Μέγαρο Παλαιάς Βουλής-Εθνικό Ιστορικό Μουσείο
Μέγαρο Παλαιάς Βουλής-Εθνικό Ιστορικό Μουσείο
Το νεοκλασικό μέγαρο θεμελιώθηκε το 1858 από τη βασίλισσα Αμαλία και οικοδομήθηκε σε σχέδια του Γάλλου αρχιτέκτονα François Boulanger προκειμένου να στεγάσει τη Βουλή και τη Γερουσία. Μετά την έξωση του βασιλιά Όθωνα και τη μεταπολίτευση του 1862 το σώμα της Γερουσίας καταργείται. Τα σχέδια του κτιρίου τροποποιήθηκαν από τον αρχιτέκτονα Παναγιώτη Κάλκο, με κυριότερη μεταβολή την κατάργηση του αμφιθεάτρου της Γερουσίας.
Το κτίριο του Κοινοβουλίου ολοκληρώθηκε το 1875. Στις 11 Αυγούστου 1875 πραγματοποιήθηκε η επίσημη έναρξη των συνεδριάσεων της Βουλής, με πρωθυπουργό τον Χαρίλαο Τρικούπη. Για 60 ολόκληρα χρόνια το κτίριο της οδού Σταδίου στέγαζε την πολυτάραχη πολιτική ζωή της χώρας. Το 1935 η Βουλή των Ελλήνων μεταστεγάστηκε στα Παλαιά Ανάκτορα, στην Πλατεία Συντάγματος, όπου λειτουργεί έκτοτε.
Το κτίριο της Παλαιάς Βουλής παραχωρήθηκε με απόφαση του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου στην Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, προκειμένου να στεγάσει το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο. Η υλοποίηση της απόφασης καθυστέρησε λόγω του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τελικά, η Εταιρεία εγκαταστάθηκε στο μέγαρο το 1960 και δύο χρόνια αργότερα άνοιξε για το κοινό η νέα έκθεση του Μουσείου της στην οριστική του στέγη.
Η Παλαιά Βουλή είναι αρχιτεκτονικό κόσμημα στο κέντρο των Αθηνών. Η μεγαλόπρεπη Αίθουσα των Συνεδριάσεων αποτελεί χώρο ιστορικής μνήμης, αλλά και στέγη εκδηλώσεων ιστορικού και πολιτιστικού περιεχομένου. Οι αίθουσες που την περιβάλλουν στεγάζουν τη μόνιμη έκθεση του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, ενώ το υπερώο αποτελεί τον χώρο των περιοδικών του εκθέσεων.
Μπροστά από το Μέγαρο βρίσκεται η πλατεία Κολοκοτρώνη που συνδέθηκε με την ελληνική κοινοβουλευτική ιστορία γιασχεδόν έναν αιώνα. Σήμερα στην πλατεία Κολοκοτρώνη δεσπόζει ο έφιππος ανδριάντας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Το ορειχάλκινο άγαλμα του αρχιστρατήγου της Επανάστασης του 1821 είναι έργο του γλύπτη Λάζαρου Σώχου (1862-1911). Τοποθετήθηκε αρχικά (1904) σε μικρή νησίδα στην αρχή της οδού Κολοκοτρώνη. Στη σημερινή του θέση μεταφέρθηκε το 1954, στη διάρκεια έργων ανάπλασης του περιβόλου της Παλαιάς Βουλής.
Μαρμάρινοι ανδριάντες πολιτικών του 19ου αιώνα κοσμούν τον περίβολο του Μεγάρου. Ο ανδριάντας του πρωθυπουργού Χαριλάου Τρικούπη είναι έργο του γλύπτη Θωμά Θωμόπουλου (1873-1937). Τοποθετήθηκε στο προαύλιο της Παλαιάς Βουλής το 1920, σε κηπάριο προς την οδό Σταδίου, μπροστά από την είσοδο του κτιρίου. Στη σημερινή του θέση στο πλάι του κτιρίου μεταφέρθηκε το 1954. Ο ανδριάντας του πρωθυπουργού Θεόδωρου Δηλιγιάννη, ο οποίος δολοφονήθηκε το 1905 στα σκαλιά του Μεγάρου, είναι έργο του γλύπτη Γεωργίου Δημητριάδη του Αθηναίου (1880-1941). Τοποθετήθηκε στον περίβολο του Μεγάρου το 1931 και μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση το 1954.
Το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο στεγάζεται μόνιμα στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής στην οδό Σταδίου (πλατεία Κολοκοτρώνη) από το 1962. Ιδρύθηκε το 1884 από την Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, η οποία από τη σύστασή της το 1882 άρχισε το έργο της συλλογής ιστορικού υλικού. Αντικείμενό του, η ιστορία του νεότερου Ελληνισμού: η περίοδος της τουρκοκρατίας και φραγκοκρατίας, η Επανάσταση του 1821, οι απελευθερωτικοί αγώνες, η δημιουργία του ανεξάρτητου κράτους, η πολιτική, κοινωνική και πνευματική εξέλιξη του Ελληνισμού μέχρι σήμερα. Σκοπός του είναι η περισυλλογή και διάσωση υλικού και αντικειμένων που διαφωτίζουν την ιστορία του Ελληνισμού στους νεότερους χρόνους.
Το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο διατηρεί τη Μόνιμη Έκθεση, που είναι προσβάσιμη στο κοινό, και τα τμήματα Συλλογών (μεταξύ αυτών Σημαίες, Όπλα, Σφραγίδες, Μετάλλια, Παράσημα, Νομίσματα, Προσωπικά Αντικείμενα, Χαρακτικά, Ζωγραφικά έργα, Γλυπτά, Έπιπλα, Ενδυματολογική και Λαογραφική Συλλογή κ.λπ.), Αρχείο Ιστορικών Εγγράφων και Κωδίκων (15ος-20ός αι.), Βιβλιοθήκη με παλαιές και σπάνιες εκδόσεις που αφορούν την ιστορία του νεότερου ελληνισμού, Φωτογραφικό Αρχείο και Εργαστήριο Συντήρησης. Στη μόνιμη έκθεση του Μουσείου κειμήλια και έργα τέχνης παρουσιάζουν με χρονολογική διαδοχή τη νεοελληνική ιστορία από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς το 1453 έως και τον 20ό αιώνα.
Στην έκθεση του Μουσείου ο επισκέπτης μπορεί να δει:
– Σημαίες ελληνικές και λάφυρα από την Επανάσταση του 1821 και από τους απελευθερωτικούς αγώνες που ακολούθησαν.
– Οπλισμό των αγωνιστών της Επανάστασης του 1821 και μεταγενέστερων χρόνων. Κράνη και πανοπλίες της εποχής της Ενετοκρατίας και Τουρκοκρατίας.
– Ακρόπρωρα των πλοίων της Επανάστασης του 1821.
– Γλυπτά, μετάλλια, παράσημα ιστορικών προσώπων, έργα διακεκριμένων καλλιτεχνών του 19ου και του 20ού αι. Σφραγίδες και νομίσματα.
– Ενθύμια και προσωπικά αντικείμενα ιστορικών προσώπων.
– Ελαιογραφίες, υδατογραφίες, σχέδια, χάρτες, χαρακτικά, λαϊκές λιθογραφίες, αφίσες.
– Πλούσια ενδυματολογική συλλογή από στολές αγωνιστών, πολιτικών, στρατιωτικών, λογίων και ιεραρχών, τοπικές ενδυμασίες διαφόρων περιοχών του Ελληνισμού και αντικείμενα από την καθημερινή ζωή.
