Σαν να έχει βγει μέσα από την πέτρα του νησιού, ο παραδοσιακός οικισμός της Ύδρας (πρωτεύουσα και λιμάνι) είναι ένας από τους πιο όμορφους και ιστορικούς στην Ελλάδα. Χτισμένος στο κέντρο του, εντυπωσιάζει με τα πετρόχτιστα, κεραμοσκέπαστα, στα χρώματα της γης σπίτια του, τα όμορφα αρχοντικά και τους προμαχώνες στην είσοδο του λιμανιού.
Ο Ιμπραήμ την είχε αποκαλέσει «Μικρή Αγγλία» εξαιτίας του τεράστιου για το μέγεθός της στόλου (στην επανάσταση του 1821 αριθμούσε 186 πλοία) και για τα ετοιμοπόλεμα πληρώματά του. Ιστορικά η Ύδρα ανέδειξε σπουδαίους καπεταναίους και θαλασσομάχους (Μιαούλης, Τομπάζης, Σαχτούρης αλλά και τρομερούς ευζωιστές στα μετέπειτα χρόνια.
Από τη δεκαετία του 1950 μέχρι σήμερα, η Ύδρα είναι το αγαπημένο νησί των VIPS και των καλλιτεχνών. Στα σοκάκια της έχουν περπατήσει ο Πικάσο και ο Σαγκάλ, στα νερά της έχει κολυμπήσει η Σοφία Λόρεν, στις ταβέρνες της έχουν απολαύσει το φαγητό τους προσωπικότητες της πολιτικής και του διεθνούς επιχειρηματικού κόσμου.
Στο νησί δεν κυκλοφορούν αυτοκίνητα και οι μετακινήσεις πραγματοποιούνται με τα πόδια ή με τα παραδοσιακά γαϊδουράκια, τα οποία μάλιστα θεωρούνται ιδιαίτερο είδος, καθώς είναι εξοικειωμένα με το ανεβοκατέβασμα των εκατοντάδων σκαλοπατιών των σκαλωτών δρόμων του οικισμού και του νησιού.
Στην Ύδρα, η οποία έχει ανακηρυχθεί διατηρητέος οικισμός, φιλοξενείται κάθε χρόνο διεθνές συνέδριο για το Ρεμπέτικο τραγούδι αλλά και πρωτοποριακές εγκαταστάσεις σύγχρονης τέχνης.
