Προικισμένη με πολιτιστική κληρονομιά αιώνων, φυσική ομορφιά και σημαντικά θρησκευτικά μνημεία, η Σαλαμίνα, το μεγαλύτερο νησί του Σαρωνικού, «ταξιδεύει» στα γαλήνια νερά του και βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το λιμάνι του Πειραιά.

Στα χώματά της γεννήθηκαν και μεγαλούργησαν επιφανείς προσωπικότητες της Αρχαιότητας, αλλά και των Νεώτερων Χρόνων. Είναι η πατρίδα του ομηρικού Αίαντα και του μεγάλου τραγικού ποιητή Ευριπίδη. Έγινε τόπος φιλοξενίας για τον στρατηγό Γεώργιο Καραϊσκάκη στην Επανάσταση του 1821, αλλά και διαμονής, έμπνευσης και δημιουργίας για τον ξεχωριστό ποιητή Άγγελο Σικελιανό. Ωστόσο, σημείο – σταθμό στην ιστορία της αποτέλεσε η Ναυμαχία της Σαλαμίνας (480 π.Χ.), η οποία έκρινε σε μεγάλο βαθμό την τύχη των Περσικών Πολέμων. Χάρη στη νίκη των Ελλήνων διασώθηκε ο ελληνικός πολιτισμός και διαδόθηκε στη Δύση και σ’ όλο τον κόσμο.

Με μια ματιά

Σχετικά με την ονομασία της, όπως μαθαίνουμε από τη Μυθολογία, το σημερινό όνομα δόθηκε στο νησί από τον Κυχρέα (τον πρώτο μυθικό βασιλιά του), για να τιμήσει τη μητέρα του Σαλαμίνα, που ήταν αδελφή της Αίγινας και μία από τις πενήντα κόρες του ποτάμιου θεού Ασωπού. Σε καιρούς αλλοτινούς, ωστόσο, συναντάμε το νησί και με άλλες ονομασίες, όπως Πιτυούσα (από το δένδρο πίτυς: πεύκος), Σκιράς (από τον ήρωα Σκίρο) και Κυχρεία (από τον Κυχρέα). Ήταν, επίσης, γνωστή από την αρχαιότητα και με την ονομασία Κούλουρη, που προέρχεται από το ακρωτήριο «Κόλουρις άκρα» (σήμερα Πούντα), στο οποίο ήταν χτισμένη η αρχαία πόλη και το λιμάνι του 4ου αιώνα π.Χ.

Οι ανασκαφές των αρχαιολόγων στη Σαλαμίνα έχουν φέρει στο φως σημαντικά ευρήματα, όπως το Σπήλαιο του Ευριπίδη, όπου έγραψε τα περισσότερα έργα του ο μεγάλος τραγικός ποιητής, η Μυκηναϊκή ακρόπολη στα Κανάκια, το Βασίλειο του ομηρικού Αίαντα και το Ιερό του Διονύσου. Ένα άλλο στοιχείο του νησιού με μεγάλη σημασία είναι οι ναοί και μονές που διαδραμάτισαν καταλυτικό ρόλο κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821. Σήμερα, η Σαλαμίνα αποτελεί μόνιμη κατοικία χιλιάδων ανθρώπων, οι οποίοι ζουν εδώ με τις οικογένειές τους. Επίσης, πολλοί Πειραιώτες και Αθηναίοι έχουν στο νησί τις εξοχικές κατοικίες τους, αφού η πρόσβαση είναι εύκολη και γρήγορη, με πλοία από το λιμάνι του Πειραιά ή από το Πέραμα.

Κάθε εποχή χαρίζει τα δικά της χρώματα στο νησί, γι’ αυτό όποτε κι αν αποφασίσετε να την επισκεφθείτε, θα βρείτε τρόπο να χαλαρώσετε, να διασκεδάσετε και να απολαύσετε θαλασσινές γεύσεις και παραδοσιακές νοστιμιές στα ταβερνάκια και τα ουζερί της, δίπλα στη θάλασσα.

