Ζαμπέλ Μουρατιάν: «Η Αττική, αυτός ο μοναδικός τόπος στον πλανήτη, έχει όλες τις προδιαγραφές για οικογενειακές διακοπές.»
Συνέντευξη με την Πρόεδρο του Δ.Σ. του Ελληνικού Παιδικού Μουσείου,
κα Ζαμπέλ Μουρατιάν:
«Η Αττική, αυτός ο μοναδικός τόπος στον πλανήτη, έχει όλες τις προδιαγραφές για οικογενειακές διακοπές.»
1. Μιλήστε μας για το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο (ΕΠΜ).
Το ΕΠΜ ιδρύθηκε το 1987 από μια διεπιστημονική ομάδα νέων ανθρώπων, με πρωτοβουλία της Σοφίας Ρωκ-Μελά και σκοπό να ενθαρρύνει κάθε παιδί να ανακαλύπτει, να κατανοεί, να μαθαίνει, να χαίρεται και να διαμορφώνει τον εαυτό του και τον κόσμο μέσα στον οποίο ζει, με σεβασμό στην ατομικότητα και έμφαση στη συνεργασία. Το Μουσείο απευθύνεται σε όλα τα παιδιά χωρίς εξαίρεση, στις οικογένειες, στη σχολική κοινότητα και όσους ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη του ανθρώπου, ακολουθώντας σύγχρονες παιδαγωγικές μεθόδους.
Ενδεικτικοί στόχοι του σωματείου είναι: η ίδρυση και διατήρηση Παιδικών Μουσείων, η ανάπτυξη συλλογών, εκθεμάτων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων, μέσω των οποίων τα παιδιά θα προάγουν και θα κατανοούν στοιχεία του πολιτισμού, της ιστορίας, της τέχνης, της επιστήμης, του φυσικού και τεχνητού περιβάλλοντος και των ανθρωπίνων σχέσεων, η εκπαίδευση ενηλίκων σχετικά με τη μουσειακή εκπαίδευση, η συνεχής επαφή και ανταλλαγή ιδεών με Μουσεία, διεθνείς Οργανισμούς, κυβερνητικούς και μη και δίκτυα στο εσωτερικό και εξωτερικό, η ανάπτυξη και λειτουργία εθελοντικού προγράμματος.
Το ΕΠΜ έδωσε εξαρχής έμφαση στη σχέση του με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Μέσω των Δήμων Βύρωνα, Κερατσινίου, Κορυδαλλού και Αθηναίων ανέπτυξε σειρά εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε μουσεία και εγκαινίασε έναν καινοτόμο τρόπο συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Σε αυτήν την πορεία, το 1994 σε συνεργασία με τον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού & Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων επιτεύχθηκε ο καταστατικός του στόχος και δημιουργήθηκε το Παιδικό Μουσείο της Αθήνας στην Πλάκα, σε νεοκλασικό οίκημα της οδού Κυδαθηναίων 14.
Σήμερα το Παιδικό Μουσείο της Αθήνας στεγάζεται σε 600 τ.μ. στο ισόγειο του εμβληματικού κτιρίου του Ωδείου Αθηνών – Βασ. Γεωργίου Β΄ & Ρηγίλλης – και υπογραμμίζει με την παρουσία του την πιο “μουσειακή” γειτονιά της πρωτεύουσας.
Παράλληλα, το ΕΠΜ ταξιδεύει σε σχολεία, εργοστάσια, νοσοκομεία, βιβλιοθήκες, φυλακές, πλατείες, κατασκηνώσεις. Ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν: το πρόγραμμα «Είναι αυτό Τέχνη;», με σκοπό την εξοικείωση των εφήβων με τη σύγχρονη τέχνη, που ταξιδεύει στα γυμνάσια της Αττικής και της περιφέρειας, με την υποστήριξη του οργανισμού ΝΕΟΝ και «Το Κινητό Μουσείο», ένα όχημα που μεταφέρει παντού συλλογές, προγράμματα και ανθρώπους μας και δίνει την ευκαιρία να ζήσουν τη μουσειακή εμπειρία όσοι δεν μπορούν να επισκεφθούν το μουσείο.
Καθοριστικό ρόλο στα 34 χρόνια ζωής του Σωματείου, εκτός από τον Δήμο της Αθήνας, έχουν παίξει πολλές εταιρείες και ιδρύματα που υποστηρίζουν με τις χορηγίες και τις δωρεές τους το έργο μας, οι αμέτρητοι εθελοντές και η δυναμική ομάδα εργαζομένων που ζωντανεύουν την αποστολή και το όραμά μας και φυσικά πάνω από όλα το κοινό, τα παιδιά, οι οικογένειες και η σχολική κοινότητα που μας τιμούν με την εμπιστοσύνη και τη συμμετοχή τους στις δράσεις μας.
