Οι πλατείες της Αττικής ξετυλίγουν το νήμα της ιστορίας της
Οι πλατείες στην Αττική, στην ευρύτερη περιοχή των Αθηνών, αποτελούν πολυσύχναστα σημεία κοινωνικής και πολιτιστικής αλληλεπίδρασης. Οι ταξιδιώτες, όπως συχνά και οι κάτοικοι, τις επιλέγουν για να ξαποστάσουν και να χαλαρώσουν, ενώ παράλληλα αφουγκράζονται τον παλμό του τόπου. Αρκετές από αυτές τις πλατείες κουβαλούν τη δική τους ιστορία που αξίζει να γίνει γνωστή στους ανθρώπους που τις επισκέπτονται.
Η κεντρικότερη πλατεία της Αθήνας, η Πλατεία Συντάγματος, βρίσκεται απέναντι από το κτίριο της Βουλής των Ελλήνων. Πήρε το σημερινό της όνομα από τον πολιτικό αναβρασμό του 1843, όταν ο τότε βασιλιάς Όθωνας αναγκάστηκε να παραχωρήσει το πρώτο σύνταγμα στον εξεγερμένο ελληνικό λαό. Χαλαρώστε περπατώντας στο φυσικό περιβάλλον του γειτονικού Εθνικού Κήπου, που αποτελεί ένα σπουδαίο δείγμα αρχιτεκτονικής τοπίου του 19ου αιώνα, και μην παραλείψετε να παρακολουθήσετε την αλλαγή φρουράς των Ευζώνων στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, έξω από τη Βουλή.
Η Πλατεία Μοναστηρακίου, σταθερό σημείο συνάντησης επισκεπτών και ντόπιων, δημιουργήθηκε όταν η Αθήνα έγινε πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους το 1834. Κάποιες δεκαετίες αργότερα, πήρε το όνομά της – όπως και όλη η περιοχή – από το υποκοριστικό που έλαβε το Μεγάλο Μοναστήρι της Παντάνασσας, που μετονομάστηκε σε «μοναστηράκι». Σήμερα είναι ενοριακός ναός και μαζί με το Τζαμί Τζισταράκη αλλά και τη Βιβλιοθήκη Αδριανού αποτελούν ένα «τρίγωνο» διαφορετικών ιστορικών χρονικών περιόδων στο Μοναστηράκι.
Στην καρδιά της Πλάκας, στην οδό Κυδαθηναίων, βρίσκεται η Πλατεία της Φιλομούσου Εταιρείας. Το όνομά της προέρχεται από τη «Φιλόμουσο Εταιρεία» των Αθηναίων, η οποία στόχευε στην επιστροφή των Γραμμάτων και πάλι στην Αθήνα της Τουρκοκρατίας. Στη σημερινή της μορφή, πλαισιώνεται από δεκάδες μπαρ, καφέ και εστιατόρια που προσφέρουν συνεχώς ζωντάνια και ρυθμό στην πλατεία.
Η περίφημη Πλατεία Δεξαμενής κάτω από τον Λυκαβηττό, στο Κολωνάκι, βαφτίστηκε με αυτή την ονομασία από την Αδριάνειο Δεξαμενή που χτίστηκε τον 2ο αιώνα μ.Χ., κομμάτι του Υδραγωγείου που υδροδοτούσε την Αθήνα για πολλούς αιώνες. Σήμερα, κάθε χρόνο κατά την ορθόδοξη εορτή των Θεοφανίων, ανοίγει τις πόρτες της για το έθιμο της ρίψης του Σταυρού στα αγιασμένα ύδατα. Συνολικά η πλατεία υπήρξε στέκι της διανόησης κατά τον 19ο – 20ο αιώνα, με Έλληνες λογοτέχνες όπως ο Παπαδιαμάντης, ο Βάρναλης και ο Σικελιανός να συχνάζουν στο ιστορικό καφενείο της. Στις μέρες μας, αποτελεί τόπο συνάντησης των Αθηναίων, οι οποίοι την έχουν ψηλά στη λίστα των επιλογών τους για έξοδο.
Από το δημοφιλές Παγκράτι δε λείπουν οι πλατείες, χώροι συνάθροισης και βόλτας μικρών και μεγάλων. Μία από αυτές, η Πλατεία Προσκόπων, στέκι διανοούμενων και καλλιτεχνών κατά τη δεκαετία του 1980, ονομάζεται ανεπίσημα και Πλατεία Μάνου Χατζιδάκι. Ο κορυφαίος Έλληνας συνθέτης, μουσική ιδιοφυΐα της Ελλάδας, σύχναζε εκεί ενώ η παρουσία του έφερνε στην πλατεία και άλλες διάσημες προσωπικότητες των τεχνών και των γραμμάτων.