• Την ιστορική Μονή Αγίου Νικολάου Λεμονίων (17ος αι.) και το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη Καλυβίτη (10ος αι.), σε πευκόφυτο δάσος, στα νότια του νησιού, προς τα Κανάκια.
• Το Σπήλαιο του Ευριπίδη. Στο νότιο τμήμα του νησιού, στον οικισμό Περιστέρια, πάνω από τον όρμο του οικισμού, σκαρφαλωμένο στην απότομη πλαγιά ενός βραχώδους λόφου, βρίσκεται το Σπήλαιο του Ευριπίδη. Σύμφωνα με την παράδοση, ο μεγάλος τραγικός ποιητής της αρχαιότητας γεννήθηκε στο νησί το 480 π.Χ., την ημέρα της ιστορικής Ναυμαχίας της Σαλαμίνας. Το σπήλαιο αυτό ήταν μέρος περισυλλογής, όπου ο μεγάλος τραγικός ποιητής έγραψε τα περισσότερα έργα του. Οι ανασκαφές που διενεργήθηκαν από τον καθηγητή Γ. Λώλο, ξεκίνησαν το 1994. Στην περιοχή Περιστέρια βρίσκεται και το Ιερό του Διονύσου.
• Τον Πέτρινο Φάρο στο ακρωτήριο Κόγχη, μετά τα Περιστέρια και πριν τις Κολώνες.
• Τον Τύμβο των Σαλαμινομάχων, στην Κυνοσούρα, στα ανατολικά του νησιού. Οι ανασκαφές στην περιοχή αυτή έδειξαν ότι υπάρχει τύμβος μεγάλης αρχαιολογικής σημασίας, στο σημείο όπου είχαν ταφεί οι νεκροί της ιστορικής Ναυμαχίας.
• Τους δύο χαρακτηριστικούςΜύλους που μοιάζουν με… πύργους, απέναντι από το λόφο Πατρίς, στο Λόφο του Αγίου Νικολάου. Χτίστηκαν τα πρώτα χρόνια μετά την επανάσταση, ενώ κάποτε λειτουργούσαν μέχρι και 14 τέτοιοι.
• Το Βασίλειο του Αίαντα. Στα νότια του νησιού, στον οικισμό Κανάκια που «φλερτάρει» με τη θάλασσα, μέσα σε δασώδη περιοχή πάνω από την παραλία, βρίσκεται κρυμμένο το Βασίλειο του Αίαντα, η ομηρική πρωτεύουσα της Σαλαμίνας. Η σκαπάνη των αρχαιολόγων έφερε στο φως τα ερείπια μιας Μυκηναϊκής Ακρόπολης.
• Τη Μονή Φανερωμένης. Βρίσκεται στα δυτικά της Σαλαμίνας και διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο κατά την Επανάσταση του 1821 εναντίον των Τούρκων. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό στοιχείο της είναι οι 3.597 μορφές αγίων που περιλαμβάνει ο ναός.
• Τον ναό του Αγίου Δημητρίου, στην «καρδιά» της πόλης της Σαλαμίνας. Ιδρύθηκε το 1806 και είναι τρίκλιτη βασιλική με τρούλο. Ο άμβωνας και το δεσποτικό έχουν σμιλευτεί από τον γνωστό Τήνιο γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά, ενώ οι αγιογραφίες του ναού είναι έργα του ντόπιου ζωγράφου Πολυχρόνη Λεμπέση. Εδώ βρίσκεται και ο τάφος του Καραϊσκάκη, ο οποίος τραυματίστηκε θανάσιμα στο σημείο, στις 27 Απριλίου 1827.
• Την εκκλησία της Παναγίας Ελευθερώτριας, κοντά στο Ευριπίδειο Θέατρο, στον λόφο Πατρίς. Η κατασκευή της αποτελούσε τάμα που έκαναν οι γυναίκες της περιοχής στις 12 Οκτωβρίου 1944, όταν οι Γερμανοί αποχώρησαν από τη Σαλαμίνα, και ολοκληρώθηκε το 1998.
• Το κατάλευκο Σπίτι του Άγγελου Σικελιανού, με την προτομή του διακεκριμένου ποιητή, δίπλα στα κύματα, σχεδόν απέναντι από την είσοδο της Μονής Φανερωμένης. Εδώ περνούσε αρκετό καιρό με τη δεύτερη σύζυγό του Άννα, ως το θάνατό του, το 1951. Στο σπίτι αυτό έγραψε κάποια από τα πιο αξιόλογα έργα του. Σήμερα, έχει κηρυχθεί διατηρητέο και λειτουργεί ως μουσείο.
• Το Ευριπίδειο Θέατρο, που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από την πόλη της Σαλαμίνας (1 χλμ.), στο Λόφο Πατρίς, και από το 1993 στεγάζει τις πολιτιστικές εκδηλώσεις του δήμου και δίνει λάμψη στα καλοκαιριάτικα βράδια! Είναι χωρητικότητας 3.000 θέσεων. Εδώ βρίσκεται και η προτομή του τραγικού ποιητή της αρχαιότητας Ευριπίδη, που γεννήθηκε στη Σαλαμίνα. Η θέα από το θέατρο προς τον κόλπο όπου έγινε η Ναυμαχία της Σαλαμίνας είναι μαγευτική!
• Το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Ιστορίας. Προσφέρεται για να πάρετε καλή γεύση από την ιστορική διαδρομή του νησιού, αλλά και την καθημερινότητα των ανθρώπων του στο πέρασμα του χρόνου. Στεγάζεται το κτίριο του νέου Δημαρχείου, όπως και η ενδιαφέρουσα Βιβλιοθήκη του Δήμου Σαλαμίνας.
• Το Αρχαιολογικό Μουσείο Σαλαμίνας, το οποίο φιλοξενεί κατά κύριο λόγο εκθέματα από το Σπήλαιο του Ευριπίδη, αλλά και από διάφορες ανασκαφές που έχουν γίνει στο νησί. Στεγάζεται στο παλαιό 1ο Δημοτικό Σχολείο (Καποδιστριακό) στην οδό Π. Λεμπέση, στο κέντρο της πόλης.
• Μετρολογικό ανάγλυφο. Στα Βασιλικά, εντοιχισμένη στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, βρέθηκε το 1958 μία πλάκα από σκληρό πωρόλιθο, στην οποία απεικονίζονται ανάγλυφα ανθρώπινα μέλη που αντιστοιχούν σε μετρικές μονάδες. Πρόκειται για το δεύτερο μετρολογικό ανάγλυφο στον κόσμο, έπειτα από εκείνο της Οξφόρδης.