2. Τι είναι ένα Παιδικό Μουσείο; Τι προγράμματα και δραστηριότητες προσφέρει το Παιδικό Μουσείο της Αθήνας; To Παιδικό Μουσείο της Αθήνας είναι ένας προορισμός για παιδιά. Μπορεί ωστόσο να κεντρίσει το ενδιαφέρον και των ενηλίκων που τα συνοδεύουν;
Το Παιδικό Μουσείο είναι ένα είδος μουσείου που δημιουργήθηκε για να καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών, αναπτύσσοντας εκθέματα και προγράμματα που κεντρίζουν την περιέργεια και κινητοποιούν τη μάθηση. Αποστολή του είναι να βοηθήσει το παιδί να κατανοήσει τον εαυτό του και τον κόσμο μέσα στον οποίο ζει και να συμβάλει στην αισθητική, πνευματική και κοινωνική ανάπτυξή του μέσα από τη χρήση των αντικειμένων και το παιχνίδι. Απευθύνεται κυρίως σε παιδιά μέχρι 12 χρόνων, αλλά και στους γονείς και τους εκπαιδευτικούς που συμβάλλουν στην ανάπτυξή τους. Θεωρούμε ότι το μουσείο μας απευθύνεται σε οποιονδήποτε πρωτομαθαίνει, ανεξάρτητα από ηλικία.
Τα τρισδιάστατα εκθέματά του είναι ειδικά σχεδιασμένα περιβάλλοντα για να διεγείρουν την περιέργεια, να τεντώσουν τη φαντασία και να παροτρύνουν τα παιδιά να μπουν σε ρόλους για να κατανοήσουν καλύτερα τον κόσμο που τα περιβάλλει. Οι συλλογές του αποκτούν εκπαιδευτικό χαρακτήρα και αξιοποιούνται με όλες τις αισθήσεις.
Ενδεικτικά, μικροί και μεγάλοι, μπορούν να κάνουν ένα ταξίδι στο παρελθόν μέσα από τα αντικείμενα και τις συλλογές του εκθέματος «Σοφίτα», να ανακαλύψουν πώς να κυκλοφορούν με ασφάλεια στο έκθεμα «Περπατώ και οδηγώ με ασφάλεια», να παίξουν ρόλους εργαζόμενων και πελατών σε ένα κατάστημα τροφίμων και να ανακαλύψουν τη σημασία της ισορροπημένης διατροφής στο έκθεμα «Το ΑΒητάρι της διατροφής», να παίξουν με νερό και σαπούνι και να πειραματιστούν με τις «Φυσαλίδες» και άλλες πολλές δράσεις σχετικές με τις φυσικές επιστήμες, τα μαθηματικά, τη γλώσσα.
Πολλοί γονείς βιώνουν το Παιδικό Μουσείο της Αθήνας σαν χώρο συνεργασίας, διαλόγου, προβληματισμού και δράσης με τα παιδιά τους. Μέσα στα εκθέματα, οι γονείς μπορούν να παρατηρήσουν και να κατανοήσουν καλύτερα πώς μαθαίνουν τα παιδιά τους, σε ένα περιβάλλον ειδικά σχεδιασμένο για τις ανάγκες και τις δυνατότητές τους. Παράλληλα, τα παιδιά έχουν τη μοναδική ευκαιρία να αλληλεπιδράσουν και να παίξουν με τους γονείς τους μέσα σε ένα μουσείο, έχοντας διαφορετικούς ρόλους. Από τις αξιολογήσεις των γονέων γίνεται σαφές ότι η αξιοποίηση του κοινού ελεύθερου χρόνου γίνεται πιο αποδοτική και ποιοτική και συμβάλλει στην ενδυνάμωση των σχέσεων μεταξύ των μελών της οικογένειας.
3. To Παιδικό Μουσείο της Αθήνας μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες ενός επισκέπτη από το εξωτερικό και με ποιους τρόπους θα μπορούσε να ενισχυθεί αυτό;
Οι επισκέπτες από το εξωτερικό, οι τουρίστες, εκπλήσσονται ευχάριστα με την ύπαρξη του Παιδικού Μουσείου στην πόλη μας. Παρατηρούμε με χαρά τα σχόλιά τους στο βιβλίο επισκεπτών αλλά και σε πλατφόρμες, όπως το tripadvisor. Το Μουσείο μας είναι μια παιδαγωγική κοιτίδα στο κέντρο της πρωτεύουσας, στην Αττική γη, και δίνει την ευκαιρία δωρεάν σε όλους να παίξουν, να πειραματιστούν, να φανταστούν ή να δημιουργήσουν. Ανεξάρτητα από γλώσσα, προέλευση και γνώσεις, στο μουσείο δίνεται χώρος και χρόνος για παιχνίδι. Το Παιδικό Μουσείο της Αθήνας μπορεί να αποτελέσει ένα κέντρο ενημέρωσης για οτιδήποτε συμβαίνει στην Αττική και συνδέεται με το παιδί.
