Τατόι

Σε απόσταση αναπνοής από το κέντρο της Αθήνας -μισή ώρα περίπου με το αυτοκίνητο- ένας καταπράσινος «επίγειος παράδεισος» ξεδιπλώνει την ιδιαίτερη γοητεία του. Πρόκειται για το πρώην Βασιλικό Κτήμα Τατοΐου, η πάλαι ποτέ θερινή κατοικία των βασιλέων Γεωργίου και Όλγας, που από το 1948 μετατράπηκε σε μόνιμη κατοικία της Βασιλικής Οικογένειας. Πυκνά δάση από χαλέπιο πεύκη, πανύψηλα κυπαρίσσια, λεύκες, πλατάνια, οξιές, αγριοκουμαριές, ελιές, εσπεριδοειδή και πολλά άλλα δέντρα, στολίζουν το κτήμα Τατοΐου, που προστατεύεται σήμερα από το δίκτυο Natura 2000 ως τόπος εξαιρετικού φυσικού κάλλους. Από το συνολικής έκτασης 42.000 στρεμμάτων δάσος, που κάποτε ανήκε στους τέως βασιλείς των Ελλήνων, τα 14.000 στρέμματα είχαν παραχωρηθεί με νόμο από το Ελληνικό Δημόσιο (εθνικό δάσος Μπάφι) στον Βασιλέα των Ελλήνων το έτος 1877. Τα υπόλοιπα αγοράστηκαν σταδιακά από τους βασιλείς με διάφορα συμβόλαια (1891 Συγγρός). Σήμερα, το Τατόι ανήκει πλέον στο ελληνικό Δημόσιο. Ανάμεσα στα δάση και στα κατάφυτα λιβάδια του βρίσκονται 40 ιστορικά κτίρια.

Το Τατόι ήταν παλιότερα μία από τις πιο μαγευτικές περιοχές της χώρας και στα πλούσια δάση του ζούσαν ελάφια, ζαρκάδια, αγριογούρουνα και άλλα μικρότερα ζώα. Επίσης, εκεί καλλιεργούνταν αμπελώνες που παρήγαγαν εκλεκτά κρασιά, λαχανόκηποι για τα κηπευτικά της βασιλικής οικογένειας, εκτάσεις με τα ξινά και ελαιώνες για το λάδι και τις ελιές. Υπήρχαν, επίσης, στάβλοι για τα άλογα, αλλά και τα υπόλοιπα ζώα του κτήματος, χώρος του οινοποιείου, ελαιοτριβείο, βουτυροκομείο κ.ά. Το κτίριο των βασιλικών ανακτόρων ήταν ένα λιτό, καλαίσθητο κτίριο, δύο ορόφων, με μικρά, κουκλίστικα μπαλκονάκια και κεραμοσπεπή που κάποτε στολιζόταν από περίτεχνο γείσο.

Σήμερα, είναι πια χαρακτηρισμένο ως ξεχωριστό Νεώτερο Μνημείο και προβλέπεται να λειτουργήσει ως μουσείο. Μπροστά του, κατεβαίνοντας μερικά σκαλοπάτια, φθάνεις στην πισίνα του κτήματος, ενώ πιο κάτω βρίσκεται το γήπεδο του τένις. Στα δεξιά του βρίσκεται ένα χαμηλό πέτρινο κτίριο, στο οποίο στεγάζονταν τα μαγειρεία, που επικοινωνούσαν υπόγεια με το ανάκτορο (στο σημείο αυτό πρόκειται να δημιουργηθεί μία μικρή καφετέρια, για την ξεκούραση των επισκεπτών, και χώρος για πώληση αναμνηστικών αντικειμένων). Στο κατάφυτο κτήμα συναντάμε πολλά ακόμη οικοδομήματα, όπως το κτίριο του διοικητηρίου και το ξενοδοχείο «Τατόιον» (που θα μπορούσε να μετατραπεί σε ένα μικρό, καλαίσθητο boutique hotel). Σε άλλη πλευρά του κτήματος, ανάμεσα σε πανύψηλα πεύκα και λυγερόκορμα κυπαρίσσια, βρίσκονται οι τάφοι των βασιλέων και το εκκλησάκι της Αναστάσεως.

