Περίπατος πολιτισμού στην Αττική: Σπίτια καλλιτεχνών που είναι Μουσεία!

Φωτογραφία: Instagram Elytis House Museum 

Στην Αττική, αιώνες επί αιώνων, υπάρχει και αναπτύσσεται διαρκώς ένας καλλιτεχνικός πυρήνας που έχει χαρίσει στην παγκόσμια κοινότητα σπουδαίες προσωπικότητες των Γραμμάτων και των Τεχνών. Ετοιμάζοντας το ταξίδι σας στην ευρύτερη περιοχή των Αθηνών, σημειώστε τις παρακάτω προτάσεις και επισκεφθείτε μερικά από τα σπίτια σημαντικών Ελλήνων καλλιτεχνών, που πλέον αποτελούν επισκέψιμα μουσεία.  

Στην Πλάκα, στην καρδιά της Αθήνας, θα βρείτε το Μουσείο – Σπίτι του Οδυσσέα Ελύτη, του διάσημου και βραβευμένου με Νόμπελ Λογοτεχνίας Έλληνα ποιητή, που άνοιξε πρόσφατα τις πόρτες του στο κοινό. Οι πρώτες εκδόσεις των έργων του, αγαπημένα του αντικείμενα και μια πιστή αναπαράσταση του γραφείου του είναι μερικά από τα πράγματα που μπορούν να θαυμάσουν οι επισκέπτες. Κάντε κράτηση για την περιήγησή σας και αφεθείτε στην αισθητική του οικιακού σύμπαντος του πολυμεταφρασμένου ποιητή που κυριαρχεί στην ατμόσφαιρα.  

Η Μαρία Κάλλας, μία από τις σημαντικότερες λυρικές τραγουδίστριες όλων των εποχών, έζησε για επτά χρόνια σε μία πολυκατοικία στην οδό Πατησίων. Το κτίριο αυτό πρόκειται να φιλοξενήσει την Ακαδημία Λυρικής Τέχνης που θα φέρει το όνομά της. Ωστόσο, δε χρειάζεται να περιμένετε για να μπείτε στον μαγικό κόσμο της Divina! Μπορείτε να επισκεφθείτε το Μουσείο Μαρία Κάλλας, στην οδό Μητροπόλεως στο κέντρο της Αθήνας, και να ζήσετε μια συνολική εμπειρία μέσα από κείμενα, αντικείμενα, video και σπάνια ηχητικά στιγμιότυπα που αφορούν τη ζωή και τη λαμπρή πορεία της. 

Στο Μαρούσι, η ιστορική κατοικία και εργαστήριο – ατελιέ του σημαντικού Έλληνα ζωγράφου Γιάννη Τσαρούχη αποτελεί επισκέψιμο χώρο. Τα διάσημα έργα του, καθώς και φωτογραφίες από τη συνολική καλλιτεχνική του διαδρομή, αιχμαλωτίζουν το βλέμμα σε κάθε βήμα. Καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας του, οι πίνακές του φιλοξενήθηκαν σε γκαλερί στο Παρίσι, στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη και σε άλλες πόλεις του εξωτερικού. Παράλληλα με τη ζωγραφική, εργάστηκε ως σκηνογράφος και ενδυματολόγος στο θέατρο, μεταξύ άλλων σε διεθνείς παραστάσεις με πρωταγωνίστρια τη Μαρία Κάλλας.  

Στην οδό Κριεζώτου, στο κέντρο της Αθήνας, σε μια πολυκατοικία που αποτελεί τυπικό δείγμα της αρχιτεκτονικής του Μεσοπολέμου, συναντά κανείς την Πινακοθήκη Γκίκα (Μουσείο Μπενάκη). Πρόκειται για την κατοικία του σπουδαίου Έλληνα ζωγράφου Νίκου Χατζηκυριάκου – Γκίκα, εκεί όπου έζησε και δημιούργησε για σαράντα χρόνια. Θαυμάστε από κοντά τους πίνακές του και γνωρίστε την ιδιαίτερη ματιά ενός καλλιτέχνη, του οποίου πολλά έργα βρίσκονται επίσης σε μουσεία του Παρισιού, του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης.  

Σε ένα από τα νησιά της Αττικής, στη Σαλαμίνα, υπάρχει το σπίτι του Άγγελου Σικελιανού, του πέντε φορές υποψήφιου για Νόμπελ Λογοτεχνίας Έλληνα ποιητή. Σε αυτό το γραφικό οίκημα δίπλα στη θάλασσα, ο ίδιος έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του δημιουργώντας το σημαντικότερο μέρος του έργου του. Έπιπλα, φωτογραφίες, επιστολές και άλλα αντικείμενα δικά του και της συζύγου του συνθέτουν το σκηνικό του χώρου. Για να τον επισκεφθείτε, επικοινωνήστε πρώτα με το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης & Ιστορίας του νησιού.  

Παραμένοντας στον Αργοσαρωνικό Κόλπο, δεν θα μπορούσε να λείπει από τη λίστα η Αίγινα, το «νησί των καλλιτεχνών». Το σπίτι & ατελιέ του Νίκου Νικολάου, διακεκριμένου Έλληνα ζωγράφου, χαράκτη και γλύπτη  της λεγόμενης «Γενιάς του ‘30», διατηρεί αναλλοίωτη την ατμόσφαιρα στην οποία έζησε. Το μέρος υπήρξε ένα σημείο συνάντησης καλλιτεχνών, μια έδρα ενός πνευματικού κύκλου με προσωπικότητες όπως ο Γιάννης Μόραλης, ο Χρήστος Καπράλος και ο Οδυσσέας Ελύτης. Η τέχνη του χαρακτηριζόταν από τη λιτότητα του ύφους και την απουσία πολλών και έντονων χρωμάτων, με κυρίαρχο θέμα τη γυμνή γυναικεία μορφή. Το ατελιέ του είναι ανοιχτό στο κοινό κάθε Σάββατο απόγευμα ενώ για την καλύτερη εξυπηρέτησή σας μπορείτε να καλέσετε εδώ.  

Στην Αίγινα, θα βρείτε επίσης το σπίτι & ατελιέ του Χρήστου Καπράλου, που λειτουργεί ως Μουσείο Χρήστου Καπράλου (παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης). Στις αίθουσες και στον υπαίθριο χώρο φιλοξενούνται γλυπτά του μοντερνιστή καλλιτέχνη, που ήταν ένας από τους σημαντικότερους του 20ου αιώνα. Ανάμεσα στα σπουδαιότερα εκθέματα περιλαμβάνεται το γύψινο εκμαγείο της σαράντα μέτρων μήκους πώρινης ζωφόρου «Το Μνημείο της Μάχης της Πίνδου», ενώ απέναντι από το Μουσείο δεσπόζει το χάλκινο άγαλμα «Μάνα».  

Αξιοποιήστε το ταξίδι σας στην ευρύτερη περιοχή των Αθηνών και μυηθείτε στη ζωή και την καριέρα διάσημων Ελλήνων καλλιτεχνών, που άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους. Τα πρώην σπίτια και εργαστήριά τους είναι πλέον επισκέψιμοι μουσειακοί χώροι και προσφέρουν μια διεισδυτική ματιά στην αξιοθαύμαστη ιστορία τους, εντός και εκτός Ελλάδας.