Στη δυτική πλευρά του λιμανιού της Ύδρας στέκει αγέρωχο το εντυπωσιακό αρχοντικό του Λάζαρου Κουντουριώτη, πρόκριτου και μεγάλου πλοιοκτήτη του νησιού. Αποτελεί ένα από τα πιο ενδιαφέροντα δείγματα της αρχιτεκτονικής της Ύδρας.
Χτίστηκε το 1780 και ανήκε στην οικογένεια Κουντουριώτη μέχρι το 1979. Τότε, ο δισεγγονός του Λάζαρου Κουντουριώτη, Παντελής, το δώρισε στο ελληνικό κράτος το οποίο με τη σειρά του το παραχώρησε στην Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία προκειμένου να στεγάσει μέρος των συλλογών του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου.
Στο ισόγειο φιλοξενείται η μόνιμη έκθεση των ζωγράφων Περικλή και Κωνσταντίνου Βυζάντιου και ο χώρος παραμένει όπως είχε διαμορφωθεί από τον τελευταίο κληρονόμο και δωρητή. Η επίπλωση, τα κειμήλια και τα αντικείμενα καθημερινής χρήσης της οικογένειας είναι όλα εκεί, στη θέση τους για να θυμίζουν το σπίτι που φιλοξένησε σημαντικές προσωπικότητες και υπήρξε ένας από τους χώρους οργάνωσης της επανάστασης του 1821. Ο πάνω όροφος φιλοξενεί εκθέματα λαογραφικού ενδιαφέροντος, ενδυμασίες, αντικείμενα καθημερινής χρήσης, κεραμικά, υφαντά και χειροποίητα κεντήματα.