Όπως είναι λογικό, κάθε περιοχή της Αττικής διαθέτει τις δικές της πλατείες ώστε να προσφέρει τόπους ανάσας και χαλάρωσης στους περίοικους. Εκτός από τις παραπάνω επιλογές, αξίζει να απομακρυνθείτε για λίγο από το κέντρο και να εξερευνήσετε και άλλες διαθέσιμες επιλογές. Ενδεικτικά, ανακαλύψτε την Πλατεία Κασταλίας στο Μαρούσι, με την ιστορική κρήνη. Σύμφωνα με τον μύθο, η Καστάλια ήταν νύμφη που κρατούσε την πηγή της ζωής και στο όνομά της, οι πρώτοι κάτοικοι της συνοικίας, βάφτισαν έτσι τη μικρή πλατεία που έδινε νερό σε όλη την περιοχή.
Επίσης, μην παραλείψετε να βρεθείτε στην Πλατεία Δημοτικού Θεάτρου στον Πειραιά, για να θαυμάσετε από κοντά αυτό το θεατρικό αρχιτεκτονικό διαμάντι. Το θέατρο είναι ένα νεοκλασικό κτίριο με τέσσερις κορινθιακού τύπου κολώνες στην πρόσοψή του, ενώ εσωτερικά η σκηνή του θεωρείται ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα δείγματα της εποχής μπαρόκ στην Ευρώπη.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η κεντρική Πλατεία στο Λαύριο. Αξιοποιήστε την ευκαιρία, στο πλαίσιο μιας μονοήμερης εκδρομής στην περιοχή, και δείτε όλα τα νεοκλασικά κτίρια που διασώζονται πέριξ της πλατείας. Εκεί θα βρείτε και τη γλυπτική σύνθεση των Μεταλλωρύχων, αφιερωμένη στους ανθρώπους που συνδέθηκαν με τη μεταλλευτική ιστορία της πόλης.
Εναλλακτικά, ταξιδέψτε στα Βίλια Αττικής και συναντήστε στην κεντρική Πλατεία των Βιλίων τον επιβλητικό ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, βυζαντινού ρυθμού και χτισμένο το 1893 από τον Ερνέστο Τσίλερ. Δίπλα του, στο μικρό μεταβυζαντινό εκκλησάκι των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, θα θαυμάσετε τις παλιές τοιχογραφίες και το βοτσαλωτό δάπεδο.
Αν πάλι βρεθείτε στα νησιά της Αττικής, εκμεταλλευθείτε την ευκαιρία και περιηγηθείτε στις δικές τους πλατείες. Για παράδειγμα, η Πλατεία Καραμάνου (ή Δημαρχείου) στον Πόρο με το μαρμάρινο ιστορικό σιντριβάνι είναι ιδανική για να ξαποστάσετε και να απολαύσετε τον καφέ σας σε ένα από τα μαγαζιά που την πλαισιώνουν. Επιπλέον, στη μικρή Πλατεία στο ιστορικό Ρολόι του Πόρου χαρείτε ένα μαγευτικό ηλιοβασίλεμα! Το ρολόι χτίστηκε το 1927, με έναν περίτεχνο μηχανισμό λειτουργίας από την Αμερική, τον οποίο μπορείτε να δείτε στο ισόγειο του κτίσματος. Στην κεντρική Πλατεία Ρολογιού στις Σπέτσες, η οποία πήρε το όνομά της από τον ψηλό πύργο με το ρολόι που χτίστηκε το 1915, βρείτε ενδιαφέροντα εστιατόρια για να γευτείτε τοπικά πιάτα.
Χώροι ανοιχτοί, με απρόσκοπτη θέα προς τον ουρανό, διαθέσιμοι για ξεκούραση και ονειροπόληση. Οι πλατείες της Αττικής, της ευρύτερης περιοχής των Αθηνών, είναι αγαπημένες στα μάτια επισκεπτών και ντόπιων. Μαζί με την ιστορία του σήμερα που γράφεται στο πλακόστρωτο έδαφός τους, πολλές κουβαλούν πάνω τους και ψήγματα ιστορίας παλιότερων δεκαετιών. Όπου κι αν βρίσκεστε, επιλέξτε μία πλατεία για να αντλήσετε λίγη από την ενέργειά τους!
