Το πευκόφυτο όρος του Κιθαιρώνα δεσπόζει επιβλητικό πάνω από τον κόλπο των Αλκυονίδων νήσων στον Κορινθιακό και αποτελεί το φυσικό όριο μεταξύ Μεγαρίδας, Θηβών και Πλαταιών από τη πλευρά της Βοιωτίας.
Ανάμεσα στον Κιθαιρώνα και το όρος Πάστρα περνά η παλιά Εθνική οδός Αθηνών – Θηβών. Οι Αθηναίοι κατά τους αρχαίους χρόνους οχύρωσαν τις ορεινές διαβάσεις με αμυντικούς πύργους και κατά καιρούς έδωσαν σκληρές μάχες με γείτονες ή εισβολείς διεκδικώντας τον έλεγχο των διαβάσεων αυτών. ‘
Ετσι, το βουνό στο πέρασμα των χρόνων συνδέθηκε με πλούσια μυθολογία και πληθώρα τοπικών θρύλων, πολλοί από τους οποίους έχουν κεντρικό ήρωα τον ομώνυμο ημίθεο. Σύμφωνα με κάποιους από αυτούς, στον Κιθαιρώνα ζούσε το άγριο λιοντάρι που σκότωσε ο Ηρακλής σε ηλικία μόλις 18 ετών, πριν ξεκινήσει τους 12 άθλους του.
Με τον Κιθαιρώνα συνδέεται ακόμα ο Οιδίποδας, ο οποίος εγκαταλείφθηκε μωρό ανάμεσα στα δέντρα του όρους,, οι Ερινύες και άλλοι αρχαίοι μύθοι του λεγόμενου Θηβαϊκού κύκλου.