Η Σαλαμίνα στο πιάτο σας

Στις ταβέρνες και στα ουζερί της πόλης της Σαλαμίνας, στο Αιάντειο, στα Σελήνια, στην Κακή Βίγλα, έχετε την ευκαιρία να απολαύσετε ολόφρεσκα ψάρια από την τράτα και θαλασσινά, όπως χταποδάκι στα κάρβουνα, γαρίδες σαγανάκι, μύδια μαγειρεμένα με πολλούς τρόπους. Στο νησί μπορείτε να φάτε και καλά κρεατικά, όπως αρνάκι και γουρουνόπουλο σούβλας, κόκορα κρασάτο κ.ά. Φυσικά, δεν πρέπει να παραλείψετε να δοκιμάσετε και τις παραδοσιακές νοστιμιές του τόπου, όπως λαχταριστό γαλακτομπούρεκο (πουπέκι), κολοκυθόπιτα, καροτόπιτα (γκουγκουλούαρι) και τηγανίτες.

Σαν στο σπίτι σας

Στο νησί, καλές επιλογές για διαμονή θα βρείτε στις περιοχές Αιάντειο και Σελήνια.

Μπορείτε να δείτε ξενοδοχεία στη Σαλαμίνα εδώ

Καφεδάκι και διασκέδαση

Για να χαλαρώσετε με ένα καφεδάκι και καλή παρέα θα βρείτε πολλές καφετέριες με ωραία θέα στη θάλασσα και μοναδικά ηλιοβασιλέματα. Επιπλέον, η νυχτερινή ζωή στο νησί είναι πολύ έντονη. Υπάρχουν πολλά καφέ-μπαρ και clubs όχι μόνο για τη νεολαία, αλλά και για όσους αισθάνονται νέοι, καθώς και πολλά μαγαζιά με ζωντανή μουσική για γλέντι ως τα ξημερώματα!

Βουτιές για καρτ ποστάλ!

Στο νησί θα βρείτε όμορφες παραλίες και απομονωμένους κολπίσκους για να απολαύσετε το μπάνιο σας. Μερικές καλές επιλογές είναι οι εξής:

