Τα Αναφιώτικα στην Πλάκα: Μια συνοικία «όνειρο», ένα νησί μέσα στην πόλη
Με έναν διάχυτο κυκλαδίτικο αέρα, η συνοικία Αναφιώτικα στη βόρεια πλευρά του βράχου της Ακρόπολης, δίπλα στην Πλάκα, μαγνητίζει τους επισκέπτες της Αττικής, της ευρύτερης περιοχής των Αθηνών. Τα στενά πλακόστρωτα δρομάκια, τα ολόλευκα σπίτια, τα πολύχρωμα λουλούδια και οι γάτες που λιάζονται υπό το αττικό φως παραπέμπουν περισσότερο σε νησί παρά σε περιοχή του κέντρου της Αθήνας. Η ιστορία δημιουργίας αυτής της φωτογενούς γειτονιάς εξηγεί την ιδιομορφία της και της χαρίζει ακόμη περισσότερη γοητεία.
Στα μέσα του 19ου αιώνα, μάστορες από την Ανάφη και άλλα νησιά των Κυκλάδων μετανάστευσαν στην Αττική προκειμένου να εργαστούν για την ανοικοδόμηση της πρωτεύουσας. Χτίστες, μαρμαράδες, ξυλουργοί και τεχνίτες διαφόρων ειδικοτήτων, παράλληλα με τη δουλειά τους, ξεκίνησαν να κατασκευάζουν τις δικές τους μικρές κατοικίες στην έκταση που – όπως ήταν φυσικό – ονομάστηκε «Αναφιώτικα».
Τα σπίτια αυτά, με ελάχιστα τετραγωνικά και επίπεδες στέγες, ενωμένα το ένα δίπλα στο άλλο, αποτελούν δείγμα λαϊκής αρχιτεκτονικής με κυκλαδίτικες καταβολές. Δίπλα στη νεοκλασική Πλάκα, σχηματίζουν μια νησιωτική εικόνα και ταξιδεύουν νοητά τους περαστικούς σε μια αιγαιοπελαγίτικη ατμόσφαιρα. Τα Αναφιώτικα, που καταλαμβάνουν τον χώρο μεταξύ της οδού Στράτωνος και του βράχου της Ακρόπολης, δεν έχουν ακόμη και σήμερα ονόματα οδών. Τα 45 οικήματα που παραμένουν στη θέση τους, έχουν κηρυχθεί διατηρητέα.
Κατά τη διάρκεια της βόλτας σας, θα συναντήσετε επίσης τα δύο εκκλησάκια που χώριζαν παλιότερα τα Αναφιώτικα σε δύο ενορίες. Ο Άγιος Γεώργιος του Βράχου, κοντά στη βορειοανατολική πλευρά του βράχου της Ακρόπολης, είναι μονόκλιτη βασιλική εκκλησία. Διαθέτει θολωτή οροφή στο εσωτερικό και νεότερη κεραμοσκεπή εξωτερικά. Στην κύρια είσοδο, υπάρχει ανάγλυφο επιστύλιο με σταυρούς και ρόδακες. Πρόκειται για έναν ναό που αναστηλώθηκε από τους Κυκλαδίτες που έφτασαν στην περιοχή στα μέσα του 19ου αιώνα. Έχτισαν ένα καμπαναριό και εσωτερικά κρέμασαν ασημένια αφιερώματα που απεικόνιζαν νησιωτικά σπίτια.
Στη βόρεια πλευρά του βράχου της Ακρόπολης, στα δυτικά των Αναφιώτικων, βρίσκεται ο Άγιος Συμεών, μία επίσης μονόκλιτη βασιλική εκκλησία που αναστηλώθηκε από τους Αναφιώτες με τον ερχομό τους στην Αττική. Σε αυτόν τον ναό, έδωσαν μία νεοκλασική εξωτερική διακόσμηση με κίτρινες και κόκκινες λωρίδες. Στο εσωτερικό, τοποθέτησαν ένα αντίγραφο της θαυματουργής εικόνας της Παναγίας της Καλαμιώτισσας από την Ανάφη.
Η διαφορετικότητα που χαρακτηρίζει αυτή τη συνοικία της Αττικής και η ξεχωριστή ενέργεια που κουβαλά έχουν τροφοδοτήσει κατά καιρούς διάφορους αστικούς θρύλους. Ένας από αυτούς είναι ότι ο τραγουδιστής των Doors, Τζιμ Μόρισον, ένας από τους πιο σημαντικούς καλλιτέχνες της εποχής του, έζησε για ένα διάστημα στα Αναφιώτικα λίγο πριν τον θάνατό του το 1971. Σίγουρα, το γεγονός είναι ότι, κατά τη διάρκεια της ελληνικής δικτατορίας, η περιοχή συνδέθηκε με τη ροκ μουσική, με αρκετούς Έλληνες καλλιτέχνες να νοικιάζουν σπίτια και να μένουν για λίγο καιρό εκεί. Το 1967, μετά την κυκλοφορία του δίσκου τους δίσκος «Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band», από τα Αναφιώτικα πέρασαν και οι Beatles, στο πλαίσιο της επίσκεψής τους σε διάφορα μέρη της Ελλάδας.
Ολοκληρώνοντας την περιήγησή σας σε αυτή τη γειτονιά που μοιάζει με νησί μέσα στην πόλη, μην παραλείψετε να αφιερώσετε μερικά λεπτά στην πανοραμική θέα που προσφέρει. Μπροστά σας, θα φανερωθεί ο Λυκαβηττός και όλο το λεκανοπέδιο της Αττικής, μια χρήσιμη ευκαιρία να βγάλετε φωτογραφίες από ψηλά και να ατενίσετε με την ησυχία σας το αττικό σκηνικό.
Το ταξίδι σας στην Αττική, την ευρύτερη περιοχή των Αθηνών, δεν μπορεί να τελειώσει χωρίς την επίσκεψή σας στα Αναφιώτικα. Ζήστε την εμπειρία ενός νησιωτικού περιπάτου τόσο κοντά στο κέντρο της Αθήνας, που θα σας γεμίσει ανεμελιά και θα επιτρέψει στο μυαλό σας να «τρέξει» πάνω στα κύματα της θάλασσας της Ανάφης. Κρατήστε βαθιά μέσα σας αυτές τις αυθεντικές στιγμές, το ολόλαμπρο λευκό των σπιτιών και τη χαλαρή ατμόσφαιρα των κατοίκων που έχουν απομείνει σε αυτή τη γραφική γειτονιά!
