνεται κάθε Σεπτέμβρη στο εορταστικό πλαίσιο της Αρμάτας. Επίσης τα SUMMER CAMP είναι μια πετυχημένη διοργάνωση του ομίλου που καταφέρνει να προσελκύσει νέους αθλητές και μέλη, δίνοντας τη δυνατότητα σε μικρούς και μεγάλους να έρθουν σε επαφή με τη θάλασσα. Στα camp αυτά και στις προπονήσεις έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν φυσικά και παραθεριστές από το εξωτερικό που θέλουν να αθληθούν και να ανακαλύψουν τις ομορφιές των ελληνικών θαλασσών.
6. Η περίφημη «Αρμάτα», η αναπαράσταση της ναυμαχίας των Σπετσών φέρνει κάθε χρόνο στο νησί επισκέπτες από κάθε γωνιά της Ελλάδας αλλά και από το εξωτερικό. Πείτε μας δύο λόγια γι’ αυτή τη μεγάλη γιορτή.
Η αναπαράσταση της ναυμαχίας της Αρμάτας είναι ένας θεσμός πλέον στα ελληνικά δεδομένα. Έχει την τιμητική της φέτος λόγω της συμπλήρωσης των 200 χρόνων από την Επανάσταση, αλλά ακόμα πιο ιδιαίτερος θα είναι ο εορτασμός του 2022 , λόγω ότι η 8η Σεπτεμβρίου 1822 είναι η ιστορική ημερομηνία. Σε όλη τη διάρκεια του εβδομαδιαίου εορταστικού προγράμματος υπάρχουν δρώμενα στο νησί. Το Σαββατοκύριακο πριν την Αρμάτα ο ΝΟΣΠ έχει καθιερώσει και τον διασυλλογικό αγώνα ΚΥΠΕΛΛΟ ΑΡΜΑΤΑΣ, που περιλαμβάνει θεατρικές παραστάσεις και παιδικές σκηνές, εκθέσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, γυμναστικές επιδείξεις, χορευτικές παραστάσεις, παραδοσιακούς χορούς, με αποκορύφωμα τη συναυλία στην Πλατεία Ποσειδωνίου. Το Σάββατο βράδυ αξίζει να παρακολουθήσεις με προσοχή τη συναρπαστική ιστορική αφήγηση της ναυμαχίας την ώρα που η αναπαράσταση σου ξυπνάει τις αισθήσεις με τους κρότους, τη μυρωδιά από το μπαρούτι και τις φωτιές. Το κλείσιμο της Αρμάτας με τα πυροτεχνήματα είναι μαγευτικό για τους παρευρισκόμενους που μπορούν να απολαύσουν με ασφάλεια το μοναδικό υπερθέαμα.
7. Η ορθή αξιοποίηση των περιβαλλοντικών πόρων, ο σεβασμός στο φυσικό τοπίο και στην πολιτιστική αυθεντικότητα των τοπικών κοινοτήτων είναι πυλώνες της βιώσιμης ανάπτυξης μιας περιοχής. Πώς, κατά τη γνώμη σας, τα τελευταία χρόνια οι Σπέτσες ανταποκρίνονται στην εφαρμογή των παραπάνω και κατά συνέπεια στο πρότυπο της αειφόρου τουριστικής ανάπτυξης;
Οι Σπέτσες είναι ένα κόσμημα της Αττικής όλες τις εποχές του έτους και το μόνο που οφείλουμε να κάνουμε είναι να τον διατηρήσουμε και να τον αναδείξουμε. Πιστεύω ακράδαντα πως έχουμε καταλάβει απόλυτα πως η εξέλιξη και η ανάπτυξη αν δεν είναι βιώσιμη θα αποβεί μοιραία καταστροφική. Η παιδεία και το καθημερινό παράδειγμα είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για βιώσιμη ανάπτυξη. Ο Όμιλος ανέπτυξε σημαντική οικολογική δράση στο νησί με την ίδρυση της “Spetses Plastic Detox” με στόχο την αντιμετώπιση του προβλήματος της ρύπανσης με πλαστικά. Έγινε ενημέρωση και εμπλοκή της τοπικής κοινωνίας και, σε συνεργασία με τοπικούς φορείς κι επιχειρήσεις, διοργανώθηκαν με μεγάλη επιτυχία δραστηριότητες, με στόχο τον υποθαλάσσιο και παραθαλάσσιο καθαρισμό ακτών του νησιού.
Επίσης να τονίσουμε ότι η ‘Spetses Classic Yacht Regatta’ είναι από τους πρώτους αγώνες που είναι πιστοποιημένος ως ‘Πράσινος’ από την οργάνωση “Sailors for the Sea” .