4. Mε ποιες άλλες δραστηριότητες θα μπορούσε κάποιος να συνδυάσει την επίσκεψή του στο Παιδικό Μουσείο της Αθήνας;
Θα μπορούσε να αξιοποιήσει τη μικρή απόστασή του από την Εθνική Πινακοθήκη, τον Εθνικό Κήπο και το Καλλιμάρμαρο, με επίσκεψη στο Λύκειο του Αριστοτέλη, με μια ματιά στο Πολεμικό Μουσείο ή έναν περίπατο στον υπέροχο κήπο του Βυζαντινού & Χριστιανικού Μουσείου και το ίδιο το μουσείο, καθώς και στο μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Γουλανδρή.
5. H Αττική είναι ένας προορισμός με πλούσια πολιτιστική κληρονομιά. Από την εμπειρία σας είναι οι μουσειακοί και πολιτιστικοί χώροι της περιφέρειας συμβατοί με τις ανάγκες των παιδιών και με ποιους τρόπους μπορούν να καταστούν ελκυστικότεροι για τους μικρούς επισκέπτες;
Πιστεύω ότι περισσότερο οι αρχαιολογικοί χώροι, τα μνημεία, οι χώροι στη φύση έχουν τη μαγεία που μπορεί να προσελκύσει τα παιδιά. Τα περισσότερα μουσεία προσφέρουν εκπαιδευτικά προγράμματα, υλικό και προτάσεις για τα παιδιά. Κάθε επίσκεψη μπορεί να αποτελέσει μια σημαντική εμπειρία για τους μικρούς επισκέπτες, αν συνδυαστεί με τις πραγματικές ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους. Τα παιδιά θέλουν κίνηση, ένα «σενάριο» για να ταξιδέψουν στον χώρο και τον χρόνο και έναν ρόλο για να μπορέσουν να δουν με τη δική τους ματιά αυτό που υπάρχει γύρω τους. Ελκυστικότεροι μπορούν να γίνουν από τον τρόπο που θα «ανοίξουν» στα παιδιά.
6. Ποιους προορισμούς και ποια αξιοθέατα της Αττικής θα ξεχωρίζατε ως φιλικά προς τους μικρούς ταξιδιώτες και κατά πόσο αυτά μπορούν να συνδυαστούν με εξίσου ενδιαφέρουσες εμπειρίες για τα ενήλικα μέλη μιας οικογένειας;
Ξεχωρίζω τους προορισμούς στη φύση της Αττικής: παραλίες (Σχοινιάς), δάση (Πάρνηθα- Καισαριανή). Τη λίμνη του Μαραθώνα. Το Πάρκο στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Το Πλανητάριο. Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή.
Αρχαιολογικούς χώρους με ξεχωριστές «ιστορίες» για μικρούς και μεγάλους, όπως ο λόφος του Φιλοπάππου ή ο ναός της Αρτέμιδας στη Βραυρώνα. Το Βιομηχανικό Βιοτεχνικό Εκπαιδευτικό Μουσείο Λαυρίου, μια μοναδική εμπειρία για τη μεταλλευτική ιστορία του Λαυρίου. Το Παιδικό Μουσείο της Αθήνας, ως το πρώτο και μοναδικό μουσείο σχεδιασμένο για τα παιδιά.
Τέλος, πολύ ενδιαφέρον για τα παιδιά παρουσιάζουν οι σταθμοί του Μετρό, οι λαϊκές αγορές- όπως της οδού Καλλιδρομίου στα Εξάρχεια ή οι παιδικές βιβλιοθήκες, όπως η βιβλιοθήκη στο Κέντρο για την οικογένεια και το παιδί στους Αμπελόκηπους (πρώην ΚΑΠΑΨ).
7. Θα χαρακτηρίζατε τους προορισμούς που συνθέτουν την Αττική ως δημοφιλείς για οικογενειακές διακοπές και ποια είναι τα πλεονεκτήματα της Αττικής για όσους ταξιδεύουν με παιδιά;
Η Αττική, αυτός ο μοναδικός τόπος στον πλανήτη, έχει όλες τις προδιαγραφές για οικογενειακές διακοπές. Αποτελεί μια σύνθεση πολλών επιλογών. Φυσικής ομορφιάς και Πολιτισμού. Η Αθήνα, ως ζωντανή πόλη, συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον αλλά όλος ο νομός είναι γεμάτος θησαυρούς. Μεγάλο πλεονέκτημα αποτελεί η πρόσβαση στην Αττική, λόγω αεροδρομίου, λιμανιών, σιδηροδρόμου. Όνειρό μας είναι να δημιουργηθεί ένας χάρτης με διαδρομές για την οικογένεια που θα μπορεί κανείς να επιλέξει ανάλογα με τις ηλικίες των παιδιών, τις ημέρες διαμονής στην Αττική, την εποχή, την επικαιρότητα.
8. “Attica-Greece in a Snapshot” είναι το σλόγκαν της Περιφέρειας Αττικής. Ποια είναι τα δικά σας αγαπημένα «στιγμιότυπα» στην Αττική;
Ο Ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο, η παραλία του Σχοινιά, το λιμάνι του Πειραιά, το Λαύριο, ο λόφος του Λυκαβηττού, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, η ανατολή του ήλιου από τον Υμηττό, το κτίριο του Ωδείου Αθηνών όπου στεγάζεται και το Παιδικό Μουσείο της Αθήνας.