• Περιστέρια: Γραφική παραλία που συνδυάζει πολύχρωμα βότσαλα και διάφανα νερά. Απέναντί της διακρίνονται τα ομώνυμα νησάκια. Εδώ θα βρείτε ψαροταβέρνες για να απολαύσετε ολόφρεσκα θαλασσινά και να πιείτε τα ουζάκια σας.
• Κανάκια: Απλωτή παραλία με ψιλό βοτσαλάκι και διάφανα, γαλαζοπράσινα νερά. Στην άκρη της παραλίας σχηματίζεται ένα λιμανάκι που απαγκιάζουν οι βάρκες και τα σκάφη.
• Λιμανάκι Ηλιακτή: Για πολλούς θεωρείται η καλύτερη παραλία του νησιού, με ψιλό βοτσαλάκι, άμμο και καταγάλανα νερά και πυκνή βλάστηση.
• Βασιλικά: Αγαπημένη παραλία της νεολαίας και όχι μόνο, με βότσαλο και πεντακάθαρα νερά. Εδώ βρίσκεται και το εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων.
• Κολώνες: Όμορφη παραλία με βότσαλα και κρυστάλλινα νερά. Θα ξεκουραστείτε στη σκιά που χαρίζουν τα αλμυρίκια της παραλίας.
• Αιάντειο (Μούλκι): Μεγάλη οργανωμένη παραλία με άμμο και ωραία νερά, που απλώνεται μπροστά από τον ομώνυμο κατάφυτο οικισμό με τις πολλές εξοχικές κατοικίες. Ιδανική για όσους λατρεύουν τα θαλάσσια σπορ.
• Αίας Κλαμπ: Ανάμεσα σε πυκνή βλάστηση, συνδυάζει βοτσαλάκι με άμμο και κρυστάλλινα νερά. Δίπλα της υπάρχει μικρό λιμανάκι με ψαρόβαρκες.
• Ψιλή Άμμος: Κατάλευκη αμμουδιά, ρηχά, διάφανα νερά και σκιά από αλμυρίκια, συνθέτουν την όμορφη παραλία της Ψιλής Άμμου. Θα βρείτε ταβερνάκι για να ξεκουραστείτε και να απολαύσετε ολόφρεσκα ψάρια, θαλασσινά, αλλά και καλά κρεατικά.
• Σελήνια: Παραλία με βοτσαλάκι και γαλανά νερά, οργανωμένη, μπροστά από τον ομώνυμο παραθεριστικό οικισμό με τις όμορφες εξοχικές κατοικίες και τους φροντισμένους δρόμους.
• Λιμνιώνας: Μικρός ειδυλλιακός κόλπος, με ψιλό βοτσαλάκι έξω και άμμο μέσα στη θάλασσα.
• Σατερλί: Μικρή παραλία με σκούρα βότσαλα και ταβερνάκι για ουζάκι και θαλασσινά.

Σε όλες τις παραλίες θα φθάσετε εύκολα με το αυτοκίνητό σας, με λεωφορεία του ΚΤΕΛ ή με σκάφος.

Ημέρες πολιτισμού, παράδοσης και κεφιού

Στο νησί θα έχετε την ευκαιρία να διασκεδάσετε με τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται από το Δήμο Σαλαμίνας, ανάλογα με την εποχή. Οι πιο σημαντικές από αυτές είναι οι εξής:

• Οι Απόκριες. Όλος ο κόσμος διασκεδάζει στον ρυθμό του Καρναβαλιού με χορό, τραγούδι, σαρακοστιανούς μεζέδες, παραδοσιακό γαλακτομπούρεκο (πουπέκι) και άφθονο κρασί, σε διάφορες περιοχές του νησιού.
• Τα Καραϊσκάκεια. Πρόκειται για πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις προς τιμήν του ήρωα της Επανάστασης του 1821, που πραγματοποιούνται προς το τέλος Μαΐου.
• Η Γιορτή του Ψαρά. Προς τα τέλη Αυγούστου ο Δήμος Σαλαμίνας και ο Αλιευτικός Σύλλογος του νησιού οργανώνουν μεγάλο λαϊκό  πανηγύρι και προσφέρουν στον κόσμο ψητά ψάρια και άφθονο κρασί.
• Το Πανηγύρι της Μονής Φανερωμένης. Από τις 23 έως τις 25 Αυγούστου οργανώνεται μεγάλο πανηγύρι στο Μοναστήρι της Φανερωμένης, στα δυτικά του νησιού.
• Τα Σαλαμίνεια. Πρόκειται για πολιτιστικές εκδηλώσεις που γίνονται τον Σεπτέμβριο προς τιμήν της ιστορικής επετείου της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας.
• Το Φεστιβάλ Δήμου Σαλαμίνας στο Ευριπίδειο Θέατρο. Τα καλοκαίρια ο κόσμος στο νησί διασκεδάζει με συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, πολιτιστικές εκδηλώσεις και πολλά άλλα στο Ευριπίδειο Θέατρο, στον λόφο Πατρίς.
• Φεστιβάλ Δήμου Αμπελακίων. Συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις και άλλες εκδηλώσεις γίνονται στο Πέτρινο Θεατράκι, στα Σελήνια.

Δραστηριότητες στη φύση

Στο νησί υπάρχουν δύο μαγευτικά πευκοδάση, για να γυμναστείτε και να έρθετε πιο κοντά στη φύση. Το πρώτο είναι το δάσος Φανερωμένης στα Βορειοδυτικά του νησιού και προσφέρεται για τζόκινγκ και πεζοπορία. Το δεύτερο είναι το δάσος Κανακίων, στα νότια του νησιού, που είναι ιδανικό για τζόκινγκ, mountain bike, ιππασία και πεζοπορία.