Για τις ολοένα αυξανόμενες απαιτήσεις της εποχής και για την προστασία του περιβάλλοντος, από την οποία εξαρτάται τόσο πολύ το ευαίσθητο προϊόν του τουρισμού, απαιτούνται υποδομές στην διαχείριση λυμάτων, σκουπιδιών, ενέργειας, νερού, λιμένων, κλπ.. Στο νησί μας έχει ξεκινήσει ένα τεράστιο έργο του βιολογικής καθαρισμού των λυμάτων, το οποίο ευελπιστούμε ότι θα ολοκληρωθεί σύντομα. Θετικό επίσης είναι και το γεγονός ότι αξιοποιείται η γη σε μικρή κλίμακα για την παραγωγή κάποιων βιολογικών προϊόντων.
8. Ο σύγχρονος ταξιδιώτης τείνει να αναζητά πλέον πιο αυθεντικές εμπειρίες. Ποια θα ήταν η πρότασή σας για κάποιον που, ερχόμενος στις Σπέτσες, θέλει να αισθανθεί σαν… μόνιμος κάτοικος του νησιού;
Να πάρει ποδήλατο, κατά προτίμηση ηλεκτρικό, να κάνει τον γύρο του νησιού και να απολαύσει όλη την ακτογραμμή της πόλης αλλά και της υπαίθρου. Να ανέβει ψηλά στο λόφο για να αγναντέψει το στενό και να νιώσει τον αέρα με τα αρώματα του δάσους. Να επισκεφτεί τα καρνάγια και να παρατηρήσει τις ψαρόβαρκες- όλες οι οικογένειες έχουν και από μια, που βγαίνουν για το ψάρεμα τους. Με ένα ούζο στο Παλιό Λιμάνι θα τονωθούν όλες οι αισθήσεις του, θα ακούσει, θα δει και θα απολαύσει.
9. Οι γευστικές παραδόσεις αποτελούν έναν απολαυστικό τρόπο ώστε οι επισκέπτες να γνωρίσουν την κουλτούρα ενός τόπου και οι Σπέτσες είναι ένας προορισμός που φημίζεται για την υψηλή γαστρονομία. Πώς, πιστεύετε, συνδυάζεται η παράδοση με τη σύγχρονη γαστρονομία στην εστίαση του νησιού και ποια τοπικά προϊόντα θα προτείνατε στους επισκέπτες;
Η εστίαση τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί ποιοτικά και σε ποικιλία. Το πελατολόγιο μας είναι απαιτητικό και κοσμοπολίτικο οπότε αυτό αυτομάτως ανεβάζει και τον δικό μας πήχη. Υπάρχει πειραματισμός με νέες τάσεις αλλά εν γένει ο επισκέπτης αναζητά την αυθεντικότητα στη γεύση και στην ντόπια πρώτη ύλη. Αυτό είναι που δημιουργεί μνήμες και προσμονή για την επόμενη επίσκεψη. Η ντόπια αλιεία έστω και σε μικρό βαθμό, δίνει αξέχαστες γεύσεις στα παραδοσιακά πιάτα και συνταγές, όπως τα ψάρια στον φούρνο με ντομάτα αλά Σπετσιώτα, τα καλαμάρια στη σχάρα με το μελάνι τους, η ταραμοσαλάτα με πατάτες τηγανιτές. Οι γεύσεις γίνονται χρόνο με το χρόνο πιο εκλεπτυσμένες αλλά η βάση αποπνέει θάλασσα, Μεσόγειο και Αττική. Επίσης τα παραδοσιακά αμυγδαλωτά είναι ένα έδεσμα που γλυκαίνει τον αποχωρισμό του νησιού.
10. Πόσο ασφαλής, πιστεύετε, μπορεί να αισθάνεται εν μέσω covid-19 ο επισκέπτης της Αττικής και με ποιους τρόπους διασφαλίζεται η προστασία των επισκεπτών στο νησί των Σπετσών;
Το νησί από μόνο του είναι μια φυσική καραντίνα. Δοκιμάστηκε με επιτυχία τον χρόνο που πέρασε και αυτό ευτυχώς λέει πολλά. Επισκέπτες έχουμε από όλο τον κόσμο και την Αττική. Ευτυχώς η οδική προσέγγιση του νησιού δίνει μια μεγαλύτερη ασφάλεια τόσο κατά την επίσκεψη όσο και για την επιστροφή του ταξιδιώτη. Το νησί έχει σεβαστεί απόλυτα τις υγειονομικές διατάξεις. Μέσω του Δήμου έχει εφαρμοστεί οριζόντιος εμβολιασμός των κατοίκων του νησιού και των εργαζομένων των επιχειρήσεων. Τα τεστ και τα εμβόλια εκτελούνται σε καθημερινή βάση από το άξιο προσωπικό του Πολυδύναμου Ιατρικού Κέντρου Σπετσών το οποίο ευχαριστούμε για το σημαντικό του έργο.