Στο κέντρο της προκυμαίας του ιστορικού νησιού βρίσκεται ο Μητροπολιτικός ναός της Ύδρας, το «Μοναστήρι», όπως το αποκαλούν οι ντόπιοι. Πρόκειται για το κτιριακό συγκρότημα της Μονής Κοιμήσεως της Θεοτόκου που ανεγέρθηκε στα μέσα του 17ου αιώνα. Σχεδόν ένα αιώνα μετά, καταστράφηκε από σεισμό και ανοικοδομήθηκε σε σχέδια Ενετών και Γενοβέζων αρχιτεκτόνων.

Το Καθολικό της μονής είναι μια βασιλική με τρούλο και τρία κλίτη που χωρίζονται με κιονοστοιχίες. Ο εσωτερικός διάκοσμος του ναού, τα ιερά αντικείμενα και το σκαλισμένο τέμπλο πάνω σε Παριανό μάρμαρο εντυπωσιάζουν με την ομορφιά και την καλλιτεχνική τους αρτιότητα. Εξωτερικά της μονής κυριαρχούν τα δύο μαρμάρινα καμπαναριά και η αυλή της, μια υπαίθρια γλυπτοθήκη, φιλοξενεί τις προτομές του Ανδρέα Μιαούλη, του Λάζαρου Κουντουριώτη, του Γεωργίου Α΄ και του Αντωνίου Λιγνού (δημάρχου του νησιού για σειρά ετών), όλα φιλοτεχνημένα από το γλύπτη Δημήτρη Φιλιππότη.

Σήμερα, στο χώρο της μονής στεγάζεται το Δημαρχείο και το Εκκλησιαστικό Μουσείο Ύδρας. Το μουσείο λειτουργεί από τον Απρίλιο μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου και σε αυτό μπορείτε να θαυμάσετε από κοντά θρησκευτικά κειμήλια του μοναστηριού, ανεκτίμητες εικόνες, μουσικά χειρόγραφα, ιερά σκεύη και σπουδαίο αρχειακό υλικό.