Σήμερα, όλα τα οικοδομήματα είναι εγκαταλελειμμένα στο ανελέητο «χάδι» του χρόνου. Ωστόσο, τελευταία φαίνεται ότι άρχισε να πνέει θετικός άνεμος σε σχέση με την αποκατάσταση και την αξιοποίησή τους, βάσει κάποιου κοινοτικού προγράμματος. Έχει υπολογιστεί ότι το σχετικό κόστος θα ανέλθει στα 110.000.000 ευρώ περίπου.

Όσοι επιθυμούν να επισκεφθούν το πρώην Βασιλικό Κτήμα Τατοΐου, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι είναι ανοιχτό από την Ανατολή του ηλίου έως και τη Δύση. Η είσοδος στο κτήμα γίνεται είτε από την είσοδο της Βαρυμπόμπης (ακριβώς πίσω από το εστιατόριο «Λεωνίδας»), είτε από την είσοδο της Λεύκας. Η απόσταση από την είσοδο της Βαρυμπόμπης έως τον ιστορικό πυρήνα του κτήματος, συνεπώς ίσως είναι προτιμότερο να επιλέξετε την είσοδο της Λεύκας, που προσφέρει ευκολότερη πρόσβαση. Το πρώην Βασιλικό Κτήμα Τατοΐου είναι ιδανικό μέρος για πεζοπορίες στα κατάφυτα μονοπάτια του, για mountain bike, για τζόγκινγκ, αλλά και για πικ-νικ στην εξοχή. Φυσικά, μπορείτε να περιηγηθείτε στα κτίρια και τους τάφους των βασιλέων ή να κάνετε μια όμορφη διαδρομή ως την τεχνητή λίμνη Κιθάρα, για να απολαύσετε και την εξαιρετική θέα σε όλο το Λεκανοπέδιο.

Για να περάσετε ακόμη καλύτερα και να μάθετε πολλά για την ιστορία του κτήματος και των βασιλέων που έζησαν εδώ, μπορείτε να απευθυνθείτε στο Σύλλογο Φίλων Τατοΐου, που ιδρύθηκε το 2012 και αφιερώνει μέρος των εσόδων του για την εκπόνηση εμπεριστατωμένων μελετών για ορισμένα από τα κτίρια του κτήματος, ώστε να μπορέσουν να εγκριθούν τα κονδύλια που απαιτούνται για την αποκατάστασή τους. Οι άνθρωποι του Συλλόγου, που γνωρίζουν πολύ καλά την ιστορία του κτήματος, θα σας παραλάβουν στις 10 το πρωί με πούλμαν από το Σύνταγμα, θα σας ξεναγήσουν στα σημαντικότερα σημεία του κτήματος, ενώ θα έχουν μεριμνήσει και για το φαγητό, σε κάποια από τις καλές ταβέρνες της περιοχής. Στην Αθήνα θα επιστρέψετε περίπου στις 6 το απόγευμα, γεμάτοι από όμορφες εικόνες και γνώσεις από αυτή την ημερήσια εξόρμηση.

Για τις ξεναγήσεις, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον Σύλλογο Φίλων Τατοΐου, στο 6975-947 248 (κ. Βασ. Κουτσαβλής).

Το Σωματείο προσφέρει επίσης τη δυνατότητα ιδιωτικών ξεναγήσεων, για μέλη διπλωματικών αποστολών στην Ελλάδα, καθώς και για ξένους επισήμους που επισκέπτονται την Αθήνα, κατόπιν ειδικής συνεννόησης και επικοινωνίας.

Information
Address: Πρώην Βασιλικά Ανάκτορα Τατοΐου, Αχαρνές
Area: Αθήνα